Bài viết đăng trên tạp chí The Diplomat ngày 13/2 của tác giả Victor Robert Lee kèm theo nhiều bức ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy Trung Quốc cũng trái phép cơi nới đảo ở quần đảo Hoàng Sa chứ không chỉ ở quần đảo Trường Sa.

Ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc cơi nới, xây dựng trái phép bến cảng, căn cứ trực thăng trái phép trên đảo Quang Hòa thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Theo tác giả Victor Robert Lee, Trung Quốc dường như đang nạo vét và bồi đắp ở hai đảo thuộc nhóm An Vĩnh của quần đảo Hoàng Sa, cách căn cứ quân sự trên đảo Phú Lâm (đảo lớn nhất của quần đảo Hoàng Sa) chừng 15km về phía bắc-tây bắc.

Ảnh vệ tinh cũng cho thấy Trung Quốc xây dựng trái phép một căn cứ trực thăng trên đảo Quang Hòa thuộc nhóm Lưỡi Liềm. Dự án này cho thấy Bắc Kinh "có thể phát triển một hệ thống căn cứ ở Biển Đông để hỗ trợ trực thăng săn ngầm như loại Z-18F" mà nước này tự sản xuất.

Vị trí của đảo Quang Hòa thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Hoạt động nạo vét bồi đắp mới nhất được thực hiện từ đầu tháng 12/2015 trên một bãi san hô gần Đảo Bắc mà Trung Quốc chiếm từ năm 1950 và trên Đảo Cây, một trong các đảo chính của quần đảo Hoàng Sa từ tháng 10/2015.

Đảo Bắc và Đảo Cây đều khá rộng và nông, mở ra tới 8km, thuận tiện cho việc cơi nới khai thác.

Đặc biệt trên đảo Quang Hòa, Trung Quốc đã hút cát bồi đắp, mở rộng tới 50% diện tích bề mặt, phát triển một cảng biển và căn cứ trực thăng với tám bến đỗ đã được xây dựng và bốn bến đỗ khác sắp hoàn tất.

Trung Quốc đã hút cát bồi đắp, mở rộng tới 50% diện tích bề mặt đảo Quang Hòa, xây dựng trái phép một cảng biển và căn cứ trực thăng.

Bài báo nhận xét với căn cứ trực thăng này, khả năng săn ngầm của Trung Quốc ở Biển Đông sẽ tăng lên đáng kể: "Hệ thống căn cứ trực thăng và điểm tiếp nhiên liệu rải khắp Biển Đông sẽ khiến cho bất cứ vị trí nào cũng có thể tiếp cận được bằng trực thăng như loại Z-18F trong thời gian hai tiếng đồng hồ."

Các căn cứ trực thăng không chỉ nâng cao khả năng trinh sát và phản ứng của quân đội Trung Quốc mà còn có thể thay đổi chiến lược tác chiến trên biển và trên không của cả khu vực.