Vó ngựa quân Mông Cổ từng giày xéo đất Trung Quốc thế nào?

Thành Cát Tư Hãn khởi xướng việc xâm lược Trung Quốc, sau đó đạo quân của ông mất tới 60 năm ròng để hoàn thành.

Theo Quang Minh /Dân Việt 22/12/2016 20:54

Thành Cát Tư Hãn được xem là nhân vật đặc biệt quan trọng trong lịch sử thế giới với tài năng quân sự và tầm nhìn lỗi lạc. Đế chế Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn lập nên được xem là quốc gia có diện tích liền mạch và lớn nhất thế giới từ trước tới nay.

Quân Mông Cổ xâm lược Trung Quốc là một quá trình trường kỳ, kéo dài 60 năm với những trận chiến khốc liệt. Những vương triều tàn lụi dưới vó ngựa Mông Cổ có nhà Kim, Tây Hạ, Đại Lý và Nam Tống.

Thành Cát Tư Hãn là người mở đầu chiến dịch bằng các đợt du kịch vào nhà Tây Hạ và tới năm 1276, Hốt Tất Liệt, cháu của Thành Cát Tư Hãn kết thúc 6 thập kỷ giao tranh, lập nên nhà Nguyên. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc bị một thế lực ngoại bang xâm lược, bình định và làm chủ.

Vo ngua quan Mong Co tung giay xeo dat Trung Quoc the nao?

Bản đồ các vương triều Trung Quốc trước khi quân Mông Cổ dồn quân xâm lược.

Chinh phục Tây Hạ

Cuối năm 1190, đầu năm 1200, Thiết Mộc Chân, sau được tôn xưng là Thành Cát Tư Hãn (bá chủ vũ trụ) nhanh chóng củng cố quyền lực của mình ở đế chế Mông Cổ. Năm 1205, Thành Cát Tư Hãn tấn công vào khu vực Edsin và một tộc người Tây Hạ ở biên giới chấp thuận thần phục quân Mông Cổ. Sau đó hai năm, Thành Cát Tư Hãn dẫn một cách quân khác thọc sâu vào lãnh thổ Tây Hạ, xâm lược khu vực Ordo, Ô Lai Hải dọc sông Dương Tử trước khi rút binh vào năm 1208.

Một năm sau đó, Thành Cát Tư Hãn lại kéo quân tiến vào Tây Hạ nhằm khuất phục hoàn toàn quốc gia này. Sau khi đánh bại một lực lượng do tướng Kao Liang-Hui chỉ huy ngoài Ô Lai Hải, Thành Cát Tư Hãn chiếm được thành phố này và dồn quân dọc sông Dương Tử, đồng thời bao vây thành phố Ngân Xuyên (khu tự trị Ninh Hạ ngày nay) bằng 15 vạn quân.

Vo ngua quan Mong Co tung giay xeo dat Trung Quoc the nao?-Hinh-2

Trận chiến của quân Mông Cổ ở vùng Hoan Nhi Chủy trong trận Dã Hồ Lĩnh nổi tiếng.

Thời điểm năm 1209, quân Mông Cổ vẫn chưa rành rẽ chiến thuật bao vây. Khi Thành Cát Tư Hãn ra lệnh lấp dòng Dương Tử để chặn nguồn nước của dân bản địa, tường bao bị vỡ và nhấn chìm khu lều trại của lính Mông Cổ. Dù vậy, hoàng đế Lý An Toàn vẫn sợ hãi trước thế quân Mông Cổ và xin hàng. Ông thể hiện sự thần phục của mình bằng cách gả con gái Chaka cho Thành Cát Tư Hãn và cống nạp lạc đà, chim ưng và vải quý.

Nhà Tây Hạ sau đó trở thành chư hầu đắc lực của Thành Cát Tư Hãn trong gần 10 năm, hỗ trợ quân Mông Cổ tấn công xâm lược nhà Kim. Năm 1219, Thành Cát Tư Hãn chỉ huy chiến dịch đánh chiếm đế quốc Khwarazm ở Iran ngày nay và nhận được sự trợ giúp về mặt hậu cần của nhà Tây Hạ.

Dù vậy, hoàng đế nhà Tây Hạ là Asha không đồng ý tham chiến và nói rằng Thành Cát Tư Hãn có quá ít quân để tiêu diệt đế chế Khwarazm hùng mạnh. Thành Cát Tư Hãn nổi xung và tự đưa quân đánh chiếm đế quốc ở vùng Trung Á. Nhà Tây Hạ lúc này định liên thủ cùng nhà Kim, Tống để đánh lại Thành Cát Tư Hãn.

Quân số Khwarazm đông đảo hơn nhưng không chống đỡ nổi những đợt tấn công như vũ bão của Thành Cát Tư Hãn. Năm 1221, đế chế này bị tiêu diệt hoàn toàn và chủ soái của Khwarazm còn bị đổ bạc nóng chảy vào tai và mắt. Cùng thời điểm, Thành Cát Tư Hãn lên kế hoạch trả thù nhà Tây Hạ vì mưu phản bằng việc tập hợp số quân lên tới 18 vạn người.

Sau khi chiếm được Khara-Khoto (Nội Mông ngày nay), quân Mông Cổ tràn xuống phía nam. Hoàng đế Asha lúc này đang ở Ngân Xuyên, cách phía nam 500 km và còn một sa mạc nóng bỏng phải vượt qua nên không về kịp. Thành Cát Tư Hãn hạ lệnh cho binh sĩ “giết sạch, đốt sạch” và yêu cầu tướng lĩnh phá hủy toàn bộ hệ thống phòng ngự của Tây Hạ. Thành Cát Tư Hãn chia quân làm hai cánh, trong đó tướng Tốc Bất Đài tiêu diệt các thành phố phía cực tây và lực lượng chính do Thành Cát Tư Hãn dẫn đầu tiêu diệt vùng phía đông. Thành Cát Tư Hãn chiếm được Cám Châu (tỉnh Giang Tây ngày nay) nhưng thị trấn này được “tha” không bị phá hủy do tướng Chagaan của Thành Cát Tư Hãn sinh ra ở đây.

Tháng 8/1226, Thành Cát Tư Hãn tấn công thành phố lớn thứ hai của Tây Hạ là Võ Vệ và nơi này xin hàng luôn để tránh bị đốt thành than. Tới mùa thu, Thành Cát Tư Hãn vượt qua sa mạc Helan Shan, bao vây Lingwu rồi có một trận huyết chiến sông Dương Tử diệt toàn bộ 30 vạn quân Tây Hạ.

Mùa xuân năm sau, Thành Cát Tư Hãn tới thành phố Ngân Xuyên, tấn công liên tục để ngăn nhà Kim gửi cứu viện sang nhà Tây Hạ. Thành phố Ngân Xuyên bị bao vây trong nửa năm và Thành Cát Tư Hãn quyết định thương thảo hòa bình trong khi bí mật lên kế hoạch giết hoàng đế Tây Hạ. Trong khi điều đình, Thành Cát Tư Hãn vẫn dấn quân đánh vào núi Lưu Bàn (khu tự trị Ninh Hạ ngày nay). Sau đó, chủ soái Mông Cổ từ chối lời cầu hòa từ nhà Kim và đem quân tới biên giới giáp nhà Kim-Tống.

Tuy nhiên, năm 1227 Thành Cát Tư Hãn đột ngột qua đời với lí do vẫn là bí ẩn lớn nhất thời đại. Tháng 9 cùng năm, hoàng đế Tây Hạ là Mạt Chủ xin đầu hàng và bị chém luôn tại trận. Quân Mông Cổ thừa thắng điên cuồng tấn công thành phố Ngân Xuyên, tàn sát toàn bộ dân số, phá hủy các ngôi mộ cổ và tiêu diệt hoàn toàn nhà Tây Hạ.

Tiêu diệt nhà Kim

Vo ngua quan Mong Co tung giay xeo dat Trung Quoc the nao?-Hinh-3

Quân Mông Cổ chiếm được Trung Đô (Bắc Kinh ngày nay) năm 1213.

Một trong những mục tiêu lớn nhất của Thành Cát Tư Hãn là chinh phục nhà Kim để trả thù cho cái chết trước đây của tổ tiên và thu được các nguồn tài nguyên dồi dào ở phía bắc Trung Quốc. Tiếp đó là tạo bàn đạp xây dựng Mông Cổ thành đế chế hùng mạnh nhất khu vực Âu-Á.

Việc tấn công nhà Kim được Thành Cát Tư Hãn thực hiện từ những năm 1211. Thời điểm đó, quân Mông Cổ rất giỏi tấn công trên đồng bằng nhưng vẫn rất lúng túng ở những thành phố lớn. Thành Cát Tư Hãn và tướng tá đã lập kế hoạch và tìm ra cách đánh địa bàn đô thị phù hợp nhất. Với sự giúp đỡ của các kĩ sư Trung Quốc, họ nghĩ ra một số kĩ thuật để công thành hiệu quả. Các kĩ sư Hồi giáo sau này cũng sáng chế ra máy bắn đá giúp việc tấn công nhà Kim dễ dàng hơn. Máy bắn đá của Thành Cát Tư Hãn có tầm xa 300 m so với loại của Trung Quốc chỉ 150 m. Đây được xem là vũ khí tối quan trọng trên chiến trường để áp đảo bộ binh của đối phương.

Nhờ khả năng tác chiến tốt và sự hỗ trợ đắc lực của máy bắn đá, Thành Cát Tư Hãn nhanh chóng chinh phục nhà Kim vào năm 1213. Ông dùng ba cánh quân tấn công vào “trái tim” của nhà Kim nằm giữa Vạn Lý Trường Thành và sông Dương Tử. Với sự giúp đỡ của tướng Chenyu Liu từng phục vụ nhà Kim, Thành Cát Tư Hãn dễ dàng tiêu diệt đối phương và chinh phục thành trì Yên Kinh (Bắc Kinh ngày nay).

Dù vậy, hoàng đế Huyền Tông của nhà Kim không đầu hàng mà rời kinh đô về Khai Phong. Năm 1234, nhà Kim sụp đổ hoàn toàn khi hoàng đế Ai Tông chạy tới Thái Châu.

Chinh phạt Đại Lý

Vo ngua quan Mong Co tung giay xeo dat Trung Quoc the nao?-Hinh-4

Hốt Tất Liệt, cháu của Thành Cát Tư Hãn cũng là một tướng tài năng góp phần chinh phục Đại Lý.

Năm 1253, quốc vương Mông Kha cử Hốt Tất Liệt, cháu ruột của Thành Cát Tư Hãn tới Đại Lý để áp sườn đánh Tống. Nhà họ Cao ở Đại Lý lúc này làm chủ khu vực đã bắt, giết hại sứ giả Mông Cổ. Quân Mông Cổ ngay lập tức triển khai đội hình thành 3 cánh quân.

Một cánh hướng phía đông vào lòng chảo Tứ Xuyên. Cánh thứ hai do tướng Ngột Lương Hợp Thai đi đường núi vào phía tây Tứ Xuyên. Hốt Tất Liệt dẫn cánh quân về phía nam, qua vùng đồng cỏ và hợp quân với cánh đầu tiên.

Trong khi Ngột Lương Hợp Thai vượt qua vùng phía bắc thì Hốt Tất Liệt tấn công thủ phủ Đại Lý, chiếm được thành trì này nhưng tha cho dân địa phương. Vua Đại Lý là Đoạn Hưng Trí tự nộp mình cho quân Mông Cổ và được phong làm Maharajah (vị vua vĩ đại), cai quản một vùng. Sau khi Hốt Tất Liệt rời khỏi, bạo loạn lại nổ ra giữa tộc người thiểu số Black Jang. Năm 1256, Ngột Lương Hợp Thai mới chính thức bình định xong vùng đất đầy sóng gió là tỉnh Vân Nam ngày nay.

Nhọc nhằn diệt Nam Tống

Vo ngua quan Mong Co tung giay xeo dat Trung Quoc the nao?-Hinh-5

Diện tích nhà Nguyên năm 1294 sau khi Hốt Tất Liệt xưng vương.

Ban đầu, quân Mông Cổ liên minh với nhà Tống vì cả hai đều có kẻ thù là nhà Kim. Tuy nhiên, liên minh này nhanh chóng đổ vỡ khi nhà Kim của người Nữ Chân bị tiêu diệt hoàn toàn năm 1234. Nhà Tống đã ngay lập tức chiếm vùng Lạc Dương, Trường An, Khai Phong và giết hại sứ giả quân Mông Cổ. Lúc này, chiến tranh hai bên chính thức nổ ra. Với thực lực của mình, quân Mông Cổ đẩy nhà Tống lùi sâu về sông Dương Tử và cuộc chiến kéo dài trong hơn 40 năm cho tới 1276.

Số lượng quân sĩ Mông Cổ tham chiến ở miền nam Trung Quốc rất lớn so với số quân xâm lược Trung Đông năm 1256. Trước đây, quân Mông Cổ cần rất ít thời gian để chinh phạt Kim và Tây Hạ, những nơi không phải người Hán sinh sống. Khi tấn công nhà Tống, thời gian kéo dài hơn nhiều.

Quân nhà Tống lúc đó được trang bị vũ khí rất hiện đại, gồm cung tên lửa, pháo lửa và máy phun lửa. Sự chống trả quyết liệt của nhà Tống khiến quân Mông Cổ trải qua thời kì đánh trận dai dẳng và khó khăn nhất. Quân Mông Cổ thậm chí còn phải thu phục từng người dân địa phương nhằm tạo lợi thế nhỏ nhoi trước nhà Tống.

Sau vài trận đánh bất phân thắng bại, quân Mông Cổ không thể nào tiêu diệt phòng tuyến của nhà Tống ở Điếu Ngư, thành phố Trùng Khánh ngày nay. Bước ngoặt xảy ra khi tướng bảo vệ ở phòng tuyến này không được nhà Tống khen thưởng mà trái lại còn bị phạt. Người này sau đó bỏ trốn sang phía Mông Cổ. Người này gợi ý cho Hốt Tất Liệt rằng phải chiếm được thành trì Tương Dương (tỉnh Hồ Bắc ngày nay) thì mới giành được thắng lợi.

Quân Mông Cổ ngay lập tức tấn công Tương Dương và bao vây thành trì này trong vài năm với sự giúp đỡ của các kĩ sư Iraq chế tạo máy bắn đá. Những kĩ sư này là lực lượng chấp nhận thần phục đế chế Mông Cổ và dùng tài năng của mình trong các trận chiến giúp đỡ chủ soái mới. Cuối cùng, Tương Dương phải đầu hàng. Nhà Tống tiếp tục phái quân cứu trợ Tương Dương dưới sự chỉ huy của vị tướng kém cỏi Giả Tự Đạo. Chính ông là người góp phần rất lớn vào sự diệt vong của nhà Tống. Năm 1276, nhà Tống đầu hàng Mông Cổ.

Với ước vọng thống lĩnh toàn cõi Trung Hoa, Hốt Tất Liệt lập ra triều Nguyên và trở thành hoàng đế “nước ngoài” đầu tiên ở Trung Quốc. Dù nhà Tống đã đầu hàng nhưng tàn quân vẫn tấn công không ngơi nghỉ. Vài năm sau lực lượng tàn quân này mới chấm dứt.

Mời quý độc giả xem video về đặc sản chuối tiến vua (nguồn VTC):

Theo Quang Minh /Dân Việt

#thành cát tư hãn #quân Mông Cổ #Hốt Tất Liệt

Đế chế vĩ đại xây trên "núi xác" của Thành Cát Tư Hãn

Đế chế Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn lập nên được xem là quốc gia có diện tích liền mạch và lớn nhất thế giới từ trước tới nay.

De che vi dai xay tren nui xac cua Thanh Cat Tu Han

Tượng Thành Cát Tư Hãn do đời sau dựng lại.

Đế quốc Mông Cổ từng tồn tại trong các thế kỷ 13,14 và là quốc gia có lãnh thổ liền mạch lớn nhất trong lịch sử loài người. Khởi đầu trên các thảo nguyên Trung Á, đế quốc Mông Cổ đã trải dài từ Đông Âu đến biển Nhật Bản, bao gồm nhiều phần rộng lớn của Siberia ở phía bắc, và vươn tới phía nam đến Đông Nam Á, tiểu lục địa Ấn Độ, cao nguyên Iran và Trung Đông.

Thành Cát Tư Hãn được xem là nhân vật đặc biệt quan trọng trong lịch sử thế giới với tài năng quân sự và tầm nhìn lỗi lạc. Đế chế Mông Cổ do Thành Cát Tư Hãn lập nên được xem là quốc gia có diện tích liền mạch và lớn nhất thế giới từ trước tới nay. Loạt bài này sẽ kể lại những câu chuyện sống động về cuộc đời, sự nghiệp và tài năng kiệt xuất của Thành Cát Tư Hãn.

Ở thời điểm hùng mạnh nhất, đế quốc Mông Cổ trải dài 9.700 km, diện tích lãnh thổ lên tới 24 triệu km2, tương đương 16% diện tích đất liền của Trái Đất và thống trị 100 triệu thần dân. Thành Cát Tư Hãn là “ông chủ” của đế quốc Mông Cổ thời kì hùng mạnh nhất thế giới. Hàng chục triệu người đã chết nơi vó ngựa của quân Thành Cát Tư Hãn đi qua.

De che vi dai xay tren nui xac cua Thanh Cat Tu Han-Hinh-2

Năm 1279, diện tích Mông Cổ nối liền một dài từ Á sang Âu, dài hơn 9.000km, rộng 24 triệu km2.

Thành Cát Tư Hãn sinh ra năm 1162 với tên gốc là Thiết Mộc Chân, kết hôn năm 16 tuổi và có rất nhiều vợ trong toàn bộ cuộc đời mình.

Thiết Mộc Chân bắt đầu sự nghiệp bằng cách liên minh với Thoát Lý, một thủ lĩnh địa phương được phong tước Vương Hãn. Chính Thoát Lý là người đề nghị cho Thiết Mộc Chân mượn 20.000 quân để tạo ra đế chế đầu tiên chống lại các kẻ thù chính của quân Mông Cổ gồm Nãi Man, Miệt Nhi Khất, Đảng Hạng, Kim và Tatar.

Khét tiếng máu lạnh, Thiết Mộc Chân có quan điểm chỉ lựa chọn người trung thành và xứng đáng chứ không dựa vào quan hệ gia đình, một điểm độc đáo ở thời đại đó. Bộ luật mang tên Yassa của ông quy định cách xây dựng tổ chức và quốc gia trong phạm vi đế chế Mông Cổ.

Thiết Mộc Chân khuyến khích phục tùng tuyệt đối và đổi lại sẽ trao sự giàu có cho binh lính bằng các chiến lợi phẩm có được. Khi đánh bại bộ lạc đối phương, ông không giết hại hoặc ruồng bỏ binh sĩ của họ mà bảo hộ và hợp nhất vào đế chế của mình. Thậm chí, mẹ của Thiết Mộc Chân còn nhận nuôi những đứa trẻ mồ côi từ bộ lạc đối phương. Chính điều này giúp Thiết Mộc Chân mạnh hơn sau mỗi lần chiến thắng vì lòng dân luôn ổn định.

De che vi dai xay tren nui xac cua Thanh Cat Tu Han-Hinh-3

Thành Cát Tư Hãn đăng cơ ở một khu vực ven bờ sông Onon, hình trong sách Jami' al-tawarikh.

Thiết Mộc Chân đề nghị cưới con gái của Thoát Lý năm 1202 nhưng bị từ chối. Ông cũng nhận ra sự bất tuân của Thoát Lý. Sau này, Thoát Lý chạy trốn khi thấy mọi kẻ thù trước đây của Thiết Mộc Chân đều theo phe ông.

Năm 1206, ông liên kết thành công các bộ lạc Mông Cổ đang bị chia rẽ, và tại hội nghị Kurultai (Hội đồng các thủ lĩnh Mông Cổ) ông đã được phong là Thành Cát Tư Hãn (có nghĩa là vua của thế giới).

Những pháp sư hàng đầu ở Mông Cổ tôn Thành Cát Tư Hãn là đại diện của Mongke Koko Tenri (trời xanh bất diệt) – vị thần tối cao trong quan niệm của người du mục. Khi được tất cả người dân và đối thủ tôn sùng địa vị tối cao và chấp thuận sứ mệnh thống trị thế giới, Thành Cát Tư Hãn tự đưa mình lên một đẳng cấp mới.

Bất kì sự chống lại Thành Cát Tư Hãn nào cũng được cho là hành động trái ý trời. Thành Cát Tư Hãn được cho là chủ nhân câu nói nổi tiếng: “Ta là sự trừng phạt của chúa trời. Nếu các ngươi không sai phạm, trời đã không cử ta xuống đây”.

Cùng thời điểm hội nghị Kurultai, Thành Cát Tư Hãn bị cuốn vào cuộc tranh chấp với Tây Hạ khi quốc gia này bắt Mông Cổ phải phục tùng và cống nạp mỗi năm. Năm 1209 khi ký kết hòa bình với Tây Hạ, quốc gia này thực chất đã nằm dưới trướng của Thành Cát Tư Hãn.

Mục đích quan trọng hơn của Thành Cát Tư Hãn là xâm chiếm nhà Kim. Thứ nhất, đây là quốc gia khiến Mông Cổ trong quá khứ nhiều lần nuốt “trái đắng”. Thứ hai, Thành Cát Tư Hãn muốn chiếm lấy nguồn tài nguyên giàu có ở miền bắc Trung Quốc. Trận chiến lịch sử Dã Hồ Lĩnh (nay thuộc Trương Gia Khẩu, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc) là bước ngoặt giữa quân Mông Cổ và triều đình nhà Kim.

Trong trận này, quân Kim áp dụng chiến sách “tập trung quân số” để đối phó với Thành Cát Tư Hãn vì biết rằng nếu dàn quân trên nhiều cửa ải thì chắc chắn sẽ thua trận. Nhà Kim dồn 450.000 lính tinh nhuệ vào trận Dã Hồ Lĩnh với ý đồ tiêu diệt hoàn toàn quân Mông Cổ.

Nhưng ở trận đại chiến này, Thành Cát Tư Hãn tiếp nhận ý kiến của nhiều quân sư, đặc biệt là Mộc Hoa Lê, trong đó sử dụng quân cảm tử tấn công quân Kim trước. Sau đó, các cánh quân mở đường với quân số 10 vạn người tấn công vào mục tiêu chủ chốt của kẻ địch. Tướng Mông Cổ cũng rất bình tĩnh trong trận chiến giúp tinh thần binh sĩ đều ổn định. Quân Kim chưa thấy lực lượng tiếp ứng vội hoảng loạn và bỏ chạy.

Theo sử sách, xác quân Kim nằm la liệt trên một diện tích rộng hàng trăm dặm. Chỉ một trận chiến duy nhất mà binh lực hơn trăm năm tích trữ của nhà Kim bị hủy diệt hoàn toàn. Trận đánh này buộc nhà Kim phải đầu hàng trong đau đớn.

Sau hơn chục năm đánh nhau cùng nhà Tây Hạ và nhà Kim, Thành Cát Tư Hãn tỏ ý mệt mỏi. Năm 1218, ông cử sứ giả sang tỉnh phía đông đế quốc Khwarezm - một nước do những chiến binh Mamluk người Turk ở Ba Tư thành lập - xin thảo luận khả năng buôn bán với nước này. Thống đốc tỉnh này đã giết chết sứ giả quân Mông Cổ.

Thành Cát Tư Hãn vô cùng tức giận, sai 20 vạn quân sang Khwarezm trả thù. Với chiến lược và chiến thuật vượt trội cùng quân sĩ tinh nhuệ, quân Thành Cát Tư Hãn mau chóng tiêu diệt quốc gia Khwarezm. Viên thống đốc dám xúc phạm Thành Cát Tư Hãn đã bị đổ bạc nóng chảy vào tai và mắt.

Sau khi đế quốc Khwarezm bị tiêu diệt năm 1220, Thành Cát Tư Hãn nghe theo đề nghị của mãnh tướng Tốc Bất Đài chia đạo quân Mông Cổ thành hai cánh. Thành Cát Tư Hãn dẫn quân chủ lực về Mông Cổ bằng cách đi xuyên qua Afghanistan và Ấn Độ.

Cánh quân còn lại do Tốc Bất Đài chỉ huy, hành quân qua vùng Kavkaz, tấn công vào Armenia và Azerbaijan. Quân Mông Cổ đã phá hủy Gruzia, chiếm trung tâm thương mại và quân sự của cộng hòa Genova, tiến sát nách Biển Đen.

Một sự kiện xảy ra là khi trở về cố quốc, quân của Tốc Bất Đài bị liên quân Cuman-Kipchak gốc Thổ ở phía tây Biển Đen lên tới 80.000 lính tấn công. Chỉ huy của đạo quân Nga Kiev này là Mstislav Dũng cảm và Mstislav III. Dù Tốc Bất Đài gửi sứ giả xin cầu hòa nhưng người đưa tin đã bị quân Nga hành quyết.

Tốc Bất Đài nổi xung, ra lệnh tấn công quân Nga Kiev và đánh tan đạo quân này tại sông Kalka năm 1223. Quân Mông Cổ càn quét khắp lãnh thổ Nga và chỉ dừng lại ở sông Samara (một chi lưu của sông Volga, chảy qua hai tỉnh Orenburg và Samara, liên bang Nga ngày nay) khi bị tướng Ghabdulla Chelbir chỉ huy phục kích gây tổn hại nặng nề.

Sau thất bại “liểng xiểng”, quân Nga chấp nhận lời cầu hòa. Nga dù hòa nhưng vẫn trong tư thế nhục nhã và phải chịu thần phục, cống nạp cho Thành Cát Tư Hãn. Sử sách ghi lại rằng, để ăn mừng chiến thắng, Tốc Bất Đài đã để một tấm ván lớn lên đầu 6 vương công Nga, trong đó có tướng Mstislav III. Họ bị tấm ván này đè tới chết.

Thành Cát Tư Hãn không bao giờ chịu thua trận và dù sau khi chết, ông vẫn tiếp tục trả thù những gì dang dở. 10 năm sau ngày ông mất, cánh quân Mông Cổ một lần nữa quay trở lại Nga dưới sự chỉ huy của Bạt Đô, chinh phục hoàn toàn lãnh thổ Nga Kiev và Bolga Bulgar. Mối thù năm xưa được trả lại đầy đủ.

Trước khi chết, Thành Cát Tư Hãn nói ra chiến lược tác chiến giữa 3 đế quốc lớn là Mông Cổ, Kim và Nam Tống. Ông nói: "Quân tinh nhuệ của Kim ở Đồng Quan, phía nam chiếm cứ Liên Sơn, phía bắc bị hạn chế bởi sông lớn, như thế khó đánh nhanh. Tống và Kim có mối thù truyền kiếp, giả liên Tống thì đánh Kim sẽ dễ. Bởi lúc này Kim nóng vội, trưng binh hàng vạn, tiếp tế khó khăn, người ngựa mệt mỏi, ta sẽ đánh thắng".

Nói xong, Thành Cát Tư Hãn tắt thở. Ông qua đời gần Lục Bàn Sơn, Trung Quốc năm 1227, thọ 66 tuổi. Nguyên nhân cái chết của ông vẫn còn nhiều bí ẩn, trong đó có giả thuyết về ngã ngựa, bị đầu độc hoặc người Đảng Hạng giết hại. Đảng Hạng là một tộc người nói tiếng Khương và đã thiên di đến khu vực Tây Bắc Trung Quốc trước thế kỷ 10.

Thành công của Thành Cát Tư Hãn ngày nay được nhìn nhận chủ yếu nhờ kế sách quân sự tài tình cũng như hiểu được năng lực của đối phương. Ông có một hệ thống do thám rất mạnh và nhanh chóng có được các công nghệ mới của kẻ địch.

Quân lính Mông Cổ được rèn luyện khắc nghiệt, tuyệt đối trung thành dưới trướng Thành Cát Tư Hãn sẽ đảm nhiệm khả năng trinh sát. Họ sẽ cưỡi những con ngựa thấp bé của Mông Cổ nhưng độ gan lì và hoạt động tầm xa rất ưu việt. Khi biết được thông tin mật, những người lính này sẽ sử dụng hệ thống báo hiệu, đuốc và khói để truyền tin. Ngoài ra là cách sử dụng trống hay cờ hiệu cũng mang nhiều thông tin quan trọng.

Trong số 8 vạn quân tinh nhuệ, mỗi người lính ra trận đều mang theo đầy đủ cung tên, lá chắn, dao rựa và thòng lọng. Họ cũng mang theo túi đựng đồ ăn, dụng cụ và quần áo ấm. Những chiếc túi có khả năng chống nước này là một bình dưỡng khí quan trọng nếu quân sĩ phải vượt sông.

Quân kị binh thường có kiếm ngắn, giáo mác, áo giáp, rìu chiến và móc. Những chiếc móc có tác dụng kéo kẻ địch ngã khỏi lưng ngựa để dễ bề tiêu diệt. Lính của Thành Cát Tư Hãn sống cả đời trên thảo nguyên nên họ rất rành cưỡi ngựa, bắn cung. Ưu điểm lớn nhất của những người lính này là điều khiển ngựa chạy nước đại nhưng vẫn rảnh tay để bắn tên hạ đối thủ. Khả năng sắp xếp đội hình cũng như quân hậu cần của Thành Cát Tư Hãn giúp quân sĩ không mệt mỏi và có thể giao chiến nhiều ngày liên tiếp.

De che vi dai xay tren nui xac cua Thanh Cat Tu Han-Hinh-4

Tranh vẽ cổ về những kẻ thống trị người Mông Cổ.

Xem chi tiết

Sự thật té ngửa về người “truyền giống” vô địch thế giới

Thành Cát Tư Hãn được cho là có chính sách thu phục và bắt giữ tất cả những cô gái xinh đẹp nhất ở mỗi vùng đất mà ông chiếm đóng - điều khiến ông có tới 16 triệu hậu duệ đang sống ở khắp châu Á.

Su that te ngua ve nguoi “truyen giong” vo dich the gioi

Thành Cát Tư Hãn là vị tướng lẫy lừng trên các trận chiến và là người cực kì "năng suất" trên mặt trận tình cảm (Ảnh minh họa từ phim).

800 năm trước, một người đàn ông chinh phục 24 triệu km2, chiếm 16% tổng diện tích toàn cầu. Chưa bao giờ trong lịch sử thế giới có một đế chế thống nhất được lãnh thổ trên một diện tích đất liền lớn tới vậy. Người đó là Thành Cát Tư Hãn.

Uy danh của Thành Cát Tư Hãn truyền lại suốt muôn đời sau và tên tuổi của ông khiến kẻ thù ở xa hàng trăm dặm cũng phải hãi hùng. Ông được suy tôn bằng rất nhiều tên gọi khác nhau như Chúa tể tàn sát, Người trừng phạt của Chúa, Chiến binh hoàn hảo. Tuy nhiên, Thành Cát Tư Hãn vẫn là tên gọi phổ biến nhất.

Các bằng chứng khoa học gần đây cho thấy không chỉ là một người chỉ huy kiệt xuất trên mọi chiến trường, Thành Cát Tư Hãn cũng là một “chiến binh năng suất” trên mặt trận tình cảm. Ông được cho là cha đẻ của hàng vạn đứa trẻ.

Su that te ngua ve nguoi “truyen giong” vo dich the gioi-Hinh-2

Ít nhất 16 triệu người châu Á có mang gene của Thành Cát Tư Hãn.

Những nghiên cứu trước đây, chẳng hạn cuốn “Thành Cát Tư Hãn: Hoàng đế của muôn dân” từ năm 1927 vốn được đánh giá rất cao của học giả Harold Lamb, thường không đề cập đến khía cạnh lý thú này. Một số nghiên cứu gần đây đã tiết lộ Thành Cát Tư Hãn chính là một trong những người cha “năng suất” nhất thế giới khi đã trực tiếp góp sức cho ra đời hàng ngàn đứa trẻ ở nhiều vùng đất đi qua.

Sau khi nghiên cứu mẫu gene của 16 dân tộc ở châu Á, chương trình nghiên cứu gene của ĐH Leicester (Anh) tin rằng, có tới 16 triệu hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn còn sống tới ngày nay. Điều này đồng nghĩa ông đã phải “gây giống” cho hàng ngàn phụ nữ.

Theo một số tư liệu, Thành Cát Tư Hãn có một chính sách rất đặc biệt: thu phục và bắt giữ tất cả những cô gái xinh đẹp nhất ở mỗi vùng đất mà ông chiếm đóng. Với mỗi lần hành quân trở về, Thành Cát Tư Hãn cùng các tướng tá khác ngồi trong lều, ăn một mâm thịt ngựa ú ụ và xem mặt những cô gái tù binh.

Su that te ngua ve nguoi “truyen giong” vo dich the gioi-Hinh-3

Thành Cát Tư Hãn và 11 bà vợ cùng các con.

Thành Cát Tư Hãn được chọn lựa mỹ nữ trước tiên và tiêu chí hàng đầu của ông là mũi nhỏ, hông trái lê, tóc dài như suối, môi đỏ như hoa hồng và giọng nói trong trẻo như tiếng chim ca. Ông có thang đo của riêng mình và nếu cô nào không đạt yêu cầu sẽ bị đẩy xuống cho binh sĩ cấp dưới.

Một lần nọ, một tướng của Thành Cát Tư Hãn tranh cãi với minh chủ của mình ở đời điều gì là thú vị nhất. Đại đa số người có mặt trong lều cho rằng thú nuôi chim ưng là tuyệt vời nhất. Cần biết rằng Thành Cát Tư Hãn sở hữu tới 800 con chim ưng các loại.

Nhưng Thành Cát Tư Hãn đứng lên và dõng dạc tuyên bố: “Thú vui lớn nhất đời ta là chinh phục quân thù, đuổi chúng chạy bán sống bán chết, cướp hết tài sản, xem chúng khóc lóc xin tha mạng, cưỡi ngựa của chúng và véo mông những bà vợ, cô gái xinh đẹp” - theo tác giả Christopher Hudson từ báo Daily Mail.

Su that te ngua ve nguoi “truyen giong” vo dich the gioi-Hinh-4

Người vợ đầu tiên của Thành Cát Tư Hãn là Bột Nhi Thiếp (Ảnh minh họa từ phim).

Dù vậy nhiều nhà di truyền cho rằng con số 16 triệu người sống trải dài từ Trung Quốc tới Trung Đông có chung gene với Thành Cát Tư Hãn là điều không thể. Dù ông có thể “năng suất” nhưng con số này là quá lớn với một người bình thường.

Nhiều sử gia thì cho rằng con số 16 triệu là chính xác với phạm vi ảnh hưởng của Thành Cát Tư Hãn trong thế kỷ 13. Cần nhớ rằng ông đã lãnh đạo đội quân Mông Cổ thiện chiến tới những vùng xa xôi nhất của châu Âu, giết hại quân thù và bắt cóc rất nhiều phụ nữ đẹp.

Thành tích này của ông chỉ diễn ra trong 20 năm ngắn ngủi. Khi ông chết vào năm 1227, Thành Cát Tư Hãn làm chủ vùng đất gấp 2 lần đế chế La Mã và khiến lịch sử thế giới thay đổi vĩnh viễn.

“Việc tấn công một vùng lãnh thổ của kẻ địch chỉ bắt đầu khi Thành Cát Tư Hãn cho phép”, sử gia người Nga George Vernadsky nói. “Khi trận chiến bắt đầu, chỉ huy và binh sĩ có quyền bình đẳng ngang nhau. Tuy nhiên, gái đẹp bắt buộc phải trao cho Thành Cát Tư Hãn”.

Thành Cát Tư Hãn có thú vui ngủ cùng vợ hoặc con gái của thủ lĩnh đối phương. Nhiều đối phương cho rằng Thành Cát Tư Hãn có năng lực sinh lý vượt trội vì ông “luyện tập” hằng đêm.

“Đây là ví dụ điển hình cho thấy văn hóa đóng vai trò rất quan trọng trong khác biệt gene và sự đa dạng các chủng tộc người”, nhà gene học Spencer Wells, một trong 23 tác giả nghiên cứu về Thành Cát Tư Hãn, nói. “Lần đầu tiên xuất hiện một trường hợp hệ gene người trùng nhau và trải dài tới vậy”.

Su that te ngua ve nguoi “truyen giong” vo dich the gioi-Hinh-5

Hốt Tất Liệt, cháu của Thành Cát Tư Hãn cũng rất "năng suất" với 22 con đẻ và 30 con "rơi vãi" (ảnh minh họa)

Xem chi tiết

Đọc nhiều nhất

6 con giáp cát tinh nâng đỡ, may mắn nhất sau tuổi 30

Trong số 12 con giáp, 6 con giáp này có vận may tốt, đạt được nhiều thành tựu to lớn trong cuộc sống sau tuổi 30.

Giải mã cuốn sách huyền bí, khó hiểu nhất Trung Hoa cổ

Kinh Dịch không chỉ là một cuốn sách bói toán đơn thuần, mà là một hệ thống triết học sâu sắc phản ánh sự biến đổi và mối quan hệ giữa con người, vũ trụ và thiên nhiên.