Chuyện kể rằng xưa kia, ở vùng đất Lạc Sơn xuất hiện một người đàn ông “cao to, vạm vỡ khác thường” nên được gọi là Ông Đùng. Ông đi khắp các tỉnh miền núi phía Bắc thì gặp được một người phụ nữ là Bà Đà. Tuy không cao lớn như ông nhưng cũng khá tương xứng để thành cặp vợ chồng xứng đôi. Họ yêu thương nhau rồi kết duyên vợ chồng.

Núi Đùng bến sông Đà.

Đêm “động phòng” trong hang đá làm rung chuyển cả trời đất tạo ra bão táp, mưa sa… Mưa lớn tạo dòng nước chảy ra từ trong hang đã gây ngập cả cánh đồng Mường Vang, Mường Vó (thuộc huyện Lạc Sơn của tỉnh Hòa Bình ngày nay). Nhưng lạ kì thay, kể từ đấy những cánh đồng ở đây luôn trù phú, tốt tươi, mùa màng bội thu. Có thể nói đây là biểu trưng lớn nhất của tín ngưỡng phồn thực với ước mơ bao đời của người nông dân như thóc lúa đầy bồ, gà, lợn đầy chuồng, nhà cửa vang tiếng trẻ thơ. Bởi thế đến ngày nay vẫn còn câu tục ngữ: “Cơm Mường Vó, ló Mường Vang” (ló: lúa).

Sông Đà yên ả chảy về xuôi.

Ngày nay khi khoa học đã vén bức màn bí mật của những "sức mạnh siêu nhiên", điều vẫn đọng lại trong tâm trí du khách đó là câu chuyện về Ông Đùng - Bà Đà" và những cánh đồng tươi tốt lạ thường do chất đất, do bàn tay cần mẫn và kinh nghiệm canh tác lâu đời của đồng bào Mường nơi đây.

Dòng sông Đà hung bạo trong những mùa nước lũ như Thủy Tinh dâng nước đánh ghen đã hiền hòa dưới chân đập thủy điện. Về qua thành phố bên dòng sông, chúng ta vẫn thấy bóng núi Đúng (Đùng) như một dấu tích còn lại của câu chuyện thần thoại bên những công trình kiến trúc mới mọc lên nơi thành phố trẻ.