Hang Krubera còn có tên khác là hang Voronya hay Voronja (có nghĩa là hang quạ trong tiếng Nga). Nguồn gốc cái tên Voronya xuất phát từ việc vào năm 1980 khi các nhà nghiên cứu vào khám phá thì thấy lối vào hang động đã bị bịt kín bởi tổ của những con quạ.

Bên trong hang Krubera. Ảnh: Freeyork.org

Đến thời điểm hiện tại, hang Krubera được xem là hang động duy nhất trên Trái đất sâu hơn 2.000m, nó được ví như lối vào lòng Trái đất. Bên trong là một hệ thống hang động dài 16.058m. Độ cao của hang động bắt đầu từ đỉnh núi cao 2.256m. Một số điểm trong hang có lối đi lớn như hầm tàu điện ngầm.

Hang chia thành hai nhánh chính ở độ sâu 200m: nhánh Kuybyshevskaya sâu 1.293m và nhánh chính sâu 2.197m. Tiếp đến, ở độ sâu 1.300m, hang chia thành nhiều nhánh nhỏ. Khung cảnh bên trong hang ngoạn mục hiếm thấy.

Hang động Krubera là điểm đến của những nhà thám hiểm gan dạ, không sợ nguy hiểm khi chui xuống hang sâu thăm thẳm như "hang không đáy". Các nhà thám hiểm đã mất 52 năm không ngừng nghỉ để thăm dò, nghiên cứu về chiếc hang "không đáy".

Cụ thể vào năm 1960 các nhà thám hiểm Gruzia phát hiện ra hang động sâu 180m. Đến năm 1980 chuyến thám hiểm của Nga - Ba Lan phát hiện ra ba hang động trong hệ thống Arábika là: hang Siberia, mộ Henrich và hang Berchil. Cũng trong năm này câu lạc bộ Kiev đã khám phá hang động sâu đến 340m. Năm 1999, cuộc thám hiểm của Hiệp hội hang động Ukraine (Ukr.S.A) do Yury Kasyan dẫn đầu đã có bước đột phá lớn trong hang Krubera bằng phát hiện ra hai nhánh phía sau cửa hang sâu 220-250m. Những nhánh này trải dài theo hai hướng khác nhau. Nhánh chính được khám phá đến độ sâu -740 m và nhánh Nekuybyshevskaya sâu đến 500 m. Tháng 8/2000, nhóm người Ukraina tiếp tục thăm dò độ sâu đến 1.200 m. Tháng 9/2000, các đội UkrSA và MTDE tiếp tục thăm dò độ sâu đến 1410 m.

Bên trong hang. Ảnh: My Modern Met

Vào tháng 1 năm 2001, Ukr.S.A thám hiểm hang động sâu đến 1.710 m làm cho nó thành hang động sâu nhất trên thế giới. Lần đầu tiên trong lịch sử, kỷ lục hang động sâu nhất thế giới được xác lập bên ngoài Tây Âu. Từ năm 2001, cuộc khám phá hang Krubera của Hiệp hội hang động Ukraine được thực hiện. Bên cạnh các nhà nghiên cứu hang động Ukraina, còn có các nhóm từ nhiều quốc gia như Pháp, Tây Ban Nha, Nga, Moldova, Bungary, Anh, Ireland, Israel và Lithuania đã tham gia vào các cuộc thám hiểm khác nhau của Ukr.S.A.

Tháng 1/2007, đoàn thám hiểm CAVEX lặn xuống khu vực hố Dva Kapitana và xác nhận nó sâu 30m dưới mực nước. Tuy nhiên, các đặc điểm hình thái của đoạn lối đi ngầm do nhóm báo cáo đã không được xác nhận bằng thăm dò tiếp theo và không có đường an toàn nào được tìm thấy sâu hơn 16m. Tháng 8 và 9/2009, cuộc thám hiểm Ukr.S.A do Yury Kasyan dẫn đầu đã đẩy nhánh Nekuybushevskaya đến ống xả nước ở độ sâu 1.557m.

Cuộc thám hiểm "Hướng tới tâm Trái đất" do Aidas Gudaitis dẫn đầu đã trở về nhánh chính để thu thập dữ liệu khai thác nguồn nước, đổi vị trí và đẩy mạnh thăm dò ở nhánh Tây Ban Nha gần trại 1400. Tháng 8/2012, nhóm 59 người đã khám phá hang Krubera trong 27 ngày. Ở thời điểm hiện tại, nhà thám hiểm hang động Ukraina Gennadiy Samokhin đã lập kỷ lục thế giới mới là 2.197m.