Cứ mỗi ngày cầm quyền của chính quyền Donald Trump qua đi, người ta lại thấy nó có sự tương đồng kinh ngạc với chính quyền lục đục của cố Tổng thống Richard Nixon.

Giữa đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống buộc phải từ chức Richard Nixon có những điểm tương đồng đáng kinh ngạc. Ảnh ghép: RawStory

Nhiều vấn đề mà chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang vấp phải khiến cho người ta liên tưởng đến thời kỳ mà Tổng thống Richard Nixon cầm quyền.

Những điểm tương đồng…

Cả hai vị tổng thống Mỹ này đều phải chật vật đối phó với những vấn đề tồn đọng từ chiến dịch tranh cử tổng thống. Nixon đã can thiệp vào Cuộc đàm phán Hòa bình Paris năm 1968 và bận rộn với vấn đề này trong suốt thời gian cầm quyền còn lại. Chiến dịch tranh cử tổng thống năm 1972 của Nixon đã bị hoen ố bởi vụ đột nhập vào trụ sở Ủy ban Quốc gia của đảng Dân chủ trong khu liên hợp Watergate (vụ Watergate). Tuy Tổng thống Nixon không biết trước về vụ đột nhập nói trên, nhưng lại là người bao che trong vụ bê bối này. Tổng thống Donald Trump hiện đang đối mặt với những phát hiện liên tục về cáo buộc Nga đã giúp đỡ ông trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 để đánh bại ứng viên tổng thống Hillary Clinton của đảng Dân chủ.

Cả Tổng thống Donald Trump và lẫn Tổng thống Richard Nixon đều sa thải các quan chức Mỹ điều tra hoạt động của họ. Ông Nixon đã sa thải Công tố viên đặc biệt Archibald Cox, trong khi ông Trump cách chức giám đốc FBI James Comey, cơ quan đang điều tra vụ Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016. Cả hai động thái này đều gây ra những biến động chính trị.

Cả Richard Nixon lẫn Donald Trump đều bị các đối thủ chính trị thù ghét. Đảng Dân chủ đã không ưa Nixon kể từ cuộc đua đầu tiên của ông vào Quốc hội năm 1946 và sự thù ghét này đã tăng lên sau khi ông truy tố Alger Hiss, đối thủ của ông trong cuộc đua vào Thượng viện năm 1950 và thói hãnh tiến của ông trên cương vị Phó Tổng thống có thể kế nhiệm Tổng thống Dwight D. Eisenhower. Hiện thời, các đảng viên Dân chủ vẫn căm ghét Donald Trump về chiến dịch chống lại bà Hillary Clinton và hầu như mọi thứ ông đã nói hoặc làm kể từ thời điểm đó.

Cuối cùng, cả hai vị tổng thống này đều gây sự với cộng đồng tình báo Mỹ. Richard Nixon ghét CIA vì cái tội làm ông bị thua ứng viên tổng thống đảng Dân chủ John F. Kenney trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 1960 . Donald Trump thì nghĩ rằng cộng đồng tình báo đang rò rỉ bí mật để làm suy yếu ngôi vị tổng thống của mình. Các giới chức tình báo Mỹ đã nghi ngờ mối quan hệ của Donald Trump với Nga và một số những rò rỉ gây thiệt hại cho ông Trump có nguồn gốc từ các cơ quan tình báo quốc gia.

…và khác biệt giữa Donald Trump và Richard Nixon

Tuy nhiên, giữa hai vị tổng thống này cũng có những sự khác biệt rõ rệt.

Tổng thống Richard Nixon luôn giữ khoảng cách với giới quân sự, trong khi Tổng thống Donald Trump lại đưa các tướng lĩnh quân đội (đương nhiệm hoặc đã về hưu) giữ các vị trí hàng đầu trong chính quyền – Chánh văn phòng Nhà Trắng, Cố vấn An ninh Quốc gia và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Tổng thống Nixon thích hành xử kín đáo, còn Tổng thống Trump lại công khai mọi thứ: từ sự ngưỡng mộ của ông trước các hành động mạnh tay của cảnh sát đến những gì đối thủ của ông cáo buộc là phân biệt chủng tộc.

Tổng thống Nixon luôn bị ám ảnh, còn Tổng thống Trump thì lại khá vô tư. Richard Nixon hành động như thể đang bị mọi người theo dõi, còn Donald Trump lại hành động theo bản năng như thể xung quanh ông không một bóng người.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là các hành động của Tổng thống Nixon đều mang lại kết quả. Ông đã cải thiện quan hệ với Trung Quốc, đạt được thỏa thuận vũ khí chiến lược với Liên Xô và chấm dứt Chiến tranh Việt Nam. Còn Tổng thống Trump thì hầu như chẳng làm được điều gì to tát, ngoài việc chọn được thẩm phán Tòa án Tối cao.

Những kẻ thù của cả hai vị tổng thống này muốn họ rời Nhà Trắng trước thời hạn. Tổng thống Nixon đã buộc phải từ chức trước khi bị luận tội. Tuy sự ủng hộ dành cho Tổng thống Donald Trump giảm từng ngày, nhưng Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa chi phối vẫn chưa chọn người thay thế.

Những kẻ thù của Tổng thống Donald Trump ở khắp mọi nơi: từ Đảng Dân chủ đến cộng đồng quốc tế. Kẻ thù của Tổng thống Nixon rõ ràng là những người theo đảng Dân chủ, nhưng đối thủ nguy hiểm nhất của ông lại đến từ nội bộ, đặc biệt là tướng Alexander Haig. Quân đội đã nghi ngờ Nixon ngay từ đầu và Chánh văn phòng Nhà Trắng Alexander Haig thì lợi dụng vụ Watergate để đẩy Tổng thống Nixon ra khỏi Nhà Trắng. Tướng Alexander Haig đã đứng sau vụ cách chức Công tố viên đặc biệt điều tra vụ Watergate Archibald Cox và sự từ chức của Tổng Chưởng lý Elliot Richardson. Sự kiện tai họa này được gọi là “Vụ thảm sát đêm Thứ Bảy” đã làm dấy lên những lời buộc tội Richard Nixon.

Tổng thống Richard Nixon đã từ chức muộn hơn so với những gì mà các đối thủ của ông từng hy vọng. Ông dự định từ chức tổng thống vào tháng 5 năm 1973 nhưng vẫn tại nhiệm cho đến tháng 8 năm 1974, khi nhận thấy sự ủng hộ của đảng Cộng hòa đã teo tóp từng ngày. Nếu chẳng may Tổng thống Donald Trump cũng bị mất chức trước thời hạn, thì đây chính sự tương đồng lớn nhất đi vào lịch sử giữa hai vị tổng thống mất lòng dân này.