Đối với các tuyến quốc lộ chưa đầu tư trạm cân tự động, các chủ đầu tư bổ sung các bộ cân tự động tốc độ cao ở các làn xe tại vị trí phù hợp...

Xe ô tô tải vi phạm "độ xe", chở quá tải. Ảnh: Nhật Nam

Theo đại diện Cục Đường bộ Việt Nam, nhiều tuyến đường trọng điểm đang sử dụng các bộ cân tự động ở tốc độ cao để kiểm soát phương tiện quá tải như quốc lộ 5, quốc lộ 1 đoạn tránh thành phố Biên Hòa (tỉnh Đồng Nai), cao tốc Nội Bài-Lào Cai, cao tốc Hà Nội-Hải Phòng, đường tỉnh 741 Bình Dương,... Quá trình hoạt động cho thấy, hệ thống cân tải trọng mới có thể kiểm soát 100% phương tiện 24/24, trong mọi điều kiện thời tiết.

Đơn cử như tại đường tỉnh 741, theo báo cáo của Thanh tra Sở Giao thông vận tải Bình Dương, chỉ trong thời gian 1 tháng vận hành trạm cân tự động, kết quả ghi nhận 286.458 lượt xe, tổng số xe quá tải trọng trên 10% là 14.560 lượt xe, chiếm tỷ lệ 5,08%.

Hiện, trên thị trường có nhiều loại cân tự động khác nhau nhưng ứng dụng cân tự động cảm biến thạch anh “phạt nguội” đang là công nghệ được ưu tiên sử dụng nhiều nhất bởi thanh cảm biến thạch anh sẽ có ưu điểm đặt âm dưới mặt đường nên không bị tài xế có thủ thuật phá hoại; xe đi qua không ảnh hưởng đến cân. Công nghệ này cũng giúp hệ thống cân không bị phụ thuộc vào nhiệt độ, đổ ẩm của môi trường nên sai số đạt mức thấp nhất trong thời gian dài.

Cụ thể, khi xe di chuyển vào khu vực cân, hệ thống ghi nhận và hiển thị biển số trước. Đi qua thanh cảm biến cân, hệ thống cân và trả về thông tin tải trọng toàn bộ, tải trọng trục của xe. Xe qua khu vực cân, hệ thống ghi nhận biển số sau.

Để hoàn tất một quy trình cân, hệ thống trả lại đầy đủ dữ liệu cần thiết bao gồm video, hình ảnh xe đi qua trạm cân; tải trọng trục, tải trọng tổng; biển số trước, biển số sau. Dựa vào biển số, hệ thống tự động truy vấn trực tuyến với dữ liệu đăng kiểm để tính toán và kết luận có quá tải trọng cho phép không, lập phiếu cân và chuyển cơ quan chức năng xử lý đối với trường hợp vi phạm.

Nhờ lắp đặt các camera ứng dụng AI, hệ thống của Elcom còn có thể tự động phát hiện vi phạm quá khổ, xe không che bạt hoặc có che bạt nhưng vẫn rơi vãi vật liệu ra đường…

Ngoài ra, hệ thống cân tự động cũng nhận diện các hành vi “lách luật” của tài xế giúp lực lượng chức năng có phương án xử lý kịp thời. Hơn nữa, các báo cáo lưu lượng xe, phân tích và dự báo xu hướng được hệ thống cung cấp phục vụ công tác quản lý hạ tầng, quy hoạch và điều hành giao thông.