Vì sao VEC bị cưỡng chế hơn 1.000 tỷ đồng tiền thuế?

Cục Thuế TP Hà Nội vừa cho biết, từ 1/7/2016 đến năm 2017 đã thực hiện hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) cho Tổng công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) 9 đợt với tổng số tiền gần 950 tỷ đồng theo hình thức hoàn thuế trước kiểm tra sau.

Về nguyên nhân dẫn đến việc Cục Thuế TP Hà Nội có quyết định cưỡng chế VEC, trong quá trình thanh tra sau hoàn thuế GTGT, Cục Thuế đã phát hiện VEC không đáp ứng đủ điều kiện để được hoàn thuế GTGT đối với dự án đầu tư.

Vì lẽ đó, căn cứ quy định của Luật quản lý thuế và kết quả thanh tra sau hoàn thuế, Cục Thuế TP Hà Nội đã ban hành hai quyết định về thu hồi tiền hoàn thuế GTGT đối với VEC, số tiền gần 950 tỷ đồng đã hoàn cho VEC trước đó, tiền chậm nộp phải nộp 83 tỷ đồng. Như vậy, tổng số thuế phải thu hồi và tiền chậm nộp 1.033 tỷ đồng.

Về biện pháp cưỡng chế thuế và số tiền cưỡng chế, trong quá trình đôn đốc thu hồi số tiền hoàn thuế và tiền chậm nộp nêu trên, Cục Thuế TP Hà Nội đã hỗ trợ, hướng dẫn, tạo điều kiện cho VEC liên hệ với Bộ chủ quản để xử lý sai sót cũng như thu xếp nguồn tài chính để thực hiện hoàn trả NSNN nhưng VEC vẫn chưa thực hiện quyết định của cơ quan thuế.

Vì vậy, ngày 28/5, Cục thuế TP Hà Nội đã ban hành 5 quyết định thực hiện cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản của VEC tại 5 ngân hàng thương mại, thời gian cưỡng chế từ ngày 4/6 đến hết ngày 3/7. Số tiền cưỡng chế ghi trong các quyết định nêu trên là 1.033 tỷ đồng.

Cục Thuế TP Hà Nội khẳng định ngoài biện pháp cưỡng chế trích tiền từ tài khoản ngân hàng, thì không đề nghị các Ngân hàng phong tỏa tài khoản, không thực hiện khấu trừ lương, thu nhập của người lao động... như nội dung VEC phản ánh trong công văn 2398/CV-VEC gửi Bộ Tài chính.

Lợi nhuận biến động mạnh do lỗ chênh lệch tỷ giá hơn 2.000 tỷ đồng

Về tình hình kinh doanh năm 2018, VEC thực hiện được 3.225 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 16% so với năm 2017. Lợi nhuận gộp đạt 2.589 tỷ đồng, tăng mạnh 58%.

 Tuy nhiên, chi phí tài chính của VEC tăng vọt gấp 3,4 lần cùng kỳ khi chiếm 2.888 tỷ đồng (trong đó chi phí lãi vay là 735 tỷ đồng) do lỗ chênh lệch tỷ giá.

Do ảnh hưởng lớn từ chi phí này khiến lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ của VEC giảm mạnh chỉ vỏn vẹn 582 triệu đồng, trong khi năm 2017 lãi tới 935 tỷ đồng. Chi phí thuế chỉ hơn 1,4 tỷ đồng, xấp xỉ năm 2017.

Ngược về những năm trước, VEC thực hiện được lần lượt 122 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế của năm 2016 và 385 triệu đồng cho năm 2015. Và hai năm này không phát sinh chi phí thuế.

Tại thời điểm cuối năm 2018, tổng tài sản của VEC tăng thêm 7.416 tỷ đồng, lên mức 96.556 tỷ đồng.

Trong đó, VEC ghi nhận hơn 13.592 tỷ đồng tài sản dở dang dài hạn chủ yếu phát sinh từ xây dựng dự án Bến Lức - Long Thành (13.027 tỷ đồng). Phải trả người bán ngắn hạn hơn 11.442 tỷ đồng, chủ yếu từ dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi (6.660 tỷ đồng), đường cao tốc Bến Lức - Long Thành (2.585 tỷ đồng), đường cao tốc Long Thành - Dầu Giây (1.589 tỷ đồng)...

Nợ phải trả của VEC tới 87.000 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn đã áp sát tài sản ngắn hạn với 19.673 tỷ đồng.

Riêng vay nợ tài chính ngắn hạn của VEC không đáng kể nhưng dài hạn lên tới 66.517 tỷ đồng, tương ứng chiếm 69% tổng nguồn vốn. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu của VEC chỉ 9.556 tỷ đồng.

Chủ nợ lớn nhất của VEC chính là Ngân hàng Phát triển Châu Á (ABD) với hơn 31.200 tỷ đồng. Tiếp theo là Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản 28.960 tỷ đồng và Ngân hàng Thế giới với hơn 5.400 tỷ đồng.

Nguồn báo cáo tài chính VEC

Hầu hết các hợp đồng vay được thực hiện để tài trợ vốn cho các dự án đường cao tốc như Nội Bài – Lào Cai, Long Thành – Dầu Giây, Đà Nẵng – Quảng Ngãi... với thời hạn thanh toán dao động từ 16 đến 40 năm.

Chính những khoản vay ngoại tệ này đã ảnh hưởng lớn đến kết quả kinh doanh năm 2018 của VEC bởi lỗ chênh lệch tỷ giá tới gần 2.200 tỷ đồng, trong khi năm 2017 chỉ 368 tỷ đồng.