Trong các tập phim Diệp Vấn do Chân Tử Đan thủ vai, chưa bao giờ Diệp Vấn bị thua trong khi đấu võ. Nhưng sự thực ngoài đời thì Diệp Vấn đã từng thua một lần rất dễ dàng. Đó là lần đấu võ với Lương Bích, người mà Diệp Vấn không biết đó là sư thúc của mình.

Theo Wikipedia bản tiếng Anh, vào năm 16 tuổi (khoảng năm 1909), Diệp Vấn từ Phật Sơn sang Hồng Kông nhờ sự giúp đỡ của một người bà con. Một năm sau, ông vào học trong trường St. Stephen’s College – một trường trung học dành cho con cái những gia đình giàu có và người nước ngoài tại Hồng Kông.

Hình ảnh võ sư Diệp Vấn luyện quyền khi đã ngoài 70 tuổi.

Trong thời gian học ở St. Stephen’s College, Diệp Vấn thấy một cảnh sát đánh một phụ nữ và đã ra tay can thiệp. Viên cảnh sát cố gắng để đánh Diệp nhưng bị ông đánh ngã và chạy vào trong trường học với các bạn. Sự việc này đã khiến Diệp Vấn được các bạn trong lớp nể phục.

Một bạn cùng lớp của Diệp Vấn sau đó đã kể câu chuyện này với một người đàn ông trung niên sống cùng tòa nhà chung cư với cậu ta. Người đàn ông liền hẹn gặp Diệp Vấn và hỏi Diệp học võ gì. Ông cũng nói rằng võ thuật của Diệp Vấn chưa hoàn hảo và thách Diệp Vấn thử vào tay “Li thủ” với ông ta.

Diệp Vấn nhìn thấy đối thủ có vẻ không vượt quá khả năng của mình nên chấp nhận thách đấu. Nhưng không ngờ chỉ sau vài đường, Diệp Vấn bị ông ta đánh bại. Sau đó, Diệp Vấn mới biết rằng người đối diện với mình không ai khác chính là võ sư Lương Bích, sư đệ của Trần Hoa Thuận và là con trai của Lương Tán (sư phụ Trần Hoa Thuận).

Sau cuộc gặp gỡ với Lương Bích, Diệp Vấn tiếp tục học hỏi thêm về Vịnh Xuân Quyền với Lương Bích.

Câu chuyện này, về sau, khi trả lời phỏng vấn của tạp chí Anh hùng võ thuật ở Hồng Kông, Diệp Vấn đã kể chi tiết hơn. Theo đó, người bạn đã làm cầu nối cho Diệp Vấn là anh chàng họ Lai, con trai một ông chủ công ty tơ lụa lớn. Anh Lai nói với Diệp Vấn rằng trong nhà anh có một người trung niên biết một số kỹ thuật công phu và chàng Lai khích Diệp Vấn đến thử ông ta.

Vào thời điểm đó Diệp chưa bao giờ bị đánh bại, vì thế ông không mất thời gian suy nghĩ liền nhận lời ngay. Lai đã hẹn để giới thiệu hai người với nhau vào một buổi chiều chủ nhật.

Cảnh tái hiện trận tỉ thí giữa Diệp Vấn và Lương Bích trong phim Diệp Vấn tiền truyện.

Đúng ngày, Diệp Vấn tìm đến nhà chàng họ Lai. Sau khi được giới thiệu với người đàn ông trung niên này, Diệp chú ý nhìn. Trong nhận xét của Diệp Vấn, người đàn ông này giống các quý ông điển hình hơn là một người thực sự biết võ công. Không mất nhiều thì giờ, Diệp Vấn thẳng thắn ngỏ lời muốn tỉ võ.

Với một nụ cười, người đàn ông trung niên nói: “Được, Diệp Vấn, nếu cậu muốn một trận tỉ thí với tôi. Trước khi bắt đầu, tôi muốn nói với cậu là hãy đừng lo lắng cho tôi. Tất cả điều cậu cần là tấn công tôi vào bất cứ chỗ nào trên cơ thể với tất cả sức mạnh của mình”.

Nghe xong câu đó, chàng trai Diệp Vấn kiêu hùng, mặc dù vẫn tỏ vẻ thản nhiên nhưng đã thực sự phát điên lên và tất cả điều chàng ta muốn là đánh bại người đàn ông này ngay tức thì.

Ngay sau khi người trung niên đưa tay ra hiệu mời Diệp Vấn tấn công, ông phải đối mặt với một cơn mưa những cú đấm. Tuy nhiên, người này đã rất nhanh tay phản công, đến nỗi Diệp Vấn không thể nào phản ứng kịp. Chỉ trong khoảnh khắc, Diệp Vấn buộc phải lùi vào một góc và người trung niên cũng dừng tay ngay tức khắc.

Bị thua ngay hiệp đầu tiên, Diệp Vấn không thể tin rằng người đàn ông này đã chiến thắng mình nhanh đến thế. Bởi vậy Diệp Vấn đã yêu cầu được thi đấu lại. Một lần nữa Diệp Vấn lại bị thua. Diệp Vấn không thể làm bất kỳ điều gì để chống lại được ông ta và Diệp sư phụ biết rằng lần này ông đã gặp một cao thủ thực sự. Không nói một lời nào, Diệp Vấn đã bỏ đi với một sự thất vọng lớn.

Cảnh tái hiện việc Diệp Vấn học võ với Lương Bích trong phim Diệp Vấn tiền truyện.

Sau trận đấu đó, Diệp Vấn vô cùng chán nản và thậm chí không dám cho người ta biết rằng mình biết võ công.

Một tuần sau, Diệp Vấn được Lai thông báo rằng người đàn ông trung niên muốn gặp anh một lần nữa. Vào thời điểm đó, Diệp Vấn khá sợ và quá xấu hổ để gặp lại người đàn ông trung niên. Ông nói với Lai: “Tôi cảm thấy quá xấu hổ để gặp lại ông ấy. Tôi không phải là đối thủ của ông ấy”.

Nhưng khá bất ngờ, người bạn họ Lai nói rằng người đàn ông kia đã thực sự ca ngợi kỹ thuật của Diệp Vấn. Đó là lý do tại sao ông ấy muốn gặp và nói chuyện với Diệp Vấn một lần nữa. Lai cũng bắt đầu kể cho Diệp Vấn nghe bí mật về người bạn của cha mình. Thì ra, người đã tỉ thí với Diệp Vấn không ai khác, chính là Lương Bích, con trai của bậc thầy Lương Tán.

Sau khi biết sự thật, Diệp Vấn nghĩ thầm: “Chẳng trách nào trình độ võ thuật của ông ấy quá cao. Mình đã đấu với một bậc thầy, một chuyên gia Vịnh Xuân”.

Diệp Vấn cũng ngay lập tức nhận ra đây là một cơ hội. Ông cảm thấy ông vẫn chưa có trình độ cao thực sự với những kỹ thuật học được từ sư phụ Trần Hoa Thuận. Đây sẽ là cơ hội tốt để Diệp Vấn tìm hiểu các kỹ thuật Vịnh Xuân tiên tiến hơn. Bởi thế Diệp Vấn đã đi cùng Lai đến gặp Lương Bích.

Bậc thầy Vịnh Xuân Diệp Vấn tập mộc nhân. Bằng sự nỗ lực không ngừng và dành cả đời cho võ thuật, ông chẳng những trở thành một đại cao thủ mà còn có công truyền bá Vịnh Xuân ra khắp thế giới.

Và sau đó, Lương Bích đã rất vui mừng nhận ra Diệp Vấn là một thiên tài trong việc tiếp nhận kỹ thuật Vịnh Xuân và ông đã nhiệt tình dạy Diệp Vấn. Vài năm sau đó, Lương Bích mệt mỏi với cuộc sống ở Hong Kong và đã nghĩ đến việc trở lại Phật Sơn. Vào thời điểm đó, Diệp Vấn cũng đã đạt trình độ cao nhất trong võ thuật.

Một điều cần nói thêm là Trần Hoa Thuận và Lương Bích là sư huynh đệ. Lương Bích là con Lương Tán còn Trần Hoa Thuận là người được Lương Tán chọn làm truyền nhân. Tuy nhiên có một số chiêu thức Lương Tán đã không dạy hết cho Trần Hoa Thuận mà dạy lại cho hai con trai của ông là Lương Xuân và Lương Bích. Nhờ cái duyên gặp gỡ Lương Bích, Diệp Vấn đã được học hết toàn bộ các bí quyết Vịnh Xuân nên từ đó ông mới trở thành một đại cao thủ võ thuật lừng danh.