Ngày 24/7/2013, một máy bay cảnh báo Y-8J Skymaster của Trung Quốc đã bay qua không phận quốc tế nằm giữa 2 khu vực Okinawa và Myako để tới biển Tây Thái Bình Dương. Trước động thái này của Trung Quốc, Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản ngay lập tức đã phải điều gấp máy bay tiêm kích F-15 giám sát.

Chuyên gia quân sự Lý Lợi (Trung Quốc) cho biết, việc nước này đưa máy bay cảnh báo Y-8J gia nhập hải quân đồng nghĩa với sẽ tạo áp lực lớn đối với “sát thủ săn ngầm” P-3C của Nhật Bản, chính vì thế Nhật Bản đã theo dõi sát sao động thái này của Trung Quốc.

Máy bay cảnh báo Y-8J được đưa vào sử dụng sẽ nâng cao khả năng tấn công trên biển của Hải quân Trung Quốc.

Theo truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), máy bay cảnh báo Y-8J được lắp đặt hệ thống radar đặc biệt có tầm hoạt động tới 640 km (tuy nhiên một số nguồn khác thì tầm trinh sát chỉ là hơn 100km). Nếu như Trung Quốc có 8 chiếc máy bay cảnh báo Y-8J thì có thể tiến hành trinh sát liên tục 24/24h tại ít nhất 2 khu vực, có thể bổ sung cho năng lực cảnh báo trên không của nước này.

Máy bay cảnh báo Y-8J Skymaster.

Chuyên gia quân sự Lý Lợi cũng giải thích lý do Nhật Bản quan tâm đặc biệt tới hành động này của Trung Quốc. Ông cho biết, máy bay cảnh báo Y-8J không đơn thuần là máy bay không quân, mà nó là máy bay cảnh báo dùng cho lực lượng hải quân. Nhật Bản trước đây thường đánh giá thấp khả năng trinh sát viễn dương, khả năng xác định các mục tiêu của Hải quân Trung Quốc.

“Máy bay cảnh báo Y-8J của Trung Quốc và “sát thủ săn ngầm” P-3C của Nhật Bản cơ bản có tính năng tương tự nhau, Nhật Bản phải nhận ra một điều là, trinh sát trên không phận của khu vực Okinawa không còn là “độc quyền” của nước này nữa, mà còn có sự tồn tại của máy bay cảnh báo Y-8J. Điều này đã tác động tới sự tự tin thái quá của Nhật Bản, uy hiếp trực tiếp với sự độc quyền kiểm soát không phận của nước này”, ông này nói.

Ông cũng chỉ ra rằng, lợi thế của việc sử dụng máy bay cảnh báo trên biển là chống ngầm và chống hạm. Trước đây, lực lượng Hải quân Trung Quốc gồm các tàu khu trục, tàu hộ vệ, tàu sân bay, tàu ngầm đều hoạt động trên biển, nhưng hệ thống radar chịu sự chi phối của nước, nên phạm vi trinh sát tối đạt được chỉ khoảng 40km.

Hiện tại, Trung Quốc đã đưa máy bay cảnh báo Y-8J vào sử dụng, khả năng trinh sát, chống ngầm của Hải quân Trung Quốc sẽ nâng cao rõ rệt.

Chuyên gia quân sự Lý Lợi cho rằng, trong tương lai, máy bay cảnh báo Y-8J sẽ phối hợp cùng với lực lượng hải quân, phối hợp hoạt động với các chiến hạm và tàu ngầm khác để tiến hành các hoạt động trinh sát.