Lưu Dung tự là Sùng Như, hiệu Thạch Am, quê ở thôn Bàng Qua Trang, trấn Chú Câu (nay là thị xã Cao Mật), huyện Như Thành, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc

Sinh thời, ông là đại thần tận tụy suốt hai đời vua Càn Long và Gia Khánh, từng làm tới chức Đại học sĩ Thể Nhân Các, Thái tử Thái bảo.

Lưu Dung sinh ra trong gia đình có học, đỗ tiến sĩ năm 32 tuổi. Ông không những là nhà chính trị nổi tiếng, mà còn là nhà thư pháp, nhà thơ có tài. Tương truyền rằng thư pháp của ông đường nét rắn khỏe, nét bút có hồn, đẹp mắt, độc đáo và luôn mang phong cách của riêng ông.

Tạo hình trong phim của tế tưởng "Lưu gù".

Năm 1996, bộ phim “Tể tướng Lưu gù” dưới sự thể hiện của Lý Bảo Điền, Trương Quốc Lập và Vương Cương đã gây được tiếng vang lớn, đồng thời cũng đưa biệt danh “Lưu gù” của vị quan họ Lưu này trở nên nổi tiếng.

Vậy nhưng, sự thật phía sau tấm lưng gù của Lưu Dung lại là điều ít ai biết tới. Nhà sử học Khương Vĩ Đường trong tác phẩm “Biệt hiệu Lưu gù” từng đưa ra lời khẳng định: Kỳ thực Lưu Dung không phải là người gù bẩm sinh!

Khảo cứu những tư liệu lịch sử liên quan đến thi cử của Thanh triều, Khương Vĩ Đình đưa ra luận cứ: Thời nhà Thanh có tiêu chuẩn tuyển chọn quan lại dựa trên “Thân, ngôn, thư, pháp.”

Theo đó, người muốn tiến quan không phải cứ thi đỗ là được, mà còn phải trải qua một cuộc sát hạch được đề ra theo bốn tiêu chí này.

Chân dung của tể tướng Lưu Dung.

Căn cứ vào các tiêu chuẩn trên, ta có thể thấy yếu tố “thân” được đưa lên hàng đầu. Người muốn làm quan phải có mặt mũi dễ nhìn, dáng vẻ khí khái. Tể tướng Lưu Dung năm xưa từng thuận lợi tiến vào chốn quan trường, ắt không thể là một người gù bẩm sinh.

Một số học giả khác còn khẳng định: việc Lưu Dung vượt qua được kỳ “đại khiêu” cũng đủ để chứng minh ông là người có dáng vóc bình thường.

Chỉ những người có ngoại hình đạt chuẩn (yếu tố “thân”), lời lẽ biết phân biệt phải trái (yếu tố “ngôn”), chữ viết đẹp, rắn rỏi (yếu tố “thư”), lời văn phải đúng quy cách, vượt trội, ưu tú (yếu tố “phán”) thì mới có cơ hội bước vào đường quan lộ.

Cái tên "Lưu gù" là do Gia Khánh Hoàng đế khởi xướng gọi đầu tiên.

Sau kỳ thi Hội, bộ Lại sẽ đích thân tổ chức thêm một phần thi có tên là “đại khiêu”. Phần thi này lấy tướng mạo làm đầu, nếu như thân thể có nửa điểm bất thường, hay như việc hai vai không bằng nhau, thí sinh sẽ dễ dàng bị đánh trượt.

Do vậy, có thể khẳng định dù Lưu Dung có tướng mạo không thuộc hàng xuất chúng, nhưng cũng không đến mức thân thể bị tật gù lưng như nhiều người đồn đại.

Cũng phải nối thêm rằng, biệt hiệu Lưu gù của ông không phải tự nhiên mà có. Sử sách ghi lại: Gia Khánh Hoàng đế là người khởi xướng cho biệt danh “Lưu gù” của Lưu Dung.

Nữ sĩ Lưu Cẩm – con cháu của gia tộc họ Lưu từng cho biết: vào năm 1958, mộ của Lưu Dung và cha là Lưu Thống Huân vô tình bị khai quật.

Người dân địa phương khi ấy tận mắt nhìn thấy di cốt của ông đều khẳng định: “Xương chân đặc biệt dài, dựa vào khung xương có thể áng chừng chiều cao của Lưu Dung lên tới…1m90!”

Được biết biệt hiệu “Lưu gù” của ông cũng không phải tự nhiên mà có. Theo sử sách ghi lại, lúc ấy Lưu Dung đã gần 80 tuổi, không tránh khỏi bị khòm lưng thế nên Gia Khánh hoàng đế đã đặt biệt hiệu “Lưu gù” này cho ông. Nhưng những người đời sau khi nghe biệt hiệu này đều cho rằng Lưu Dung vốn bị gù mà không biết rằng đó chỉ là biệt hiệu lúc về già của ông mà thôi.

Bấy lâu nay, nhắc tới “Lưu gù”, hình tượng một người bị gù lưng luôn hiện lên trong tâm trí mọi người và ai cũng mặc nhiên cho rằng dung mạo ông vốn như thế. Và nay cuối cùng sự thật cũng được phơi bày, "nỗi oan ngàn thu" của ông đã được giải.