Mới đây, việc một nam sinh tại Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển (phường 1, TP Cà Mau) học giỏi nhưng đã bị điểm liệt môn Tiếng Anh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022 vì ngủ quên trong giờ làm bài khiến dư luận xôn xao. Đáng chú ý, trong kỳ thi này, nam sinh đạt 50,22 điểm, trong đó Toán 8, Ngữ văn 7,75, Vật lý 9,5, Hóa học 9, Sinh học 6,75, và tiếng Anh 0 điểm.

Theo thí sinh T: "Sau khi nhận đề, em làm nháp vào tờ đề thi, sau khoảng hơn 15 phút thì em làm được khoảng hơn 40 câu. Khi giám thị gọi dậy nộp bài thì em mới biết mình ngủ gục, lúc này phần trả lời không có gì hết. Trước đó, em đã thức khuya nhiều đêm để ôn bài cho kỳ thi".

Ảnh minh họa.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, dù giám thị không vi phạm quy chế nhưng khi thực hiện nhiệm vụ, việc để một thí sinh ngủ quên cho thấy, họ vô cảm như một cái máy.

Theo quy định, việc tổ chức thi, coi thi được thực hiện theo quy chế thi tốt nghiệp THPT, ban hành kèm theo thông tư số 15/2020/TT-BGDĐT.

Theo đó, giám thị phòng thi có nhiều nhiệm vụ. Trong đó, trong giờ làm bài, cán bộ coi thi phải bao quát từ đầu phòng đến cuối phòng, cán bộ coi thi còn lại bao quát từ cuối phòng đến đầu phòng cho đến hết giờ thi…Đặc biệt, quy chế có quy định: "Trước khi hết giờ làm bài 15 phút (đối với bài thi độc lập và đối với mỗi môn thi thành phần trong bài thi tổ hợp), cán bộ coi thi thông báo thời gian còn lại cho thí sinh biết".

Trong vụ việc trên, thông tin cho thấy, lúc đầu thí sinh thực hiện theo đúng quy định, đủ điều kiện làm bài và đã đọc đề, làm ra bản nháp, sau đó gục xuống ngủ, ngủ quên cho đến khi nộp bài...

Theo quy định của quy chế, các giám thị phòng thi này phải biết được tình hình, với những thí sinh ngủ gục cần kiểm tra, theo dõi xem đó là thí sinh buồn ngủ hay do bị ốm. Nếu là ốm, đột quỵ, ngất xỉu phải gọi y tế để cấp cứu kịp thời. Nếu trường hợp là thí sinh ngủ, theo quy chế giám thị coi thi phải nhắc cho thí sinh biết trước 15 phút trước khi thu bài (hết giờ).

Nếu thí sinh ngủ mà giám thị coi thi không thông báo cho thí sinh biết trước về thời gian hết giờ (trước 15 phút), giám thị này đã vi phạm quy chế thi, việc không thông báo cho thí sinh biết trước thời gian 15 phút nữa là hết giờ khiến cho thí sinh không có thời gian làm bài, soát bài nên bị 0 điểm.

Theo luật sư Cường, với kỳ thi tốt nghiệp, thời gian một phút, thậm chí vài giây thôi cũng quý, cũng quan trọng đối với các thí sinh. Với môn thi Ngoại ngữ, thí sinh có khả năng làm được bài, đã đọc hết đề thi, chỉ cần 10 phút là có thể làm bài (khoanh, đánh dấu) tương đối bài thi và hoàn toàn có thể đạt điểm trung bình trở lên.

Thời gian đọc đề, thời gian suy nghĩ viết ra nháp mới mất nhiều thời gian, còn để làm bài, điền từ bản nháp vào bài thi chỉ khoảng 10 phút. Do đó đây là khoảng thời gian rất quan trọng, có tính quyết định. Vì thế, quy chế thi đã quy định giám thị giám thị coi thi phải nhắc thí sinh trước 15 phút tính đến thời điểm hết giờ.

Trường hợp giám thị nhắc giờ cho các thí sinh trước 15 phút tính đến thời điểm hết giờ làm bài thì thí sinh có khả năng làm bài, đã đọc đề thi không thể bị điểm liệt, thậm chí có thể vẫn đỗ cao. Bởi vậy, trong tình huống này, cơ quan chức năng cần làm rõ giám thị coi thi có nhắc nhở thí sinh trước 15 phút trước khi thu bài hay không.

Trong trường hợp giám thị coi thi đã nhắc nhở thời gian trước 15 phút, em học sinh này tỉnh dậy, đã biết nhưng vẫn tiếp tục ngủ, không làm bài thì giám thị không có lỗi. Tuy nhiên, nếu giám thị không nhắc nhở trước 15 phút khi thu bài thi đó là vi phạm quy chế và là một hành vi rất vô cảm, ảnh hưởng đến kết quả thi của thí sinh. Trong trường hợp giám thị coi thi không nhắc về thời gian, có thể xem xét xử lý kỷ luật theo quy định.

“Trong trường hợp có căn cứ cho thấy giám thị đã vi phạm quy chế coi thi, tùy vào tính chất mức độ của hành vi, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà giám thị sẽ bị đình chỉ công tác coi thi, bị xem xét xử lý kỷ luật, bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”, luật sư Cường nêu ý kiến.

Trường hợp cán bộ coi thi thiếu trách nhiệm khiến thí sinh ngủ quên bị 0 điểm, giám thị này không hoàn thành nhiệm vụ và phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định về kỷ luật viên chức hiện hành (Nghị định 112/2020/NĐ-CP) và cần phải rút kinh nghiệm trong toàn ngành để những trường hợp tương tự thể xảy ra trong những năm tiếp theo.

“Cơ quan chức năng cần làm rõ cán bộ coi thi này có nhắc nhở các thí sinh trước 15 phút hay không, nếu có nhắc, thí sinh đang ngủ có biết hay không? Nếu nhắc mà thí sinh không biết thì cũng là vi phạm quy chế và cần phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định”, ông Cường cho biết.

>>> Mời độc giả xem thêm video Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022: Tăng cường các giải pháp chống gian lận: