Ngày 20/10, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam.

Theo kết quả thanh tra, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và các đơn vị thành viên chưa ban hành quy định về lựa chọn nhà thầu để áp dụng thống nhất trong các hoạt động bảo đảm tính liên tục cho sản xuất, kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp.

Một số chi phí không phù hợp với hoạt động kinh doanh, phải loại khỏi chi phí khi xác định trị giá tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Cơ quan thanh tra xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp bổ sung trên 38,5 tỷ đồng.

Trong việc nhập thuốc lá nguyên liệu, trồng, chế biến nguyên liệu thuốc lá; sản xuất thuốc lá điếu, phân phối sản phẩm thuốc lá đã xảy ra tình trạng mua nguyên liệu thuốc lá của người trồng theo hình thức mua xô; bán lại nguyên liệu thuốc lá khi không có giấy phép mua bán nguyên liệu; không tổ chức chào hàng cạnh tranh để quyết định giá mua nguyên liệu…

Về việc nhập khẩu lá thuốc nguyên liệu, trồng, chế biến, sản xuất, phân phối thuốc lá điếu, còn một số tồn tại cần được khắc phục sớm để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Cụ thể, việc mua nguyên liệu của người trồng theo hình thức mua xô, bán lại nguyên liệu thuốc lá khi không có giấy phép mua bán, không tổ chức chào hàng cạnh tranh để quyết định giá mua nguyên liệu và hàng tồn kho ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, sử dụng nguồn phát triển thị trường tổ chức đi nước ngoài, trong đó nhiều đối tượng không đúng với mục đích chuyến đi. Nguồn gốc một số nguyên liệu thuốc lá của DNTN Tuấn Dung bán cho các công ty thành viên có dấu hiệu hợp thức hóa nguyên liệu không hợp pháp.

Thanh tra Chính phủ đã chỉ nhiều sai phạm tại Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam. Ảnh: Vinataba

Trong đầu tư xây dựng, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam có dấu hiệu sai phạm khi góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, TP HCM.

Cụ thể, tổng công ty không thực hiện đánh giá lại tài sản, làm trái chỉ đạo của Thủ tướng, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng gần 31.000 m2 đất tại 152 Trần Phú mà không xin phép Thủ tướng; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất có nguy cơ gây thất thoát tiền của Nhà nước, doanh nghiệp. 

Ngoài ra, còn có một số dự án đầu tư chậm tiến độ, thủ tục phải phê duyệt điều chỉnh nhiều lần ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và hiệu quả sản xuất kinh doanh….

Chịu trách nhiệm đối với những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Ban lãnh đạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long…

Do đó, Thanh tra Chính Phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính yêu cầu Tổng cục Thuế kiểm tra việc kê khai, nộp thuế đối với các trường hợp thu mua nguyên liệu thuốc lá của các hộ nông dân được thực hiện bằng hình thức bảng kê để xác định giá tính thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp; xác định lại thuế thu nhập doanh nghiệp đối với Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung.

Bộ Công Thương chỉ đạo rà soát hoạt động mua bán nguyên liệu thuốc lá, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm trong hoạt động kinh doanh nguyên liệu thuốc lá. Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng các bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 152 Trần Phú, TP HCM; xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này.

“Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31-12-2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển cơ quan điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật”, kết luận nêu.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xác minh làm rõ những vụ việc mua bán nguyên liệu của doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung có dấu hiệu của tội Trốn thuế, theo Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015.