Hải quân Nga sắp mất tàu sân bay duy nhất?

(Kiến Thức) - Không có nhà máy đại tu sửa chữa khiến chiếc tàu sân bay duy nhất Hải quân Nga Kuznetsvo có thể dừng hoạt động trong tương lai gần.

Tương lai của tàu sân bay trong Hải quân Nga đang trở nên mù mịt sau khi Bộ Quốc phòng Nga quyết định kéo dài thời gian vận hành tàu tuần dương tên lửa hạt nhân Đô đốc Nakhimov thay vì tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Tàu Nakhimov đang được sửa chữa và làm mới tại xưởng đóng tàu lớn nhất của Nga, Sevmash.
Trước đó, tàu sân bay lớp Kiev Đô đốc Gorshkov đã được cải tạo thành tàu sân bay INS Vikramaditya cho Hải quân Ấn Độ tại xưởng đóng tàu này. Cả 2 tàu tuần dương Đô đốc Nakhimov và tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov đều đã được đưa đến Sevmash.
Sau một số khảo sát, xưởng đóng tàu Sevmash đã lựa chọn thiên về hướng sửa chữa Nakhimov – quyết định này được Bộ Quốc phòng Nga ủng hộ. Do việc hiện địa hóa và làm mới Nakhimov sẽ gần tương tự với những công việc vừa được xưởng đóng tàu này hoàn thành với Gorshkov/Vikramaditya.
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Nga.
 Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Nga.
Trong khi đó, tình trạng của tàu Đô đốc Kuznetsov đang dần xấu đi sau một lần sửa chữa lớn kéo dài đến 4 năm - hoàn thành vào năm 2004 vì thiếu những cơ sở sản xuất chất lượng cao ở Severomorsk, nơi con tàu đóng quân. Do xưởng đóng tàu Sevmash đang phải làm việc với một số tàu ngầm và có thể là Nakhimov, chỉ còn xưởng đóng tàu Baltic ở St. Peterburg là đủ khả năng để đóng hoặc đại tu sửa chữa lớn tàu sân bay. Nhưng vùng biển Baltic lại là vùng cấm vũ khí hạt nhân và điều này làm phức tạp việc sửa chữa tàu Kuznetsov.
Đô đốc Kuznetsov là chiếc tàu sân bay duy nhất đang hoạt động của Hải quân Nga, có lượng giãn nước khoảng 65.000 tấn.
Theo một số nguồn tin, Kuznetsov có khả năng chở 50 máy bay gồm: tiêm kích hạm Su-33 (khoảng 15-20 chiếc) và máy bay huấn luyện siêu âm 2 chỗ ngồi Su-25UTG cũng như máy bay trực thăng Kamov Ka-27/29. Năm 2012, Bộ Quốc phòng Nga đặt mua khoảng 24 tiêm kích hạm MiG-29K/KUB để thay thế số Su-33 đang trong biên chế.
Hải quân Nga cũng đang phát triển tàu sân bay thế hệ tiếp theo tại Cục thiết kế Nevskoye để thay thế Kuznetsov. Tuy nhiên, điện Kremlin vẫn chưa quyết định việc đóng con tàu này. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến chương trình hiện đại hóa và làm mới tàu Kuznetsov.

Điểm mặt vũ khí “khủng” Liên Xô từng ở Cam Ranh

“Khủng nhất” trong số những tàu chiến thuộc Hạm đội Thái Bình (Hải quân Liên Xô) từng ghé vào Cam Ranh có lẽ là tàu sân bay Minsk. Con tàu thuộc lớp Kiev Project 1143 Krechyet có lượng giãn nước tới 45.000 tấn, dài 273m. Tàu sân bay Minsk mang được 30 máy bay gồm: 12 tiêm kích cất hạ cánh thẳng đứng Yak-38 và 16 trực thăng săn ngầm.
“Khủng nhất” trong số những tàu chiến thuộc Hạm đội Thái Bình (Hải quân Liên Xô) từng ghé vào Cam Ranh có lẽ là tàu sân bay Minsk. Con tàu thuộc lớp Kiev Project 1143 Krechyet có lượng giãn nước tới 45.000 tấn, dài 273m. Tàu sân bay Minsk mang được 30 máy bay gồm: 12 tiêm kích cất hạ cánh thẳng đứng Yak-38 và 16 trực thăng săn ngầm.

Mùa hè năm 1980, tàu sân bay Minsk đã ghé vào Cam Ranh trong khi làm nhiệm vụ chiến đấu ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Trong ảnh là tiêm kích Yak-38 hạ cánh trên tàu Minsk tại Cam Ranh.
Mùa hè năm 1980, tàu sân bay Minsk đã ghé vào Cam Ranh trong khi làm nhiệm vụ chiến đấu ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Trong ảnh là tiêm kích Yak-38 hạ cánh trên tàu Minsk tại Cam Ranh.

Ngoài đón tàu sân bay, tàu ngầm hạt nhân Liên Xô từng nhiều lần tiến vào Cam Ranh. Trong ảnh là thủy thủ đoàn tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Victor III Project 671RTM biên chế trong Sư đoàn tàu ngầm số 38 (Liên đội tàu chiến số 17) tại quân cảng Cam Ranh.
Ngoài đón tàu sân bay, tàu ngầm hạt nhân Liên Xô từng nhiều lần tiến vào Cam Ranh. Trong ảnh là thủy thủ đoàn tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Victor III Project 671RTM biên chế trong Sư đoàn tàu ngầm số 38 (Liên đội tàu chiến số 17) tại quân cảng Cam Ranh.

Tàu ngầm hạt nhân Victor III Project 671RTM có lượng giãn nước 7.250 tấn (khi lặn), dài 102m. Tàu được thiết kế với 2 máy phóng ngư lôi cỡ 650mm và 4 máy phóng cỡ 533mm cho phép bắn: tên lửa hành trình chống tàu RPK-6 hoặc RPK-2 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân; ngư lôi siêu tốc VA-111; thủy lôi.
Tàu ngầm hạt nhân Victor III Project 671RTM có lượng giãn nước 7.250 tấn (khi lặn), dài 102m. Tàu được thiết kế với 2 máy phóng ngư lôi cỡ 650mm và 4 máy phóng cỡ 533mm cho phép bắn: tên lửa hành trình chống tàu RPK-6 hoặc RPK-2 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân; ngư lôi siêu tốc VA-111; thủy lôi.

Ngoài Victor III, Cam Ranh từng đón tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Echo II Projec 675 có lượng giãn nước 5.760 tấn (khi lặn). Tàu có khả năng mang được 8 tên lửa hành trình chống tàu tầm xa P-5 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.
Ngoài Victor III, Cam Ranh từng đón tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Echo II Projec 675 có lượng giãn nước 5.760 tấn (khi lặn). Tàu có khả năng mang được 8 tên lửa hành trình chống tàu tầm xa P-5 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Trong ảnh là thủy thủ đoàn tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Echo II Project 675 thuộc Sư đoàn tàu ngầm số 38 (Liên đội tàu chiến số 17) tại quân cảng Cam Ranh, tháng 10/1982.
Trong ảnh là thủy thủ đoàn tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Echo II Project 675 thuộc Sư đoàn tàu ngầm số 38 (Liên đội tàu chiến số 17) tại quân cảng Cam Ranh, tháng 10/1982.

Trong thời gian đóng tại quân cảng Cam Ranh, Liên Xô đã điều tới một trung đoàn không quân hỗn hợp (chiến đấu, tuần tra biển, vận tải). Đáng chú ý trong số máy bay được điều tới có 2 cái tên thuộc hàng “top” của Liên Xô gồm: tiêm kích MiG-23 và máy bay săn ngầm Tu-142. Trong ảnh là tiêm kích đánh chặn cánh cụp cánh xòe MiG-23MLD sau chuyến bay thử ở sân bay Cam Ranh tháng 1/1985.
Trong thời gian đóng tại quân cảng Cam Ranh, Liên Xô đã điều tới một trung đoàn không quân hỗn hợp (chiến đấu, tuần tra biển, vận tải). Đáng chú ý trong số máy bay được điều tới có 2 cái tên thuộc hàng “top” của Liên Xô gồm: tiêm kích MiG-23 và máy bay săn ngầm Tu-142. Trong ảnh là tiêm kích đánh chặn cánh cụp cánh xòe MiG-23MLD sau chuyến bay thử ở sân bay Cam Ranh tháng 1/1985.

MiG-23MLD là biến thể cuối cùng của dòng tiêm kích đánh chặn MiG-23. Loại này được cải tiến về hệ thống radar và điện tử, có khả năng mang được tên lửa không đối không hiện đại R-73 và R-27.
MiG-23MLD là biến thể cuối cùng của dòng tiêm kích đánh chặn MiG-23. Loại này được cải tiến về hệ thống radar và điện tử, có khả năng mang được tên lửa không đối không hiện đại R-73 và R-27.

Cam Ranh cũng là nhà trong suốt nhiều năm của máy bay tuần tra biển – săn ngầm Tu-142. Đây là loại máy bay được thiết kế dựa trên máy bay ném bom chiến lược Tu-95 với khả năng mang lượng lớn vũ khí, tầm bay xa.
Cam Ranh cũng là nhà trong suốt nhiều năm của máy bay tuần tra biển – săn ngầm Tu-142. Đây là loại máy bay được thiết kế dựa trên máy bay ném bom chiến lược Tu-95 với khả năng mang lượng lớn vũ khí, tầm bay xa.

Trong ảnh là máy bay săn ngầm Tu-142 tại sân bay Cam Ranh.
Trong ảnh là máy bay săn ngầm Tu-142 tại sân bay Cam Ranh.

Chiếc Tu-142 chuẩn bị hạ cánh xuống sân bay Cam Ranh.
Chiếc Tu-142 chuẩn bị hạ cánh xuống sân bay Cam Ranh.

Tu-142 được trang bị 4 động cơ tuốc bin cánh quạt Kuznetsov NK-12MV cho phép đạt tốc độ 925km/h, bán kính chiến đấu 6.500km. Máy bay có khả năng bay liên tục 10,5 tiếng trên không.
Tu-142 được trang bị 4 động cơ tuốc bin cánh quạt Kuznetsov NK-12MV cho phép đạt tốc độ 925km/h, bán kính chiến đấu 6.500km. Máy bay có khả năng bay liên tục 10,5 tiếng trên không.

Tu-142 mang được tới 9 tấn vũ khí trong khoang gồm: ngư lôi chống ngầm, thủy lôi.
Tu-142 mang được tới 9 tấn vũ khí trong khoang gồm: ngư lôi chống ngầm, thủy lôi.

Su-33: “nguyên mẫu” tiêm kích hạm J-15 TQ

Tiêm kích hạm Su-33 do Cục thiết kế Sukhoi nghiên cứu phát triển từ cuối những năm 1980 trang bị cho tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Liên Xô (nay là Hải quân Nga). Su-33 cũng được xem như là “nguyên mẫu” của dòng tiêm kích hạm Thẩm Dương J-15 (Trung Quốc). Theo một số nguồn tin thì Trung Quốc đã mua mẫu thử nghiệm Su-33 từ Ukraine và trên cơ sở đó sao chép công nghệ và cho ra đời J-15. Trong ảnh là tiêm kích hạm Su-33 và J-15 (góc phải, trên cùng) cho thấy sự tương đồng rõ nét 2 loại này về kiểu dáng, kết cấu, bố trí.
Tiêm kích hạm Su-33 do Cục thiết kế Sukhoi nghiên cứu phát triển từ cuối những năm 1980 trang bị cho tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Liên Xô (nay là Hải quân Nga). Su-33 cũng được xem như là “nguyên mẫu” của dòng tiêm kích hạm Thẩm Dương J-15 (Trung Quốc). Theo một số nguồn tin thì Trung Quốc đã mua mẫu thử nghiệm Su-33 từ Ukraine và trên cơ sở đó sao chép công nghệ và cho ra đời J-15. Trong ảnh là tiêm kích hạm Su-33 và J-15 (góc phải, trên cùng) cho thấy sự tương đồng rõ nét 2 loại này về kiểu dáng, kết cấu, bố trí.

Tiêm kích hạm Su-33 được phát triển dựa trên máy bay Su-27 với một số sự thay đổi trong thiết kế đáp ứng yêu cầu cho phép cất hạ cánh trên tàu sân bay.
Tiêm kích hạm Su-33 được phát triển dựa trên máy bay Su-27 với một số sự thay đổi trong thiết kế đáp ứng yêu cầu cho phép cất hạ cánh trên tàu sân bay.

Su-33 được thiết kế với cánh mũi nhỏ để rút ngắn quãng đường cất cánh và cải thiện khả năng cơ động.
Su-33 được thiết kế với cánh mũi nhỏ để rút ngắn quãng đường cất cánh và cải thiện khả năng cơ động.

Khác với tàu sân bay Mỹ, tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov (Nga) thiết kế với đường băng cất cánh kiểu nhảy cầu thay vì sử dụng máy phóng thủy lực. Kiểu thiết này cung cấp nhiều lợi thế gồm: khi cất cánh nó sẽ không tạo ra áp lực cho khung máy bay và phi công; cho phép trọng lượng máy bay nhẹ hơn vì ít phải tăng cường cấu trúc khung. Trong ảnh là tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Nga.
Khác với tàu sân bay Mỹ, tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov (Nga) thiết kế với đường băng cất cánh kiểu nhảy cầu thay vì sử dụng máy phóng thủy lực. Kiểu thiết này cung cấp nhiều lợi thế gồm: khi cất cánh nó sẽ không tạo ra áp lực cho khung máy bay và phi công; cho phép trọng lượng máy bay nhẹ hơn vì ít phải tăng cường cấu trúc khung. Trong ảnh là tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Hải quân Nga.

Hải quân Nga hiện chỉ duy trì một tàu sân bay Kuznetsov nên số lượng tiêm kích Su-33 (trong ảnh) sản xuất chỉ dừng lại con số 24 chiếc (đơn giá khoảng 45-50 triệu USD/chiếc).
Hải quân Nga hiện chỉ duy trì một tàu sân bay Kuznetsov nên số lượng tiêm kích Su-33 (trong ảnh) sản xuất chỉ dừng lại con số 24 chiếc (đơn giá khoảng 45-50 triệu USD/chiếc).

Với kiểu boong phóng nhảy cầu, máy bay có thể có được toàn bộ lực đẩy có đốt sau sớm hơn, vì nó được ghìm lại bởi đế chặn chứ không phải bởi những chốt móc của máy phóng.
Với kiểu boong phóng nhảy cầu, máy bay có thể có được toàn bộ lực đẩy có đốt sau sớm hơn, vì nó được ghìm lại bởi đế chặn chứ không phải bởi những chốt móc của máy phóng.

Su-33 trang bị 2 động cơ phản lực AL-31F, nhiều khả năng tiêm kích hạm J-15 cũng dùng loại động cơ này do Trung Quốc chưa thể hoàn thiện công nghệ sản xuất động cơ phản lực cho máy bay chiến đấu.
Su-33 trang bị 2 động cơ phản lực AL-31F,  nhiều khả năng tiêm kích hạm J-15 cũng dùng loại động cơ này do Trung Quốc chưa thể hoàn thiện công nghệ sản xuất động cơ phản lực cho máy bay chiến đấu.

Khung cảnh tiêm kích hạm Su-33 rời boong phóng rất giống với hình ảnh tiêm kích J-15 Trung Quốc trong lần cất cánh đầu tiên trên tàu sân bay Liêu Ninh (góc trái, trên cùng).
Khung cảnh tiêm kích hạm Su-33 rời boong phóng rất giống với hình ảnh tiêm kích J-15 Trung Quốc trong lần cất cánh đầu tiên trên tàu sân bay Liêu Ninh (góc trái, trên cùng).

Su-33 có thể đạt tốc độ gấp hơn 2 lần vận tốc âm thanh (khoảng 2.300km/h) ở trần bay cao 10km, tầm bay xa 3.000km, trần bay tối đa 17km.
 Su-33 có thể đạt tốc độ gấp hơn 2 lần vận tốc âm thanh (khoảng 2.300km/h) ở trần bay cao 10km, tầm bay xa 3.000km, trần bay tối đa 17km.

Cáp hãm đà tàu sân bay níu giữ chiếc Su-33 hạ cánh xuống mặt boong.
 Cáp hãm đà tàu sân bay níu giữ chiếc Su-33 hạ cánh xuống mặt boong.

Buồng lái của tiêm kích hạm Su-33.
Buồng lái của tiêm kích hạm Su-33.

Dù kiểu thiết kế boong phóng có nhiều điểm ưu việt, tuy nhiên cách làm này cũng buộc máy bay không thể mang tải trọng nặng. Thay vì mang được 8 tấn vũ khí như Su-27/30, Su-33 chỉ có khả năng mang 6,5 tấn vũ khí trên 12 điểm treo dưới cánh và thân.
Dù kiểu thiết kế boong phóng có nhiều điểm ưu việt, tuy nhiên cách làm này cũng buộc máy bay không thể mang tải trọng nặng. Thay vì mang được 8 tấn vũ khí như Su-27/30, Su-33 chỉ có khả năng mang 6,5 tấn vũ khí trên 12 điểm treo dưới cánh và thân.

Su-33 có thể mang hầu hết tên lửa không đối không hiện đại của Nga gồm: R-73, R-27 và R-77.
Su-33 có thể mang hầu hết tên lửa không đối không hiện đại của Nga gồm: R-73, R-27 và R-77.

Trong tác chiến chống mục tiêu trên biển, Su-33 có thể mang một tên lửa hành trình chống tàu siêu thanh Kh-41 (trong ảnh là quả đạn nằm giữa 2 cửa hút gió) đạt tầm bắn 120km, tốc độ hành trình 2.800km/h, lắp đầu đạn nặng 300kg. Ngoài ra, Su-33 có thể mang tên lửa không đối đất tầm ngắn Kh-25MP, tên lửa chông radar Kh-31P và các loại bom không điều khiển.
Trong tác chiến chống mục tiêu trên biển, Su-33 có thể mang một tên lửa hành trình chống tàu siêu thanh Kh-41 (trong ảnh là quả đạn nằm giữa 2 cửa hút gió) đạt tầm bắn 120km, tốc độ hành trình 2.800km/h, lắp đầu đạn nặng 300kg. Ngoài ra, Su-33 có thể mang tên lửa không đối đất tầm ngắn Kh-25MP, tên lửa chông radar Kh-31P và các loại bom không điều khiển.

Đọc nhiều nhất

Tin mới