Sản phụ cận kề cửa tử do băng huyết sau sinh

Chị S.K (33 tuổi, ngụ Svay Rieng, Campuchia) vừa được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh giành lại sự sống sau khi gặp phải tai biến băng huyết sau sinh nghiêm trọng từ ca sinh mổ tại cơ sở y tế địa phương.

Trước đó, sau sinh mổ, chị K. diễn tiến băng huyết sau sinh nghiêm trọng và buộc phải phẫu thuật cắt tử cung để cứu sống. Trong quá trình phẫu thuật, tình trạng của chị trở nên nghiêm trọng hơn dẫn đến ngưng tim, đội ngũ y bác sĩ tại địa phương đã tiến hành hồi sức tích cực, truyền 4 đơn vị máu.

Tuy nhiên, tình trạng sức khỏe không cải thiện, sản phụ được chuyển lên tuyến trên để tiếp tục điều trị. Tại tuyến trên, các bác sĩ ghi nhận tình trạng rối loạn đông máu nghiêm trọng, tình trạng chảy máu chưa kiểm soát. Dù đã truyền thêm 5 đơn vị máu, sử dụng thuốc vận mạch nhưng diễn biến sức khỏe của chị ngày càng xấu đi.

Ảnh minh hoạ

Đứng trước nguy cơ mất con, cô S mẹ chồng của chị K gần như tuyệt vọng, định sẽ đưa chị về nhà. Nhưng may mắn, được người thân giới thiệu, cô cùng con trai quyết định xin chuyển chị đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh để tìm kiếm hy vọng.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng lơ mơ, da niêm nhợt nhạt, huyết áp khó đo, mạch khó bắt. Ngay lập tức, quy trình báo động đỏ nội viện được kích hoạt, các bác sĩ từ nhiều chuyên khoa gồm: Cấp Cứu, Hồi sức tích cực, Sản - Phụ khoa, Ngoại tổng quát, Ngoại tiết Niệu, Gây mê hồi sức,…tiến hành hồi sức tích cực, chỉ định cận lâm sàng và các xét nghiệm liên quan để đưa ra hướng xử trí khẩn trương.

Qua kết quả MSCT, ghi nhận dịch ổ bụng lượng nhiều, các chuyên khoa đã thống nhất chuyển người bệnh lên phòng mổ để tiến hành phẫu thuật kiểm soát chảy máu.

Sau những nỗ lực không ngừng nghỉ, ê-kíp phẫu thuật gồm các bác sĩ thuộc các chuyên khoa Sản - Phụ khoa, Ngoại tổng quát, Ngoại tiết niệu, Gây mê hồi sức,… đã thành công cứu bệnh nhân vượt qua cơn nguy kịch.

Sau phẫu thuật, người bệnh được theo dõi sát sao tại khoa Hồi sức tích cực (ICU). Hai ngày sau đó, sức khỏe dần ổn định bệnh nhân được chuyển khoa, tiếp tục theo dõi điều trị tại Khoa Sản – Phụ khoa.

BS.CKII. Nguyễn Tấn Phát, Trưởng khoa ICU cho biết: “Trường hợp của chị S.K là một ca băng huyết sau sinh cực kỳ nguy kịch, đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Khi nhập viện, bệnh nhân rơi vào tình trạng sốc mất máu nặng, rối loạn đông máu nghiêm trọng, cơ thể suy kiệt sau nhiều lần truyền máu và can thiệp phẫu thuật trước đó.

Đây là thời điểm vô cùng mong manh, chỉ một phút chậm trễ cũng có thể khiến bệnh nhân không qua khỏi. Do đó, mọi quyết định cần được đưa ra nhanh chóng và chính xác. May mắn, dù là những ngày cận Tết nhưng Bệnh viện có đủ nguồn lực và sự đồng lòng để mang đến hy vọng sống cho bệnh nhân".

Cứ mỗi 4 phút có một sản phụ tử vong vì băng huyết sau sinh

ThS. BS. Lê Võ Minh Hương, Bệnh viện Từ Dũ (TP HCM) cho biết, băng huyết sau sinh là tình trạng sản phụ bị mất một lượng máu rất lớn sau khi sinh con, có thể dẫn đến sốc mất máu. Tình trạng này có thể xảy ra sau khi sinh qua ngả âm đạo (gọi là "sinh thường") hoặc sau khi phẫu thuật để đưa em bé ra ngoài (gọi là "sinh mổ" hoặc "mổ lấy thai").

Đây là một trong 5 tai biến sản khoa thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong mẹ hàng đầu trên thế giới. Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới, cứ mỗi 4 phút có một sản phụ tử vong vì băng huyết sau sinh.

Phần lớn băng huyết sau sinh xảy ra sớm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh, nhưng cũng có thể xảy ra cho đến 12 tuần sau sinh.

Trong phần lớn trường hợp, nguyên nhân băng huyết sau sinh xảy ra do tử cung không co bóp (siết chặt) tốt sau khi sinh.

Các nguyên nhân thường gặp khác gây băng huyết sau sinh là: Rách âm đạo, cổ tử cung hoặc vỡ tử cung; Các mảnh nhỏ của nhau thai hoặc màng nhau vẫn dính vào tử cung sau khi em bé chào đời; Bệnh lý rối loạn đông cầm máu.

Sản phụ có các yếu tố sau đây sẽ có nguy cơ băng huyết sau sinh cao hơn bình thường: Béo phì, đa sản, thiếu máu, bệnh lý của cơ tử cung (như U xơ tử cung to, lạc tuyến trong cơ tử cung), tiền căn BHSS, tiền căn gia đình (mẹ, chị em gái) bị BHSS, đang sử dụng thuốc (thuốc cắt gò tử cung, thuốc kháng đông…).

Thai kỳ hỗ trợ sinh sản (IVF); Nhau cài răng lược, nhau tiền đạo, vết mổ cũ; Rối loạn tăng huyết áp trong thai kỳ (tiền sản giật, sản giật); Nhau bong non; Thai lưu; Con to > 4000 gram; Đa ối; Nhiễm trùng ối; Thai già tháng; Khởi phát chuyển dạ; Chuyển dạ quá nhanh hoặc chuyển dạ kéo dài.

Triệu chứng chính của băng huyết sau sinh là chảy máu lượng lớn từ âm đạo. Mất máu trong băng huyết sau sinh có thể ồ ạt hoặc chảy một cách từ từ, kín đáo, máu thường có màu đỏ tươi và chảy ra liên tục.

Nếu mất quá nhiều máu, sản phụ có thể cảm thấy mệt, yếu, chóng mặt, choáng váng, vã mồ hôi, tay chân lạnh, da xanh xao. Kiểm tra mạch, huyết áp có thể thấy dấu hiệu đe dọa sốc hoặc sốc mất máu như mạch nhanh, huyết áp tụt.

Để dự phòng băng huyết sau sinh, sản phụ nên thực hiện khám thai đầy đủ và kiểm soát các yếu tố nguy cơ trước sinh. Bổ sung sắt, acid folic và có chế độ dinh dưỡng hợp lý theo chỉ dẫn của bác sĩ để phòng ngừa thiếu máu.

Thông thường, băng huyết sau sinh không xảy ra nữa trong những lần mang thai sau. Tuy nhiên, nguy cơ băng huyết của bạn vẫn cao hơn so với những phụ nữ chưa từng bị băng huyết sau sinh trước đây.

Hãy đảm bảo rằng bác sĩ hoặc nữ hộ sinh của bạn biết về tình trạng băng huyết sau sinh trước đây của bạn để có thể dự phòng tốt nhất.