Tại buổi họp báo công tác tư pháp quý II, sáng 19/6, Bộ Tư pháp đã thông tin về các hoạt động cấp mã số định danh cá nhân, đặc biệt là lộ trình bỏ sổ hộ khẩu giấy được dư luận rất quan tâm thời gian qua.

Zing đặt câu hỏi việc Bộ Công an lên kế hoạch cấp mã định danh cá nhân và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để bỏ sổ hộ khẩu, 27 thủ tục hành chính yêu cầu sổ hộ khẩu sẽ có thay đổi ra sao; trách nhiệm của Bộ Tư pháp trong vấn đề này thế nào?

Cần gần 100 triệu mã định danh cá nhân

Ông Nguyễn Công Khanh, Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực (Bộ Tư pháp), cho biết thông qua mã số định danh và hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ quan Nhà nước có thể tìm và trích xuất 15 trường thông tin của người dân.

Ông Nguyễn Công Khanh, Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực (Bộ Tư pháp). Ảnh: Hoàng Lam.

Các thông tin gồm: Họ tên, giới tính, ngày sinh, dân tộc, quốc tịch, họ tên bố mẹ… sẽ có thể được truy xuất thông qua 12 chữ số mã định danh cá nhân. Các thông tin này phục vụ thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân.

"Các thủ tục hành chính sẽ không cần trình các giấy tờ thông tin cá nhân khác, vì nó đã được mã hóa hết trong mã định danh cá nhân rồi", ông Khanh nói.

Cục trưởng Cục Hộ tịch nhấn mạnh việc bỏ sổ hộ khẩu giấy hay bỏ các giấy tờ trong làm thủ tục hành chính là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo cấp đủ mã định danh cá nhân cho gần 100 triệu người dân và toàn bộ dữ liệu được đồng bộ lên cơ sở dữ liệu quốc gia.

"Về phía Bộ Công an nói rằng bỏ hộ khẩu giấy, thì phía Bộ Tư pháp chúng tôi cũng tuyên bố sẽ bỏ các giấy tờ, hộ tịch giấy khi thực hiện các thủ tục hành chính mà có yêu cầu", Cục trưởng Nguyễn Công Khanh khẳng định.

Từ 1/1/2016, Bộ Tư pháp đã kết nối phần mềm đăng ký hộ tịch dùng chung với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trọng tâm là phần mềm đăng kí khai sinh điện tử. Việc cấp số định danh cá nhân được thực hiện từ 1/1/2016 đến nay, ông Khanh nói khoảng 3 triệu trẻ em được sinh ra đã được cấp số định danh cá nhân.

Cục trưởng Nguyễn Công Khanh cho rằng mấu chốt của lộ trình bỏ sổ hộ khẩu vẫn là tiến độ cấp mã định danh cá nhân và độ hoàn thiện của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, việc này cơ quan chủ trì là Bộ Công an, Bộ Tư pháp chỉ có vai trò hỗ trợ.

"Cái này chỉ có Bộ Công an mới biết, Bộ Tư pháp cũng chưa nắm được tiến độ hiện nay như thế nào", ông Khanh thừa nhận.

Bộ Công an đặt mục tiêu cấp 50 triệu mã định danh cá nhân năm tới

Trình bày trước Quốc hội về dự thảo Luật Cư trú (sửa đổi), Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết hiện đã cấp được khoảng 16 triệu số định danh và căn cước công dân trên khoảng hơn 90 triệu.

“Ước lượng còn khoảng 80 triệu công dân chưa được cấp căn cước công dân, trong đó có khoảng 30 triệu người dưới 14 tuổi. Như vậy, trước mắt còn khoảng 50 triệu công dân cần được cấp căn cước công dân”, đại tướng Tô Lâm thông tin.

Ông cho biết dự kiến còn 1 năm nữa để thực hiện việc này, nếu được Quốc hội và Chính phủ ủng hộ, Bộ Công an hoàn toàn có cơ sở để một năm nữa hoàn thành nhiệm vụ này khi luật này có hiệu lực vào ngày 1/7/2021.

Phân tích về những vướng mắc khiến việc cấp mã định danh chậm chạp, ông cho hay việc cấp mã định danh cá nhân khó khăn chủ yếu ở lực lượng công an xã chính quy trong việc xác minh thông tin.

Tuy nhiên, vừa qua lực hệ thống công an xã chính quy đã thực hiện công việc này ở cấp xã với mức độ 99%, kiểm tra được độ chính xác của thông tin để đưa vào máy.

Về 167 văn bản có liên quan đến sổ hộ khẩu và xác định dân cư, trong đó một số văn bản thực hiện theo quy định của sổ hộ khẩu giấy sẽ mặc nhiên hết hiệu lực khi sổ hộ khẩu không còn giá trị.

Còn một số những văn bản khác, Bộ Công an sẽ đề xuất với Chính phủ, với Quốc hội để có những điều chỉnh giao dịch, phục vụ thuận lợi cho người dân trong việc thay đổi cách thức quản lý này.