Mỏ vàng từ rác

Tijjani Abubakar, một doanh nhân tại Lagos, Nigeria, đã xây dựng một mô hình kinh doanh độc đáo và đầy lợi nhuận: thu mua và tái chế các thiết bị điện tử cũ, đặc biệt là điện thoại di động. Tại cơ sở của anh, những chiếc điện thoại cũ kỹ được tháo rời để lấy các bảng mạch điện tử chứa đồng, niken, vàng và các kim loại quý khác. Tuy nhiên, việc tách các kim loại này đòi hỏi trang thiết bị phức tạp mà Nigeria không có. Do đó, Abubakar xuất khẩu những bảng mạch này sang các nhà máy tái chế tại châu Âu và Trung Quốc.

Mỗi năm, thế giới thải ra hơn 68 triệu tấn rác thải điện tử, bao gồm máy tính, điện thoại và các thiết bị kỹ thuật số khác. Hầu hết rác này, nếu không được xử lý đúng cách, sẽ gây hại nghiêm trọng cho môi trường. Các thiết bị bỏ đi có thể rò rỉ hóa chất độc hại vào đất và nước, hoặc gây cháy nổ từ pin lithium-ion. Theo Liên Hợp Quốc, chỉ có 22% rác thải điện tử trên toàn cầu được thu gom và tái chế, phần còn lại bị đốt cháy hoặc bỏ mặc trong các gia đình, công sở.

Trong khi nhiều quốc gia phát triển như Mỹ và châu Âu tái chế chưa đến 1/6 lượng điện thoại cũ, tại các quốc gia nghèo hơn như Nigeria, việc thu gom và tái chế trở thành nguồn thu nhập quan trọng. Mạng lưới những

người thu gom rác thải không chính thức hoạt động hiệu quả, thu gom tới 75% lượng rác thải điện tử của Nigeria, sau đó bán lại cho các nhà kinh doanh như Abubakar. Những người này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo ra thu nhập cần thiết.

Rác thải điện tử là một kho báu

Tưởng đơn giản nhưng cũng đầy hiểm nguy

Mặc dù việc tái chế bảng mạch mang lại lợi ích lớn, nhưng nhiều phần khác của thiết bị điện tử, như dây điện và pin, vẫn được xử lý bằng những phương pháp gây ô nhiễm như đốt trực tiếp. Những công nhân trong ngành này thường làm việc không có đồ bảo hộ, tiếp xúc với hóa chất và khói độc hại, gây hại cho sức khỏe và môi trường. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng đất ở những khu vực xử lý rác thải điện tử tại Nigeria chứa nồng độ kim loại nặng và chất độc nguy hiểm.

Để tối ưu hóa lợi ích từ việc tái chế rác điện tử và hạn chế thiệt hại môi trường, việc điều chỉnh hoạt động của ngành công nghiệp này là cần thiết. Nhiều quốc gia đang phát triển đã bắt đầu công nhận những người thu gom rác thải là những doanh nhân, mang lại giá trị thực tiễn. Ở Colombia, chính phủ trả tiền cho người thu gom rác từ phí xử lý rác của thành phố. Tại Ấn Độ, các hợp tác xã tự quản lý của những người thu gom rác cung cấp dịch vụ thu gom rác cho các khu vực không được phục vụ bởi thành phố. Đây có thể là tương lai của ngành tái chế rác thải điện tử.