Khi máy bay cất và hạ cánh, hành khách luôn được tiếp viên nhắc nhở: “Hãy cài đặt các thiết bị điện tử, bao gồm cả điện thoại di động của quý khách về chế độ máy bay”. Thông báo quen thuộc này được các tiếp viên hàng không nói với các hành khách đi trên hàng ngàn chuyến bay mỗi ngày trên thế giới. Phần lớn hành khách thực hiện nghiêm chỉnh thông báo trên, Tuy nhiên không phải 100% hành khách hiểu được lí do tại sao phi hành đoàn lại yêu cầu họ cài đặt điện thoại ở chế độ máy bay khi máy bay cất/hạ cánh.

Suy nghĩ phổ biến nhất là phải cài đặt điện thoại về chế độ máy bay vì tín hiệu di động có thể gây nhiễu hệ thống điều hướng của máy bay và thậm chí có thể gây ra một vụ rơi máy bay. Liệu điều này có chính xác?

Khi đi máy bay, hành khách thường được nhắc cài đặt các thiết bị điện tử về chế độ máy bay. Ảnh: Alamy.

Phi công Patrick Smith - tác giả cuốn sách Cockpit Confidential (Bí mật trong buồng lái) cho biết, về mặt kĩ thuật thì lời giải thích trên là đúng. Đối với điện thoại di động, thiết bị này có thể tiềm ẩn gây ra gián đoạn hoạt động của hệ thống điều hướng trên máy bay. Nhưng trong thực tế điều này ít ra ít khi diễn ra.

"Nó phụ thuộc vào các tiện ích của các thiết bị điện tử cũng như cách nó được sử dụng/sử dụng khi nào", ông Smith cho hay.

Phi công Smith lấy ví dụ về trường hợp máy tính xách tay. Theo đó, những máy tính xách tay cũ có thể phát ra năng lượng có hại và một số rủi ro khi được sử dụng trên chuyến bay.

Một số nước nghiêm cấm việc sử dụng những thiết bị truyền phát tín hiệu trên các máy bay thương mại. Bởi lẽ, điện thoại di động hay máy tính bảng có trang bị dữ liệu di động sẽ kết nối tới các trạm di động dưới mặt đất và luôn cố gắng duy trì kết nối đến những trạm này. Nếu như trạm kết nối ở quá xa thì thiết bị sẽ phải tăng cường tín hiệu để giữ kết nối. Quá trình kết nối đó có thể gây nhiễu tới hệ thống điều hướng nhạy cảm trên máy bay, gây ra sai số và có thể ảnh hưởng tới chuyến bay.

Cơ quan hàng không dân dụng (FAA) đưa ra danh sách các thiết bị điện tử gây ảnh hưởng xấu đến thông tin liên lạc và định vị máy bay. Tuy nhiên, FAA giao cho các hãng hàng không tự quyết định thiết bị điện tử nào được dùng trên máy bay.

Máy bay ngày nay được trang bị công nghệ hiện đại hơn rất nhiều. Do vậy, máy bay ít chịu tác động xấu do sóng kết nối của điện thoại. Tuy nhiên, bạn sẽ không bao giờ biết các thiết bị này có thể ảnh hưởng, làm máy bay rơi chỉ vì một số hành khách quên bật điện thoại sang chế độ máy bay.

“Có ít nhất 1/2 hành khách vẫn dùng điện thoại trên các chuyến bay dù vô tình hay lười không muốn làm điều đó”, phi công James cho biết.

Thực tế đã xảy ra ít nhất 2 sự cố máy bay nghiêm trọng liên quan đến điện thoại di động. Trong đó, trường hợp đầu tiên là vụ rơi máy bay Crossair tại Thụy Sĩ năm 2000. Vụ thứ 2 là sự kiện rơi máy bay tại Christchurch, New Zealand năm 2003.

Về mặt kĩ thuật, điện thoại di động có khả năng gây can nhiễu vào hệ thống điều hướng trên máy bay, nhưng chỉ ở mức độ rất nhỏ.

Video máy bay quân sự đâm vào khu dân cư gây thương vong lớn ở Syria (nguồn: VTV):