Một cái hố bí ẩn bên sườn một ngọn núi lửa cổ xưa trên Sao Hỏa gần đây đã được tiết lộ bên dưới bề mặt Hành tinh Đỏ. Đầu tiên, cái hố chỉ rộng vài mét này được Tàu quỹ đạo Trinh sát Sao Hỏa của NASA, lúc đó cách bề mặt Sao Hỏa khoảng 256 km chụp lại. Đó là một trong nhiều ngọn núi được nhìn thấy ở sườn của bộ ba ngọn núi lửa lớn ở vùng Tharsis trên sao Hỏa. Hố đặc biệt này được tìm thấy trên dòng dung nham trên ngọn núi lửa đã tắt Arsia Mons và dường như là một trục thẳng đứng.

Có một số lý do tại sao các hố và hang động trên sao Hỏa lại được quan tâm. Thứ nhất, chúng có thể cung cấp nơi trú ẩn cho các phi hành gia trong tương lai; vì sao Hỏa có bầu khí quyển mỏng và thiếu từ trường toàn cầu nên nó không thể tránh bức xạ từ không gian như cách Trái đất làm. Do đó, mức độ phơi nhiễm bức xạ trên bề mặt sao Hỏa trung bình lớn hơn từ 40 đến 50 lần so với trên Trái đất.

Khía cạnh hấp dẫn khác của những cái hố này là chúng có thể không chỉ cung cấp nơi trú ẩn cho các phi hành gia và có thể là nơi trú ẩn an toàn cho sự sống trên sao Hỏa trong quá khứ - có lẽ ngay cả ngày nay, nếu sự sống vi sinh vật thực sự tồn tại ở đó.

Sự hiện diện của những cái gọi là hố này trên sườn núi lửa là manh mối lớn cho thấy chúng có thể có liên quan đến hoạt động núi lửa trên Sao Hỏa. Các kênh dung nham có thể chảy ra khỏi lòng núi lửa; khi núi lửa tắt, kênh cạn. Các nhà khoa học hành tinh cũng đã nhìn thấy các chuỗi hố trên sườn của núi lửa sao Hỏa, là những đoạn tuyến tính gồm nhiều hố dường như chạy theo chiều dài của một ống dung nham.

Tuy nhiên, độ sâu của những cái hố này là một điều bí ẩn và vẫn chưa chắc chắn liệu những cái hố này mở ra một hang động lớn hay chúng được chứa trong một vùng trũng hình trụ nhỏ. Một số hố trên sao Hỏa đã được chụp ảnh khi mặt trời đủ cao trên bầu trời để chiếu sáng những gì dường như là các cạnh của thành hố, ngụ ý rằng chúng là những trục đi thẳng xuống sườn núi lửa.

Một lời giải thích khác - có lẽ ít có khả năng xảy ra hơn - là những hố này mở ra nơi các dòng sông ngầm từng chảy cách đây hàng tỷ năm.

Chúng ta có thể thấy một hiện tượng tương tự trên Trái đất, dưới dạng đặc điểm địa chất gọi là núi đá vôi, hình thành khi nền đá vôi hòa tan và suy yếu, tạo ra các hố và hố sụt mở ra các khu vực có nước ngầm. Nếu trường hợp đó xảy ra trên sao Hỏa thì nếu Hành tinh Đỏ từng có sự sống thì những sinh vật đó có thể đã trú ẩn trong các núi đá vôi. Thật vậy, nước chảy xuống sườn của một ngọn núi lửa đang hoạt động sẽ ấm áp, cung cấp môi trường được bảo vệ hoàn hảo cho sự sống phát triển và an toàn.

Tuy nhiên, hiện tại tất cả vẫn chỉ là suy đoán. Chúng ta sẽ chỉ có một số câu trả lời cụ thể sau khi các nhiệm vụ trong tương lai thực sự khám phá được chúng. Xe tự hành hay trực thăng Ingenuity của NASA, đã hoạt động trên Sao Hỏa ba năm trước khi hạ cánh vào tháng 1/2024 sau khi làm hỏng một trong các cánh quạt của nó.