Uống ừng ực chỉ đầy bụng, không đã khát
Rõ ràng việc bù nước cho cơ thể khi chơi thể thao là rất cần thiết bởi hệ cơ, xương, khớp của chúng ta lúc đó phải làm việc với cường độ lớn và sinh ra một lượng nhiệt rất lớn. Ra mồ hôi là cơ chế tự làm mát để giữ cơ thể ở mức nhiệt độ bình thường.
Theo BS Nguyễn Văn Hùng, nguyên bác sĩ Bệnh viện 105, ra mồ hôi khiến cơ thể mất nước và điện giải, khi thực sự cảm thấy khát nước có nghĩa là cơ thể đã ở trạng thái mất nước nhẹ. Đặc biệt, đối với người chơi thể thao, hệ cơ bị thiếu nước, thiếu điện giải sẽ nhanh mỏi mệt, dễ bị chuột rút. Ngoài ra, khi lượng nước trong cơ thể giảm đồng nghĩa thể tích nước trong huyết tương cũng giảm khiến cho việc lưu thông máu trong các mao mạch sẽ trở nên khó khăn hơn, tim cũng phải đập nhanh hơn để giữ áp lực động mạch.
Vì vậy, tốt nhất nên chuẩn bị cho cơ thể có đủ lượng nước cần thiết bằng cách uống khoảng từ 200 - 500ml nước trước khi chơi thể thao khoảng 1 giờ và bù nước liên tục trong suốt quá trình vận động, cách khoảng 20 - 30 phút.
Một điều cần lưu ý là cách uống nước. Nhiều người cứ thấy khát là uống ừng ực. BS Nguyễn Văn Hùng cho rằng, với cách uống đó thì có khi hết cả chai vẫn chưa đã khát, mà chỉ làm nặng bụng, ảnh hưởng đến quá trình chơi thể thao. Hơn nữa, khi cơ thể bị mất nhiều mồ hôi, nếu uống một lượng nước lớn bù đắp trong một thời gian rất ngắn thì quá trình làm loãng máu sẽ diễn ra nhanh chóng, làm tăng gánh nặng cho tim; ngoài ra còn làm cho quá trình bài tiết mồ hôi càng nhiều hơn, kéo theo các chất điện giải như natri, kali cũng bị mất nhiều khiến chúng ta nhanh mệt và cảm thấy khát nước.
Cách tốt nhất là uống dần từng ngụm nhỏ, ngậm vừa miệng và nuốt từ từ để nước có thể ngấm qua các mao mạch trong khoang miệng. Sau khi luyện tập cũng nên uống nước nhiều lần trong khoảng 2 giờ để bù lại lượng nước đã mất. Chỉ dùng nước mát, không nên uống nước quá lạnh, khiến cơ thể đang nóng nực khó điều chỉnh thích nghi và có thể làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
 |
| Uống dần từng ngụm nhỏ, ngậm vừa miệng và nuốt từ từ để nước có thể ngấm qua các mao mạch trong khoang miệng. |
Tắm ngay nước lạnh: Coi chừng mất mạng
Một sai lầm nữa mà người chơi thể thao thường mắc phải là sau khi chơi thể thao, cơ thể nóng nực thường chỉ muốn được tắm ngay cho mát mẻ. Theo TS Chris Bleakley, Đại học Ulster (Bắc Ireland), có một số bằng chứng cho thấy, tắm nước lạnh có thể làm giảm các cơn đau cơ, nhưng đó là trong điều kiện cơ thể được nghỉ ngơi hoàn toàn trước đó. Còn việc tắm nước lạnh ngay sau khi vận động mạnh có thể gây ra phản ứng sốc cho cơ thể. Đặc biệt, điều này rất có hại đối với những người tiềm ẩn bệnh tim hoặc người mắc hội chứng tê bì và mất cảm giác ở đầu các ngón tay hoặc chân, hoặc bị chuột rút khi tiếp xúc với nước lạnh hay ra ngoài trời lạnh.
Lý giải điều này, BS Nguyễn Văn Hùng cho rằng, sau khi chơi thể thao, nhất là vào mùa hè, nhiệt độ cơ thể vẫn còn, cảm giác nóng nực nếu được tắm nước lạnh ngay sẽ thấy rất mát mẻ. Tuy nhiên, cách hạ nhiệt đột ngột đó khiến cơ thể chưa kịp thích nghi nên dễ gây phản ứng đau đầu. Thậm chí, ở những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp, sự thay đổi này có thể dẫn đến tình trạng co mạch, tăng huyết áp, dễ gây nguy cơ đột quỵ. Đồng quan điểm, lương y Nguyễn Văn Sử, Hội Đông y Việt Nam cho rằng, khi nhiệt độ cơ thể đang cao, các lỗ chân lông nở ra, nếu tắm nước lạnh ngay sẽ làm cho cái lạnh thấm vào người đột ngột, dễ gây cảm, đau đầu, chóng mặt.
Tốt nhất, sau khi tập thể dục, thể thao thì nên nghỉ ngơi một chút cho khô mồ hôi rồi mới tắm. Không dội thẳng nước lên người khi tắm mà nên tưới dần dần bắt đầu từ chân để cơ thể thích nghi được với nhiệt độ lạnh của nước.
Lương y Nguyễn Văn Sử
