Theo New York Times, vào thời kỳ cao điểm của đại dịch COVID-19, mọi người thường có tâm lý lo ngại sẽ bị lây nhiễm virus từ những người lạ.

Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu mới của các nhà khoa học Mỹ, mọi người có thể bị lây nhiễm COVID-19 từ những người mà họ tin tưởng khi tham gia các bữa tiệc sinh nhật quy mô nhỏ tại gia hay những buổi tụ tập mang tính riêng tư.

Đối với các nhà nghiên cứu, những buổi tụ tập nhỏ mang tính riêng tư thường khó để điều tra hơn so với các sự kiện lớn ở nơi công cộng. Các nhà dịch tễ học từng tranh luận trong nhiều tháng về yếu tố mối quan hệ cá nhân thân thiết ảnh hưởng tới cách thức virus lây nhiễm từ người sang người như thế nào.

Một người đàn ông được lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 tại New York, Mỹ, ngày 2/6/2021. Ảnh: Reuters.

Các nhà nghiên cứu đến từ Harvard, RAND Corporation và Castlight Health đã sử dụng một phương pháp sáng tạo để tìm ra câu trả lời: Sử dụng dữ liệu về bảo hiểm y tế, đồng thời xem xét tỷ lệ mắc COVID-19 trong các gia đình hai tuần sau sinh nhật của một thành viên ở gia đình đó.

Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Jama Internal Medicine cho thấy rằng các buổi tiệc sinh nhật gia đình gần đây làm tăng nguy cơ mắc COVID-19 lên khoảng 30% tại những khu vực nguy cơ cao ở nước Mỹ.

Nhóm nghiên cứu đặt ra giả thuyết rằng nguy cơ mắc COVID-19 tăng cao tại những khu vực này là do các bữa tiệc sinh nhật. Mặc dù thông tin về bảo hiểm không chỉ rõ bệnh nhân COVID-19 có tổ chức tiệc sinh nhật hay không, nhưng một số dữ liệu cho thấy rõ ràng mối liên hệ. Nhóm nghiên cứu phát hiện nguy cơ lây nhiễm cao nhất vào vài tuần sau sinh nhật của một đứa trẻ trong gia đình.

Anupam Jena, Giáo sư về chính sách y tế tại Trường Y Harvard và là một trong những tác giả của nghiên cứu, cho hay: “Chắc chắn tôi và vợ tôi không cảm thấy cần thiết phải tụ tập trong nhà cho ngày sinh nhật của mình. Tuy nhiên, bọn trẻ nhà chúng tôi có thể cảm thấy thất vọng hơn". Được biết, giáo sư Jena quyết định thực hiện nghiên cứu sau tiệc sinh nhật của con gái.

Dĩ nhiên, trong bữa tiệc, mọi người thường ngồi gần nhau, cùng nhau xem đứa trẻ thổi nến trên bánh sinh nhật.

Ảnh: New York Times.

Nhóm nghiên cứu đã xem xét dữ liệu từ năm 2020, khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh ở Mỹ và chưa có nhiều người dân được tiêm vắc xin phòng bệnh. Tuy nhiên, kết luận trên vẫn đúng ở thời điểm hiện nay, đặc biệt là khi biến thể Delta dễ lây lan hơn đang "hoành hành" tại nhiều bang của nước Mỹ.

Tại nhà riêng, giới chức gặp khó khăn hơn trong việc kiểm soát tuân thủ quy định phòng, chống dịch bệnh của mọi người.

K.J. Seung, Giám đốc chiến lược và chính sách của đội phản ứng nhanh với COVID-19 tại bang Massachusetts, cho biết rất khó để các thiết bị theo dõi tiếp xúc chứng minh người bệnh lây nhiễm virus trong các buổi tụ tập nhỏ mang tính riêng tư.

Hệ thống truy vết có thể dễ dàng xác định người đó có mặt tại một nhà máy hay đám cưới. Tuy nhiên, mọi người thường không chia sẻ những sự kiện riêng tư, chẳng hạn như cùng anh họ đi ăn tối hay chở một người bạn đi làm về, bởi vì xấu hổ hoặc quên, và nếu không quên, họ cũng ngại khai báo.

"Những buổi tụ họp quy mô nhỏ là những sự kiện khó theo dõi nhất. Khi chúng tôi hỏi những người tiếp xúc gần với người bệnh trên khắp nước Mỹ, họ nói rằng 'Đúng vậy, mọi người bị lây nhiễm tại những buổi tụ tập quy mô nhỏ này", K.J. Seung nói.

Cũng theo nhóm nghiên cứu, có sự khác biệt trong việc thực hiện biện pháp phòng dịch như đeo khẩu trang hay tiêm vắc xin giữa nhóm cử tri Dân chủ và Cộng hòa. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc COVID-19 từ các bữa tiệc sinh nhật ở hai nhóm này tương đương nhau.

Một người dân được tiêm vắc xin ngừa COVID-19 ở Mỹ. Ảnh: Reuters.

Điều này cho thấy, mọi người đều không đề phòng về nguy cơ có thể mắc COVID-19 từ những người thân quen.

Tiến sĩ Ashish Jha, Hiệu trưởng của Trường Y tế Công cộng thuộc Đại học Brown, bình luận: "Chắc chắn mọi người mặc định nhà mình là nơi an toàn và do đó, khi có bạn bè hoặc người thân tới chơi, họ không lo sợ nguy cơ bị lây nhiễm".

Đối với nhiều người Mỹ, tiệc sinh nhật đã trở nên an toàn hơn những trong những tháng gần đây. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh cho biết những người được tiêm chủng đầy đủ có thể tụ tập trong nhà mà không cần đeo khẩu trang.

Tuy nhiên, đối với những người chưa được tiêm chủng vắc xin ngừa COVID-19, nghiên cứu trên là một lời nhắc nhở rằng ngay cả những hoạt động mà mọi người cảm thấy an toàn, chẳng hạn như tham gia tiệc sinh nhật hay cuộc tụ họp riêng tư, vẫn có nguy cơ lây nhiễm.