Ông Aquino đưa ra tuyên bố trên trong lúc chuẩn bị lên đường tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN ở Myanmar. Vào hồi tháng 3 năm nay, Manila đã nộp bản biện hộ dài tới 4.000 trang với các dữ liệu quan trọng nhằm phản bác lại yêu sách đường chín đoạn của Trung Quốc lên toà án trọng tài quốc tế. Cùng với đó, Tổng thống Aquino cho hay, ông sẽ thảo luận về các tác động trong khu vực của vụ kiện trên với các lãnh đạo ASEAN khác cũng tham dự hội nghị lần này.

Mặc dù không phải tất cả các nước thành viên ASEAN liên quan tới cuộc tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc, nhưng ông Aquino cho hay, vấn đề trên sẽ gây ảnh hưởng tới an ninh trong khu vực nói chung.

“Chúng tôi muốn nhấn mạnh, duy trì và thực hiện theo các quy định của pháp luật trong việc giải quyết các vấn đề lãnh thổ. Vì vậy, quyền của tất cả các nước tham gia sẽ đều được công nhận và tôn trọng”, ông Aquino cho biết trong một bài phát biểu ở sân bay Manila trước khi lên đường sang Myanmar.

Theo đó, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24 diễn ra ở thủ đô Nay Pyi Taw của Myanmar trong vòng 2 ngày (10 và 11/5) sẽ chủ yếu tập trung thảo luận về vấn đề Biển Đông, đặc biệt là các hành động khiêu khích của Bắc Kinh trong thời gian gần đây.

Hội nghị này còn diễn ra trong bối cảnh mà chỉ vài ngày trước, trong buổi họp báo quốc tế hôm 7/5, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, ông Ngô Ngọc Thu công bố về việc Trung Quốc đã đưa giàn khoan dầu HD-981 xâm phạm chủ quyền lãnh hải của Việt Nam.

Không những vậy, tàu Trung Quốc còn hung hăng đâm, húc, bắn vòi rồng vào các tàu Kiểm ngư, Cảnh sát biển Việt Nam đang thực thi pháp luật trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.

Ở một diễn biến khác, phía Cảnh sát biển Philippines thông báo, họ đã bắt giữ một tàu đánh cá Trung Quốc với tổng cộng 11 thuyền viên sau khi phát hiện 500 con rùa biển nằm trong danh mục cấm đánh bắt của Philippines trên tàu.