Bà Phương Trà khẳng định: “Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của mình ở 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế.

Việc Trung Quốc tiếp tục tiến hành các hoạt động trên quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam là hành động xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo này, đi ngược lại nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao 2 nước, vi phạm thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc và Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) năm 2002, làm phức tạp và căng thẳng tình hình ở Biển Đông”.

Bà nhấn mạnh, Việt Nam kiên quyết phản đối hành động của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay và không tái diễn những hành động tương tự, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam và luật pháp quốc tế, có hành động thiết thực đóng góp vào việc phát triển quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc cũng như duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông.

Theo chuyên gia của Sáng kiến Minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và chiến lược của Mỹ, các ảnh chụp vệ tinh gần đây cho thấy, Trung Quốc dường như đã xây trái phép một cấu trúc mới trên bãi đá Bông Bay thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Cấu trúc này được che giấu dưới một mái che rađa và các tấm điện mặt trời.

Hiện chưa rõ mục đích của cấu trúc mới này, song các chuyên gia của AMTI cho rằng, Trung Quốc có thể sử dụng cho mục đích quân sự trái phép ở Biển Đông.

Cũng trong cuộc họp báo, trả lời câu hỏi về bình luận trước tuyên bố mới đây của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hy vọng tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) giữa Trung Quốc với ASEAN sẽ được hoàn tất trong vòng 3 năm, bà Nguyễn Phương Trà cho biết:

Duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích và cũng là nghĩa vụ của tất cả các nước trong khu vực, trong đó có ASEAN và Trung Quốc.

“Trước những diễn biến phức tạp trong thời gian vừa qua, ASEAN đã nhiều lần khẳng định mong muốn sớm có một bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông. Điều quan trọng là bộ quy tắc này phải có thực chất, hiệu quả và tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về luật Biển năm 1982, có đóng góp thực chất cho việc đảm bảo hòa bình ổn định, an ninh an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông và khu vực”, bà Phương Trà nêu rõ.