Ngày 16/1, ông Phùng Huy Cẩn, Vụ trưởng Vụ Thi đua - Khen thưởng thuộc Bộ VHTTDL cho biết, cố nhà thơ Xuân Quỳnh ((1942 - 1988) đã không có tên trong danh sách các tác giả được Hội đồng xét duyệt cấp Nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

Cố thi sĩ Xuân Quỳnh.

Trước đó, vào tháng 4/2016, hồ sơ của cố thi sĩ Xuân Quỳnh đã có trong danh sách các hồ sơ đủ điều kiện mà Bộ VHTTDL trình Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, sau khi đã vượt qua ba vòng xét duyệt từ phía dưới.

Thông tin này khiến rất nhiều người bất ngờ, nhất là trong văn đàn. Theo nhiều người, Xuân Quỳnh là một cái tên hoàn toàn xứng đáng để được công nhận bằng giải thưởng cấp quốc gia. Chính vì thế, không ít người đã đặt ra câu hỏi về tính minh bạch trong xét duyệt giải thưởng.

“Tôi đang muốn hỏi câu hỏi này với những người thuộc Hội đồng cấp Nhà nước chấm giải, là vì lý do gì mà họ loại nhà thơ Xuân Quỳnh? Họ cần phải trả lời đầy đủ, cụ thể lý do, để mọi người cùng biết", nhà văn Thu Huệ bức xúc khi trả lời báo chí.

Nhà văn Thu Huệ.

Tôi hy vọng trong số họ không có người nhầm Xuân Quỳnh thành ông Quỳnh nghe quen quen nào đấy, hay chưa một lần biết đến vần thơ, chưa nghe một ca khúc phổ thơ của bà! Hay đơn giản do vô cảm, họ soi chiếu và gạch…”, nhà văn Thu Huệ bức xúc. Cũng theo bà, về tài năng hay về tư cách, cố thi sĩ Xuân Quỳnh đều xứng đáng."Chuyện họ không minh bạch hay bất đồng quan điểm, tôi không ở Hội đồng cấp Nhà nước nên không thể biết. Cũng nhân chuyện khá chấn động này, chúng ta có quyền đòi hỏi sự minh bạch và những câu trả lời thẳng thắn từ phía Hội đồng cấp Nhà nước. Tôi cũng không biết thành phần trong Hội đồng cơ cấu thế nào.

Cùng nhận định với nhà văn Thu Huệ, nhà thơ Nguyễn Hữu Quý lên tiếng: " Tôi không hiểu tiêu chí của giải thưởng hay lý do vì sao chị ấy lại trượt giải thưởng Hồ Chí Minh. Nữ thi sĩ Xuân Quỳnh hoàn toàn xứng đáng giành thưởng này.

Nữ thi sĩ đã có những tác phẩm để lại mang dấu ấn nhất định trong lòng bạn đọc, ví dụ những vần thơ viết về con, viết về gió Lào, cát nắng, về tình yêu…Vì vậy tôi cảm thấy quá tiếc khi nữ thi sĩ Xuân Quỳnh đã trượt giải thưởng Hồ Chí Minh”, anh nói. Anh cũng cho rằng, nhà thơ Xuân Quỳnh đã có nhiều đóng góp cho nền văn học Việt Nam, đặc biệt giai đoạn chống Mỹ và sau chống Mỹ.

Nhà thơ Phan Hoàng.

Nhà thơ Lê Minh Quốc cũng cùng chung nhận định: “Từ phong trào Thơ mới đến nay, nhà thơ Xuân Quỳnh là 1 nữ thi sĩ tiêu biểu cho giới làm thơ nữ Việt Nam. Thơ của chị có nhiều đóng góp về nghệ thuật thi pháp để đẩy thơ Việt Nam tiến lên 1 bước, bên cạnh Ý Nhi, Phan Thị Thanh Nhàn…Còn nhà thơ Phan Hoàng thì chia sẻ: “Đáng lý ra chị Xuân Quỳnh phải được xét duyệt từ đợt trước chứ không phải để đến đợt này và bị trượt”. Cũng theo anh, những người có trong danh sách xét tuyển năm nay, có người xứng đáng nhưng cũng có người còn quá yếu so với người bị trượt. “Rất nhiều người xứng đáng như: Nhà thơ Thu Bồn, nhà thơ Hoài Vũ, Trần Bạch Đằng, Việt Phương, Vũ Hạnh, nhà thơ - nhà văn Văn Lê. Đặc biệt với nữ thi sĩ Xuân Quỳnh thì càng xứng đáng”, anh nói.

"Do đó, thi sĩ Xuân Quỳnh nhận giải thưởng Hồ Chính Minh hoàn toàn xứng đáng, hài lòng từ các nhà lý luận phê bình văn học đến công chúng yêu thơ của nhiều thế hệ. Việc thiếu tên nhà thơ Xuân Quỳnh trong đợt này khiến những người quan tâm đến VHNT nước nhà cảm thấy hụt hẫng, tiếc nuối”, nhà thơ Lê Minh Quốc nói.