Theo thông tin trên Báo Pháp Luật TP HCM, Văn phòng UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, sau khi nhận được văn bản của Thanh tra Chính phủ gửi Chủ tịch tỉnh đề nghị xem xét, giải quyết xử lý khiếu nại kết luận thanh tra Hợp tác xã Dịch vụ Sản xuất nông nghiệp Gò Me (HTX Gò Me) của Thanh tra tỉnh Đồng Nai, Chủ tịch tỉnh Đồng Nai đã có văn bản giao Chánh Thanh tra tỉnh.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai giao Chánh Thanh tra tỉnh rà soát, tham mưu việc xử lý, giải quyết đơn liên quan Kết luận thanh tra của UBND tỉnh đối với HTX Gò Me.

Nghiên cứu ý kiến của Thanh tra Chính phủ về việc kiểm tra, rà soát lại kết quả thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh. Qua đó tham mưu, đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh về việc liên quan đến nội dung cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để có biện pháp xử lý theo đúng quy định.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh phải xem xét, giải quyết đơn khiếu nại của HTX Gò Me và các đơn khiếu nại khác theo thẩm quyền, đúng quy định.

Theo thông tin trên Báo Người Lao Động, trước đó, Thanh tra Chính phủ nhận được Kết luận thanh tra ngày 11-3 của tỉnh Đồng Nai về việc chấp hành pháp luật về quản lý sử dụng đất, xây dựng, đầu tư đối với HTX Gò Me

Đến ngày 13-5, Thanh tra Chính phủ nhận đơn khiếu nại của ông Phan Văn Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Gò Me, khiếu nại một số nội dung Kết luận thanh tra của tỉnh Đồng Nai, trong đó có nội dung về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trên diện tích đất giao khoán cho hộ xã viên của Hợp tác xã.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng nhận được Văn bản kèm theo của Trung tâm Phát triển Quỹ đất thành phố Biên Hoà do người khiếu nại cung cấp.

Thanh tra Chính phủ nhận định do nội dung kết luận thanh tra tỉnh Đồng Nai có tác động đến quyền lợi của nhiều hộ xã viên trực tiếp sản xuất nông nghiệp trên diện tích đất do các tập đoàn sản xuất góp vào để thành lập Hợp tác xã từ năm 1983. Để tránh phát sinh khiếu nại phức tạp, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai xem xét, giải quyết đơn theo thẩm quyền.

Trong Văn bản đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai giải quyết đơn khiếu nại, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ những lưu ý một số nội dung, quy định liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đặc biệt, cơ quan này đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai lưu ý về Quyết định số 341 ngày 2-7-1997 của Chủ tịch UBND TP Biên Hoà thành lập Ban trù bị chuyển đổi Hợp tác xã nông nghiệp Gò Me; Biên bản đánh giá hiện trạng sử dụng đất; Bảng kiến nghị xử lý đất có nội dung đề nghị cấp quyền sử dụng đất cho xã viên. Văn bản số 1311 ngày 2-4-2003 của UBND tỉnh Đồng Nai về việc cấp sổ đỏ cho hộ gia đình xã viên và Hợp tác xã...

Trường hợp có đủ căn cứ khẳng định việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (cả việc bồi thường giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất) không đúng quy định, gây thiệt hại cho Nhà nước, Thanh tra Chính phủ đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai kết luận rõ và có biện pháp xử lý nghiêm minh đối với các tổ chức, cá nhân có vi phạm theo đúng quy định pháp luật.

Diện tích đất HTX Gò Me quản lý, sử dụng được xem là đất “vàng” ở TP Biên Hòa. Ảnh: Internet.

Trước đó, Thanh tra tỉnh Đồng Nai có kết luận, HTX Gò Me thành lập năm 1983 trên cơ sở sáp nhập từ 3 tập đoàn sản xuất số 18, 19 và 20. Năm 1984, hợp tác xã Gò Me đi vào hoạt động với tổng diện tích đất do 3 tập đoàn đóng góp hơn 77ha. Diện tích này, HTX Gò Me trực tiếp quản lý sử dụng 5,9ha. Giao khoán cho các hộ gia đình, cá nhân sử dụng 64,1ha.

Từ năm 1997 đến năm 2000, HTX Gò Me ký 173 bảng giao khoán đất - với tổng số 456 thửa đất cho các hộ gia đình, cá nhân để sản xuất nông nghiệp. Trong 456 thửa đất này, có 73 thửa đất với tổng diện tích 8,4ha đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), 197 thửa đất đã kê khai nhưng chưa được cấp giấy và 183 thửa không có thông tin.

Từ khi giao khoán đến nay, HTX không quản lý, kiểm tra việc sử dụng đất, để các hộ gia đình, cá nhân nhận khoán đất tự ý sử dụng đất không đúng nội dung nhận khoán, tự ý xây dựng một số công trình, nhà ở gây thất thoát đất của HTX.

Thời điểm đăng ký kê khai đất đai năm 1999, diện tích đất HTX Gò Me giao khoán cho các xã viên vẫn thuộc quyền quản lý sử dụng của HTX. Tuy nhiên, đơn vị này không đăng ký kê khai mà để cho xã viên tự đăng ký kê khai không đúng quy định.

Phần diện tích 5,5ha trong số 5,9ha do HTX quản lý sử dụng chưa hiệu qủa, chưa đúng mục đích và không phù hợp với ngành nghề đăng ký kinh doanh của HTX Gò Me.

Từ năm 2004 đến năm 2021 đã có 73 thửa đất đã được cấp sổ đỏ với diện tích hơn 8,4ha mà không có một trong các loại giấy tờ chứng minh về quyền sử dụng đất. Thanh tra tỉnh xác định việc UBND phường Thống Nhất và cơ quan chức năng TP Biên Hòa họp xét, kiểm tra hồ sơ và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 73 thửa đất này là không đúng quy định.

Phản hồi kết luận thanh tra trên, HTX Gò Me cho rằng về hồ sơ nguồn gốc đất thì năm 1978, Ban Nông hội và Ban Nông nghiệp của P Thống Nhất đã vận động các hộ nông dân tự nguyện làm đơn xin tham gia và kê khai diện tích đất đưa vào làm ăn tập thể tại tập đoàn sản xuất 18, 19, 20.

Hồ sơ liên quan đến việc này HTX không quản lý mà do UBND phường Thống Nhất lưu trữ, quản lý. Do đó, Thanh tra kết luận rằng HTX Gò Me không có giấy tờ chứng minh việc đưa đất của từng xã viên vào HTX là chưa thỏa đáng vì UBND phường Thống Nhất tiếp nhận người dân đưa đất vào làm ăn tập thể và không giao cho HTX quản lý hồ sơ liên quan đến đất đai khi thành lập HTX.

Đối với những vi phạm về quản lý diện tích 5,9ha theo KLTT,  HTX Gò Me cho rằng đang sử dụng đúng mục đích theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Cụ thể, hơn 0,3ha được cho thuê kinh doanh xăng dầu; hơn 0,35ha quy hoạch nằm trong dự án HTX được quản lý, sử dụng đến khi Nhà nước thu hồi đất; hơn 1,8ha đang tranh chấp xử lý theo bản án của tòa án; gần 1,8ha cho thuê và 1,6ha còn lại dùng làm bãi giữ xe và để trống.

HTX Gò Me đã thống nhất với các xã viên cho các cá nhân thuê đất buôn bán tạo thêm nguồn thu nhập cho các xã viên. Việc kinh doanh buôn bán tại các khu đất không phát sinh vi phạm và được thực hiện theo quy hoạch, khi Nhà nước thực hiện dự án thu hồi đất thì HTX sẽ đồng thuận.

Còn vấn đề Thanh tra xác định việc cấp 73 sổ đỏ không đúng quy định, HTX Gò Me giải trình, năm 1998, HTX đã lập biên bản đánh giá hiện trạng sử dụng đất và kiến nghị cấp giấy cho các xã viên. Đến năm 2003, UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản chấp thuận cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình xã viên.

Đến nay, TP Biên Hòa đã cấp 73 sổ đỏ cho các hộ gia đình xã viên nhận giao khoán đất của HTX Gò Me đều căn cứ vào các quy định pháp luật thời điểm đó cũng như đã xin ý kiến Sở Tài nguyên – Môi trường và UBND tỉnh.

HTX Gò Me kiến nghị  các cơ quan chức năng xem xét để đánh giá kết luận thanh tra trung thực, khách quan, tránh gây bức xúc cho các xã viên của HTX và tháo gỡ khó khăn cho đơn vị này.