Chính phủ Cộng hòa Czech đã chính thức chấp thuận việc bán 28 máy bay chiến đấu hạng nhẹ L-159 của Hãng Aero Vodochody đã qua sử dụng cho một công ty tư nhân có tên là Draken (trụ sở tại Mỹ) vào tháng 2 năm nay .

Hiện tại thì giá trị chính thức của hợp đồng này đang được 2 bên thảo luận, nhưng theo một số nguồn tin từ Bộ quốc phòng Cộng hòa Czech thì giá trị của số máy bay này có thể đạt được từ 21-26 triệu USD

Tiêm kích đa năng hạng nhẹ L-159 ALCA.

Thương vụ L-159 giữa chính phủ Czech và công ty Draken, được tiết lộ vào tháng 12 năm ngoái và cuộc họp thảo luận chính thức về hợp đồng này sẽ được diễn ra vào cuối tháng 1 năm nay, quá trình bàn giao số máy bay trên sẽ diễn ra từ nay cho đến hết năm 2014.

Công ty Tư nhân Draken chuyên cung cấp các dịch vụ hàng không thương mại. Trong đó đáng chú ý nhất là việc Draken chuyên đào tạo phi công cho Quân đội Mỹ và giúp phi công chiến đấu của Mỹ là quen với việc tác chiến trên không trước những máy bay chiến đấu phản lực có nguồn gốc thuộc Liên Xô (cũ) hay Nga.

Ngoài hợp đồng mua 28 chiếc L-159 của Cộng hòa Czech , Draken cũng đã mua 25 máy bay huấn luyện chiến đấu 2 chỗ ngồi MiG-21UM từ Quân đội Ba Lan vào tháng 9 năm ngoái.

Với 2 hợp đồng này, Draken đã trở thành công ty tư nhân sở hữu số máy bay chiến đấu lớn nhất trên thế giới với 11 cường kích A-4 Skyhawk, 25 chiếc tiêm kích huấn luyện MiG-21UM; 9 chiếc máy bay huấn luyện chiến đấu MB-339 và 5 chiếc L-39. Tương lai sẽ có 28 chiếc L-159 ALCA.

Cường kích A-4 Skyhawk thuộc sở hữu của Draken.

Cộng hòa Czech đang có trong biên chế 36 chiếc L-159 trong biên chế dự phòng của mình, và số máy bay này đều được cho nghỉ hưu từ nhiều năm trước. Bộ quốc phòng Czech đã rất nhiều lần cố gằng bán bớt số máy bay trên bởi vì chí phí bảo dưỡng cho chúng quá lớn gần 13 triệu USD mỗi năm. Số L-159 mà Draken là muốn mua bao gồm 24 chiếc L-159 còn nguyên vẹn và 4 chiếc còn lại thì bị hư hỏng nhẹ.

Theo Bộ quốc phòng Czech, giá bán của mỗi chiếc L-159 cho Draken sẽ là từ 15,5 đến 18,5 triệu CZK (khoảng 774.000-923.890 USD) gấp 3 lần so với giá bán 5,8 triệu CZK (khoảng 289.000 US) trong một phiên đấu giá bán 8 chiếc máy bay cùng loại được chính phủ Czech tổ chức ra trong năm 2013. Theo luật pháp của Czech việc bán số máy bay này phải thông qua hãng Aero Vodochody.

Cùng lúc đó, chính phủ Czech đã quyết định hoãn cuộc thảo luận với Tập đoàn hàng không Saab của Thụy Điển về việc thuê tiếp 14 máy bay chiến đấu JAS 39 Gripen C/D. Lý do, chính phủ Czech đang trong giai đoạn chuyển giao quyền lực giữa chính phủ tiền nhiềm với chính phủ mới và Thủ tướng Czech Jiri Rusnok muốn để vấn đề này cho chính phủ mới thực hiện.

Cộng hòa Czech cũng mới gia hạn hợp đồng thuê số máy bay trước đó trong tháng 9 năm ngoái và hợp đồng này sẽ kéo dài thêm 12 năm.

Tiêm kích hạng nhẹ L-159 trang bị vũ khí Mỹ, phương Tây.

L-159 ALCA là tiêm kích đa năng hạng nhẹ do hãng Aero Vodochody nghiên cứu phát triển dựa trên mẫu máy bay huấn luyện L-59 Super Albastros từ đầu những năm 1990, đơn giá một chiếc mới tinh khoảng 13-15 triệu USD. Đáng lưu ý, Aero Vodochady cũng là nhà sản xuất mẫu máy bay huấn luyện phổ biến L-39 Albastros mà Việt Nam đang có trong trang bị.

Tiêm kích hạng nhẹ L-159 trang bị radar điều khiển hỏa lực tầm ngắn Grifo-L, hỏa lực có 2 pháo 20mm và 7 giá treo mang tổng cộng hơn 2 tấn vũ khí gồm: tên lửa không đối không của Mỹ và phương Tây loại AIM-9M, IRIS-T, AIM-132 ASRAAM; tên lửa không đối đất tầm ngắn AGM-65 Maverick và bom có điều khiển GBU.

L-159 trang bị một động cơ tuốc bin phản lực cánh quạt đẩy F214-GA-100 cho tốc độ cận âm 936km/h, bán kính chiến đấu khoảng 500km.