Ông sống qua suốt 13 đời vua Nguyễn từ Gia Long cho đến Bảo Đại, từng chứng kiến biết bao thăng trầm của vận nước.

Không chỉ là vị Trạng nguyên khai khoa của xứ Đông, Đỗ Thế Diên còn được biết đến với giai thoại ly kỳ khi được yêu tinh tặng ngọc quý.