"Ma thuật của huấn luyện viên Park Hang-seo sẽ không dừng lại" là thông điệp mà tờ Chosun của Hàn Quốc đưa ra sau khi U23 Việt Nam dừng bước tại vòng chung kết (VCK) U23 châu Á 2020. Kết quả này đồng nghĩa chiến lược gia người Hàn Quốc cùng các học trò sẽ không thể tham dự Olympic Tokyo 2020, vốn là mục tiêu toàn đội đặt ra trước khi bước vào giải đấu.

Tuy nhiên, việc không thể tham dự Thế vận hội mùa hè tại Nhật Bản lại là "quãng nghỉ" để các cầu thủ có cơ hội nhìn lại, hoàn thiện bản thân sau 2 năm chinh chiến liên tục kể từ giải đấu ở Thường Châu, Trung Quốc.

Huy chương vàng tại SEA Games 30 là đỉnh cao của bóng đá Việt Nam trong năm 2019. Ảnh: Hoàng Hà.

Bóng đá Việt Nam thành công trong năm 2019

Bóng đá Việt Nam đạt được nhiều cột mốc mới. Chúng ta đánh bại Thái Lan tại King's Cup 2019, giải đấu chỉ mang tính chất giao hữu, nhưng lại được tổ chức trên chính sân nhà của họ. Chiến thắng của tuyển Việt Nam khiến Thái Lan nhận ra họ cần sự thay đổi, HLV mới với mục tiêu và chiến lược lâu dài, như những gì HLV Park đã làm.

Kết quả của trận đấu đó là việc Liên đoàn Bóng đá Thái Lan (FAT) bổ nhiệm huấn luyện viên Akira Nishino, người từng đưa tuyển Nhật Bản vào vòng 16 đội tại World Cup 2018, người mà xét về thành tích, tốt hơn HLV Park rất nhiều. Song, trong cả 3 lần đối đầu chiến lược gia người Hàn Quốc ở các cấp độ đội tuyển, ông Nishino đều không thể giành chiến thắng.

Tuyển Thái Lan hòa Việt Nam không bàn thắng trong cả hai lượt trận tại vòng loại thứ hai World Cup 2022 và chia điểm với U22 Việt Nam sau trận hòa 2-2 ở SEA Games 30. Điều khác biệt là lúc này, thầy trò HLV Park đứng nhất bảng G tại vòng loại thứ hai World Cup 2022 và giành HCV SEA Games tại Philippines. Trong khi đó, Thái Lan đứng thứ 3 tại vòng loại thứ hai World Cup 2022 và bị loại từ vòng bảng ở SEA Games 30.

SEA Games 30 cũng là đỉnh cao của bóng đá Việt Nam trong năm vừa qua. Nguyễn Quang Hải cùng đồng đội thể hiện sức mạnh vượt trội và đăng quang ngôi vô địch với thành tích bất bại. Tại giải đấu này, các cầu thủ nữ cũng bảo vệ thành công tấm HCV sau khi đánh bại Thái Lan ở trận chung kết kéo dài 120 phút. HLV Mai Đức Chung cùng học trò đón nhận sự hâm mộ và quan tâm nhiều hơn. Bóng đá nữ cũng có chỗ đứng của riêng mình trong lòng người hâm mộ Việt Nam, thay vì phải chịu lép vế.

Bóng đá Việt Nam đại thắng tại đấu trường SEA Games 30. Ảnh: Hoàng Hà.

Thất bại tại U23 châu Á không phải điều tồi tệ

U23 Việt Nam bước vào chiến dịch U23 châu Á 2020, giải đấu mà 2 năm trước đó, chúng ta làm nên cơn địa chấn khi vào chung kết. Tại Thường Châu, HLV Park cùng các học trò vượt qua nhiều đối thủ mạnh tầm châu lục như Australia, Iraq, Qatar và chỉ chấp nhận thất bại trước Uzbekistan bởi bàn thua ở hiệp phụ.

Tuy nhiên, ánh hào quang của quá khứ không thể giúp U23 Việt Nam thành công ở tương lai. Thầy trò HLV Park bước vào giải với sự kỳ vọng lớn lao, nhưng dừng bước tại vòng bảng mà chỉ ghi được một bàn thắng. Những bước chân mỏi mệt của các cầu thủ đã phải chinh chiến trên nhiều đấu trường trong suốt một năm, sự chênh lệch về đẳng cấp, thực lực giữa các nền bóng đá, hay giữa chính các cầu thủ của U23 Việt Nam đã khiến chúng ta phải nói lời tạm biệt với Olympic Tokyo 2020.

Từ sau chiến tích tại Thường Châu, Quang Hải trở thành niềm hy vọng số một của bóng đá Việt Nam. Song, việc thi đấu trung bình trên 60 trận mỗi mùa ở mùa giải 2018 và 2019 là con số không tưởng với tiền vệ sinh năm 1997.

"Quá tải" có lẽ là cụm từ được nhắc đến nhiều nhất khi người ta nói về Quang Hải bất cứ khi nào cầu thủ này không thể tỏa sáng. Chừng nào nòng cốt của đội tuyển quốc gia vẫn là những cầu thủ như Quang Hải, và quá khó để tìm ra phương án thay thế họ, thì việc phân bổ lực lượng là điều cần thiết.

Thất bại tại U23 châu Á cho thấy sự chênh lệch đẳng cấp của cầu thủ Việt Nam. Ảnh: Minh Chiến.

Bên cạnh tiền vệ của CLB Hà Nội, Nguyễn Thành Chung và Trần Đình Trọng là 2 cầu thủ được đánh giá cao hơn cả. Tuy nhiên, họ cũng là những cái tên thuộc thế hệ Thường Châu. Những cầu thủ đã chơi hay ở SEA Games 30 như Lê Ngọc Bảo, Nguyễn Hoàng Đức, Nguyễn Đức Chiến hay Đỗ Thanh Thịnh đều không có màn trình diễn như ý khi bước ra đấu trường châu lục.

Bởi lẽ, SEA Games 30 vốn không phải thước đo năng lực của một nền bóng đá. Đó cũng chính là lý do U22 Thái Lan quyết định không gọi bổ sung 2 cầu thủ quá tuổi dù được phép. Kết quả không mấy tốt đẹp nhưng có thể thấy, HLV Nishino phân định rạch ròi giữa việc đâu là giải đấu trẻ và đâu là giải đấu ở cấp độ cao hơn.

Qua rồi cái thời bóng đá Việt Nam bị ám ảnh bởi thành tích ở các giải trẻ. Chúng ta giành tấm HCV lịch sử ở SEA Games 30 và giờ là lúc để hướng đến những mục tiêu cao hơn. Việc không thể tham dự Olympic Tokyo 2020 sẽ là "quãng nghỉ" để chúng ta nhìn lại, trau dồi bản thân, khắc phục những điểm yếu để sẵn sàng cho 3 trận đấu còn lại tại vòng loại thứ hai World Cup 2022 và AFF Cup 2020.

Những niềm hy vọng tương lai

Niềm tin của người hâm mộ vào bóng đá Việt Nam quay trở lại từ sau VCK U23 châu Á 2018. Nó được nhân lên từng ngày với những thành công liên tiếp trong 2 năm vừa qua dưới thời HLV Park Hang-seo. Sự kỳ vọng của người hâm mộ không đồng nghĩa với áp lực mà đó là phần thưởng cho những cố gắng không ngừng nghỉ của các cầu thủ. Bởi lẽ, người hâm mộ Việt Nam yêu bóng đá và thích bóng đá chiến thắng, theo lời HLV Park, nhưng họ cũng biết chấp nhận thất bại.

Sau quãng thời gian không thành công ở Buriram United và Sint-Truidense, Lương Xuân Trường và Nguyễn Công Phượng trở về nước trong vòng tay và sự ủng hộ của người hâm mộ. Người Việt Nam chấp nhận thực tế Đoàn Văn Hậu chưa thể ngay lập tức thành công ở Heerenveen chỉ sau vài tháng xuất ngoại. Cũng chính họ là những người chào đón U23 Việt Nam về nước như những người hùng, kể cả Bùi Tiến Dũng, người đã mắc sai lầm ở trận gặp CHDCND Triều Tiên.

U23 Việt Nam được chào đón nồng nhiệt sau khi trở về từ VCK U23 châu Á 2020 tại Thái Lan. Ảnh: Việt Linh.

Năm 2020 sẽ tiếp tục bận rộn với bóng đá Việt Nam. Đầu tháng 2, đội tuyển nữ sẽ bước vào vòng loại thứ ba với mục tiêu giành vé đi Olympic Tokyo 2020. Khoảng hơn một tháng sau Tết Nguyên đán, đội tuyển Việt Nam sẽ tập trung để chuẩn bị cho trận đấu với Malaysia tại vòng loại thứ hai World Cup 2022, đối thủ mà chúng ta đã đánh bại với tỷ số 1-0 trên sân Mỹ Đình. Đến tháng 6, thầy trò HLV Park sẽ đối đầu Indonesia và UAE để quyết định cục diện bảng G.

Cuối tháng 11, đội tuyển Việt Nam sẽ bước vào AFF Cup 2020 với tư cách nhà đương kim vô địch. Cách đây 2 năm, Quang Hải cùng đồng đội thể hiện đẳng cấp khác biệt với phần còn lại và lên ngôi một cách đầy thuyết phục. Song, các đối thủ ở châu lục đang cho thấy sự tiến bộ từng ngày. Thái Lan đã cam kết gắn bó lâu dài với HLV Nishino, Indonesia cũng bổ nhiệm tân HLV Shin Tae-yong, còn bóng đá Campuchia đang từng bước khẳng định mình ở khu vực Đông Nam Á.

Song song với đó sẽ là những đợt tập trung, chuyến tập huấn cho các cấp tuyển trẻ để chuẩn bị cho mục tiêu dài hạn. Ở SEA Games 31 được tổ chức trên sân nhà, bóng đá Việt Nam sẽ cần sự thay thế cho Quang Hải, Đình Trọng, Tiến Linh đã quá tuổi dự giải.

Đặng Văn Lâm và Đoàn Văn Hậu sẽ tiếp tục là những niềm hy vọng đưa bóng đá Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Mục tiêu trong năm mới của Văn Lâm là giành danh hiệu với Muangthong United tại Thai League. Trong khi đó, Văn Hậu hứa hẹn sẽ có những bước đột phá tại Hà Lan ở giai đoạn sau của mùa giải, để chứng minh cầu thủ Việt Nam đủ khả năng thi đấu tại trời Âu.