Thanh tra Bộ Tài chính công bố vừa công bố kết luận thanh tra tại công ty TNHH MTV XSKT TP HCM (XSKT TP.HCM).

Theo đó, năm 2023, công ty này phát hành 2 loại hình xổ số là vé số truyền thống và vé số cào biết kết quả ngay theo các giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xổ số số do Bộ Tài chính cấp.

Trong đó, tổng giá trị vé truyền thống mệnh giá 10.000 đồng do công ty Xổ số kiến thiết TP.HCM phát hành là 1.264, giá trị phát hành 12.640 tỷ đồng. Số vé cào biết kết quả ngay mệnh giá 10.000 đồng là 57,17 triệu vé giá trị phát hành 517,17 tỷ đồng.

Đối với hoạt động kinh doanh vé xổ số truyền thống, trong năm 2023, xổ số kiến thiết TP.HCM phát hành 104 kỳ, trong đó có 96 kỳ phát hành 10 triệu vé/ngày và 8 kỳ phát hành 12 triệu/ngày.

Kết quả thanh tra cho thấy, năm 2023, tổng doanh thu của công ty này là 12.279,9 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu hoạt động kinh doanh xổ số truyền thống là 11.879,6 tỷ đồng, bằng 107,9% so với kế hoạch.

Lợi nhuận trước thuế là 1.663,8 tỷ đồng, đạt khoảng 112% so với kế hoạch; các khoản thuế và phải nộp ngân sách nhà nước là 4.388,2 tỷ đồng, đạt khoảng 114% so với kế hoạch.

Số tiền trả thưởng năm 2023 của XSKT TP.HCM là gần 6.428 tỷ đồng, trong đó đại lý trả thưởng gần 4.955 tỷ đồng.

Về ủy quyền trả thưởng, công ty ký hợp đồng đại lý với các đại lý, trong đó có quy định về ủy quyền cho đại lý trả thưởng đến giải đặc biệt, mức phí ủy quyền trả thưởng là 0,2% trên tổng giá trị giải thưởng đại lý đã thanh toán.

Đến thời điểm 31/12/2023, công ty có 137 đại lý, trong đó có 62 đại lý vé truyền thống; 67 đại lý vừa truyền thống vừa vé số cào biết kết quả ngay và 8 đại lý vé cào.

Năm 2023, công ty đã chi trả phí ủy quyền trả thưởng cho 120 đại lý và hạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanh trong năm là hơn 10,6 tỉ đồng (0,2% số tiền đại lý trả thưởng). Trong đó, phí ủy quyền trả thưởng đối với vé truyền thống là hơn 10 tỉ đồng, vé xổ số cào biết kết quả ngay là gần 600 triệu đồng.

Kết quả thanh tra cho thấy trong năm 2023, XSKT TP.HCM chưa thực hiện bổ sung nội dung hợp đồng đại lý về hình thức phân phối, tổ chức bán vé, hoa hồng đại lý tối thiểu trong thời hạn 15 ngày theo Nghị quyết số 68/NQ- XSKTKVMN của Hội đồng xổ số khu vực miền Nam.

Đồng thời hợp đồng đại lý của XSKT TP.HCM có quy định mức phí ủy quyền trả thưởng, tuy nhiên điều khoản của Hợp đồng không quy định chứng từ chứng minh đại lý xổ số đã thanh toán cho khác hàng trúng thưởng theo quy định tại Nghị định số 122/2017/NĐ-CP năm 2017 của Chính phủ quy định một số nội dung đặc thù về cơ chế quản lý tài chính và đánh giá hiệu quả hoạt động đối với doanh nghiệp kinh doanh xổ số

Theo báo cáo của XSKT TP.HCM, công ty ký hợp đồng đại lý với các đại lý, trong đó có quy định về ủy quyền trả thưởng cho khách hàng trúng thưởng, phí ủy quyền trả thưởng là 0,2% trên tổng giá trị giải thưởng tổng hợp và chi trả theo hàng tháng.

Chứng từ chứng minh đại lý xổ số đã thanh toán giải thưởng cho khách hàng của Công ty đang áp dụng gồm bảng kê vé số trúng thưởng, vé gốc xổ số trúng thưởng, chứng từ thanh toán cho đại lý tiền trúng thưởng và khấu trừ thuế TNCN 10% tương ứng giá trị trúng thưởng.

Thanh tra Bộ Tài chính xác định, việc công ty XSKT TP.HCM ký kết các hợp đồng phát triển đại lý mới và điều chỉnh tăng vé khi Phòng Kế hoạch kinh doanh chưa có hồ sơ, tài liệu đánh giá đầy đủ về năng lực, điều kiện của từng đại lý xổ số trước khi đề xuất nêu trên là chưa đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch và khách quan theo quy định tại Thông tư số 75 năm 2013 của Bộ Tài chính.

Về chi hoa hồng đại lý, công ty đã thực hiện chi hoa hồng đại lý theo quy định là 15% doanh thu có thuế đối với xổ số truyền thống và 12% doanh thu có thuế đối với xổ số cào biết kết quả ngay.

Số tiền chi hoa hồng và tính vào chi phí sản xuất kinh doanh năm 2023 là gần 2.000 tỷ đồng, trong đó hoa hồng cho đại lý vé xổ số truyền thống là hơn 1.874 tỷ đồng; hoa hồng cho đại lý vé xổ số cào là hơn 68 tỉ đồng.

Đối với việc tổ chức quay số mở thưởng, công ty ban hành Quyết định số 457 ngày 20/10/2021 về quay số mở thưởng. Theo đó, thời gian thực hiện quay số mở thưởng bắt đầu từ 16 giờ 15 vào thứ hai và thứ bảy hàng tuần. Năm 2023, Công ty thực hiện 104 kỳ quay số mở thưởng đối với vé xổ số truyền thống.

Cơ quan thanh tra chỉ ra, công ty không có biên bản thực hiện kiểm tra định kỳ 6 tháng một lần khối lượng và kích thước của từng quả bóng sử dụng để quay số mở thưởng theo quy định tại Thông tư số 75 năm 2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn chi tiết về hoạt động kinh doanh xổ số.

Thanh tra cũng phát hiện việc giám sát các kỳ quay số mở thưởng vé truyền thống không đảm bảo số lượng thành viên Hội đồng tối thiểu giám sát mở thưởng theo quy định Thông tư số 22 năm 2021 của Bộ Tài chính.

Phía công ty báo cáo việc không đảm bảo số lượng thành viên Hội đồng tối thiểu thực hiện giám sát quay số mở thưởng do có sự thay đổi nhân sự của Hội đồng giám sát xổ số. Song, đến, các chức danh còn khuyết chưa được kiện toàn theo quy định.

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị Chủ tịch HĐTV, Tổng giám đốc công ty XSKT TP.HCM chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong việc chấp hành không đầy đủ đối với hoạt động kinh doanh xổ số về định kỳ thực hiện kiểm tra thiết bị quay số mở thưởng, phê duyệt các quyết định lựa chọn nhà thầu đảm bảo đúng thẩm quyền, bổ sung đầy đủ các nội dung theo quy định đối với các hợp đồng đại lý xổ số.

Ngoài ra, tổ chức xây dựng và đề xuất báo cáo Bộ Tài chính các quy định điều khoản về thanh toán phí ủy quyền trả thưởng của hợp đồng đại lý, đảm bảo đủ căn cứ và phù hợp với thực tiễn trước khi thực hiện thanh toán cho các đại lý xổ số.