Sinh ra trong một gia đình có truyền thống về môn Hóa khi cả ông ngoại và bố đều là giáo viên dạy Hóa tại Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, mẹ là giảng viên Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Thanh Lâm tự nhận mình có nhiều lợi thế.

Ngoài thành tích thủ khoa và á khoa của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, mới đây, Thanh Lâm còn đỗ vào lớp chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam với kết quả khá cao. Tuy vậy, nam sinh vẫn quyết định sẽ lựa chọn lớp chuyên Toán trường Tự nhiên với kỳ vọng, đây sẽ là một thách thức mới để bản thân phải cố gắng chiếm lĩnh.

Lê Thanh Lâm, cựu học sinh Trường THCS Lê Quý Đôn (Cầu Giấy)

“Mẹ không ép con phải là người giỏi nhất”

Ngay từ khi còn học mẫu giáo, Thanh Lâm đã bộc lộ niềm say mê với các con số. Mặc dù khi ấy chưa biết đánh vần, nhưng bằng việc tự quan sát, Lâm có thể nhớ được những chữ cái mà mẹ đã chỉ cho.

Lên 3-4 tuổi, Lâm thuộc được hết các chữ số và có thể đọc cả dãy số dài do em tự tìm ra quy luật chia cụm 3 số để đọc.

Cũng vì sớm biết đọc hơn các bạn nên Lâm đọc đề và giải toán rất nhanh. Nhận thấy ở học trò có năng khiếu đặc biệt, cô giáo đã định hướng và bồi dưỡng cho Lâm nhiều hơn trong bộ môn Toán.

Cấp 1 cho con học Trường Tiểu học Nghĩa Đô, đến cấp 2 là Trường THCS Lê Quý Đôn, chị Trần Thị Thanh Vân (mẹ của Lâm) cho biết luôn tâm niệm không ép buộc con phải đạt thành tích này, thứ hạng kia.

Vì thế, suốt 9 năm học, Lâm chỉ học tại những trường công gần nhà, học từ chính các thầy cô trong trường thay vì chạy xô đi học thêm ở khắp mọi nơi.

“Mình luôn nói với con: “Mẹ không cần con phải là người giỏi nhất. Mẹ chỉ mong nếu đã học, con phải thật nghiêm túc và biết tự đưa ra lựa chọn cho bản thân mình”.

Phát hiện ra năng khiếu, sau này dần thích và gắn bó với môn Toán nhiều hơn, Lâm cho rằng, môn Toán có sự trật tự, logic và nhiều điều thú vị để mình khám phá. Ví dụ, khi giải một bài Toán, để cho ra kết quả là điều bình thường. Nhưng để tìm ra cách giải hay nhất trong mọi cách giải thì đó mới là một thử thách.

Lê Thanh Lâm đứng thứ 2 bên phải

Lâm luôn tự tạo ra cho mình những thử thách như thế. Do đó, nếu đang trót “chìm đắm” trong một bài toán nào, em cũng có thể thức rất khuya cho đến khi tìm ra được lời giải tối ưu nhất.

Khi còn đang học lớp 6, Lê Thanh Lâm đã tham gia kỳ thi toán Mỹ mở rộng (AMC8) – vốn dành cho những học sinh lớp 8 – và lọt vào top 5% học sinh đạt điểm cao nhất quốc tế. Đến năm lớp 7, 8 em tiếp tục tham gia kỳ thi này và lọt top 1%.

Ngoài ra, Lâm còn giành huy chương Vàng kỳ thi Tìm kiếm tài năng toán học quốc gia (MYTS) ba năm liên tiếp từ 2017, 2018, 2019; huy chương Vàng kỳ thi Toán Châu Á – Thái Bình Dương (APMOPS) năm 2018; huy chương Vàng kỳ thi Toán quốc tế Hà Nội mở rộng (HOMC) năm 2019.

Lâm cho rằng, kết quả này một phần cũng vì em luôn tạo cho mình tâm thế thoải mái nhất trước mọi kỳ thi.

Ngồi trong bếp, hai bố con cũng có thể cùng nhau học

Mẹ của Lâm nhận xét, em là một người “học ngẫu hứng”, bởi nếu chạm phải vấn đề mình thích thú, Lâm sẽ học rất hăng say. Ngược lại, có những ngày, Lâm chỉ học 15 phút, sau đó lôi tất cả sách, truyện ra để đọc.

Khoảng thời gian gần thi vào lớp 10, Lâm bắt đầu đi học thêm, nhưng cũng chỉ học duy nhất 1 buổi/tuần với môn Toán. Còn lại, Lâm đều tự học và nhờ sự chỉ bảo của các thầy cô trong trường. Giai đoạn sắp thi, Lâm cùng bố học với nhau bất kỳ lúc nào có thể.

“Ngồi trong bếp, hai bố con cũng có thể nói chuyện với nhau về môn Hóa. Những ngày trong tuần, bố thường bận đi làm và Lâm bận đi học nên việc trao đổi giữa hai bố con thường được tranh thủ mọi lúc mọi nơi. Ngày Chủ nhật ở nhà, hai bố con lại hẹn nhau xem Đường lên đỉnh Olympia, cùng đố nhau về những câu hỏi trong chương trình.

Con cũng luôn chủ động trao đổi, xin bố cung cấp thêm tài liệu để củng cố kiến thức của mình. Việc học với con luôn là chủ động, tự giác và cảm thấy việc học là có ích”, chị Vân kể.

Lâm cho biết: “Em quyết định lựa chọn theo chuyên Toán bởi ở môn Hóa, em đã có sự hỗ trợ từ phía gia đình khi cả bố mẹ và ông đều dạy Hóa.

Nếu lựa chọn môn học này, em sẽ không có nhiều cơ hội để phát triển và đào sâu môn Toán. Ngoài ra, em thấy lĩnh vực Toán học có rất nhiều người giỏi. Đây sẽ là một thử thách đòi hỏi em phải nỗ lực và bứt phá hơn nữa”, Lâm nói.

Mục tiêu cao nhất Lâm vạch ra khi theo học tại Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên là lọt vào đội tuyển dự thi Olympic Toán quốc tế.

Là giáo viên chủ nhiệm gắn bó với Lâm từ những ngày đầu vào Trường THCS Lê Quý Đôn, cô giáo Nguyễn Thị Nguyệt Ánh cho rằng, những kết quả Lâm đạt được vừa qua không quá bất ngờ, bởi Lâm vốn có tư chất đặc biệt trong những môn tự nhiên.

“Lâm là một học sinh thông minh, yêu thích môn Toán. Tất cả các môn tự nhiên con đều học rất tốt và tiếp thu một cách say mê. Trước khi đi thi, thầy cô cũng đã dự đoán được Lâm có thể sẽ giành được thành tích rất tốt vì con vốn dĩ rất cầu toàn và chỉn chu. Mình tin rằng, trên chặng đường mới, Lâm sẽ đạt được nhiều thành tích tốt hơn nữa”, cô Ánh nói.