Qua thanh tra, cơ quan thanh tra đã phát hiện tình trạng nhiều khu công nghiệp, chủ đầu tư đã tự thay đổi quy hoạch, xây dựng không đúng quy hoạch, sử dụng đất sai mục đích thu lợi bất hợp pháp, gây lãng phí, thất thoát tài sản Nhà nước…

Cụ thể, nhiều doanh nghiệp thuê đất trong các khu công nghiệp, nhưng không đưa vào khai thác, sử dụng, dẫn đến lãng phí tài nguyên đất hơn 53.000m2 như: Công ty CP Hùng Vương có 41.767m2 tại khu công nghiệp Hiệp Phước, Công ty CP Đầu tư Việt Nam có 7.273m2 tại khu công nghiệp Lê Minh Xuân, Công ty TNHH Nga Băng Cốc có 4.000m2 tại khu công nghiệp Tân Bình…

Tại KCN Tây Bắc Củ Chi, Công ty thương mại Củ Chi và Công ty CP Bia rượu nước giải khát (Sabeco) đã ký hợp đồng số 04/HĐCT ngày 1/6/2004 thuê 50ha để xây dựng và vận hành nhà máy sản xuất bia thời hạn 43 năm. Sabeco đã thanh toán toàn bộ số tiền thuê hơn 188 tỷ đồng.

Tuy nhiên thời điểm thanh tra, Sabeco mới đầu tư và sử dụng khoảng 26ha, còn 24ha chưa đưa vào sử dụng trong suốt 9 năm. Hơn nữa, Sabeco không xin gia hạn thời gian sử dụng đất, vi phạm Điều 15 - Nghị định số 36/CP ngày 24/4/1997 của Chính phủ, gây lãng phí đất và tiền thuê đất đã thanh toán khoảng 18 tỷ đồng.

Đối với KCN Tân Tạo (thuộc ITACO) ở huyện Bình Chánh, Ban Quản lý KCN đã cho phép ITACO điều chỉnh quy hoạch không đúng thẩm quyền. ITACO tự chia tách, điều chỉnh quy hoạch, tự chia tách, tự quy hoạch một số khu đất để cho các đơn vị thuê, chuyển nhượng lại, hoặc sử dụng đất không đúng mục đích so với quy hoạch chi tiết 1/2.000 đã được Bộ Xây dựng phê duyệt, với tổng diện tích 106.190m2, thu lợi hơn 107 tỷ đồng. 

Cụ thể, cho Ngân hàng Vietinbank- Chi nhánh tây Sài Gòn thuê hơn 3.000m2; Ngân hàng BIDV – Chi nhánh Tây Sài Gòn thê 5.125m2, Công ty Cho thuê tài chính II Nam Sài Gòn thuê hơn 3.000m2…

Ngoài ra ITACO còn tự chia, tách một số khu đất đã quy hoạch xây dựng bãi rác công nghiệp, kho tàng, bến bãi, trồng cây xanh tập trung để cho các doanh nghiệp thuê lại, hoặc tự đầu tư sử dụng vào mục đích khác, với tổng diện tích 10.446m2, thu lợi hơn 9,5 tỷ đồng.

KCN Tân Tạo. Ảnh: Internet.

Còn khu công nghiệp Vĩnh Lộc, sau hơn 20 năm, chủ đầu tư vẫn chưa giải phóng mặt bằng xong. Mặt khác, khu công nghiệp Vĩnh Lộc chưa hoàn thành việc đầu tư xây dựng đồng bộ, hoàn chỉnh hạ tầng khu công nghiệp theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt; chỉ đầu tư từng hạng mục công trình để cho thuê.

Thanh tra Chính phủ cho biết, qua kiểm tra thực tế, chủ đầu tư đã và đang sử dụng một số khu đất không đúng mục đích so với quy hoạch được duyệt như: Dùng một phần đất kho tàng cho Công ty Thuốc lá Bến Thành thuê xây dựng nhà máy sản xuất, sử dụng đất cây xanh xây dựng nhà máy xử lý nước thải, văn phòng, đất bãi đậu xe xây dựng cây xăng, ki - ốt cho thuê.

Công ty cổ phần Hoàng Quỳnh xây dựng nhà máy bia công suất 100 triệu lít/năm trên diện tích 1,5ha, nhưng không có giấy phép xây dựng. Việc xây dựng không đúng với các tiêu chí quy hoạch được duyệt, xây dựng nhà máy bia vượt ra ngoài ranh đất, lấn vào phần đất giao thông của KCN. Chủ đầu tư đang xây dựng khu xử lý nước thải trên diện tích đất đã được quy hoạch trồng cây lâu năm nhưng Ban quản lý KCN không đình chỉ xây dựng mà vẫn cấp phép xây dựng…

Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP HCM có biện pháp giải quyết, xử lý đối với đơn vị, cá nhân, doanh nghiệp có vi phạm. Truy thu tiền sử dụng đất, thu hồi các khoảng thu không hợp pháp từ việc vi phạm pháp luật.

Yêu cầu chủ đầu tư triệt để khắc phục các sai phạm, nhất là sai phạm liên quan đến sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình không đúng quy hoạch, không có giấy phép xây dựng, chưa trồng cây trên đất trồng cây xanh theo đúng quy định của pháp luật...