Với ôtô dùng động cơ đốt trong, các nhà sản xuất buộc phải công bố lượng nhiên liệu tiêu thụ và khí CO2 phát thải của xe. Trong khi đó, với ôtô điện, các nhà sản xuất lại phải công bố phạm vi di chuyển của xe. Để đo được phạm vi di chuyển của ôtô điện, các nhà sản xuất sẽ dựa vào 1 trong 3 tiêu chuẩn thử nghiệm là NEDC (New European Driving Cycle), WLTP (Worldwide Harmonised Light Vehicles Test Procedure) và EPA (Environmental Protection Agency).
Để đo được phạm vi di chuyển của ôtô điện, các nhà sản xuất sẽ dựa vào 1 trong 3 tiêu chuẩn thử nghiệm là NEDC, WLTP và EPA. |
NEDC và WLTP là tiêu chuẩn của châu Âu còn EPA dành cho Mỹ. Sự khác biệt chủ yếu giữa NEDC và WLTP so với EPA chính là việc người châu Âu tập trung vào đường nội thành hơn cao tốc khi tiến hành thử nghiệm. Theo đó, chu trình thử nghiệm NEDC và WLTP chủ yếu diễn ra trên đường nội thành và ngoại thành. Đây vốn là điều kiện vận hành mà người châu Âu thường gặp nhất. Trong khi đó, EPA lại nhấn mạnh vào việc vận hành trên cao tốc vì người Mỹ dành nhiều người gian để đi xuyên các bang hơn, dù là đi làm hay đi du lịch.
Chu trình thử nghiệm NEDC
So với WLTP, chu trình thử nghiệm NEDC ra đời sớm hơn, từ thập niên '80 và được cải tiến gần nhất là vào năm 1997. Vì ra đời từ lâu và có phần lỗi thời nên chu trình NEDC không được các hãng xe sử dụng nhiều. Phương thức thử nghiệm của NEDC dựa trên điều kiện lý tưởng trong phòng thí nghiệm thay vì các tình huống vận hành thực tế. Kết quả từ chu trình thử nghiệm NEDC thường cao hơn 25 - 30% so với phạm vi di chuyển thực tế của ôtô điện. Do đó, NEDC bị coi là chu trình thử nghiệm ít chính xác nhất trong 3 loại.
Chu trình thử nghiệm WLTP
WLTP mới được giới thiệu vào năm 2017 để thay thế NEDC. Chu trình này được ra đời chủ yếu là để các nhà sản xuất đưa ra phạm vi di chuyển sát nhất với con số mà người dùng đạt được trong thực tế. Thế nên WLTP dùng tốc độ cao hơn, có thể lên đến 135 km/h trong quá trình thử nghiệm. Ngoài ra, chu trình WLTP còn tính đến cả những yếu tố như trọng lượng thật của xe.
WLTP là một bộ chu trình thử nghiệm được dùng để công nhận các mẫu xe. WLTP bao gồm cả chu trình thử xe trong điều kiện phòng thí nghiệm (WLTC) và chu trình lái thử xe trong điều kiện vận hành thực tế (Real Driving Emission hay RDE).
Với chu trình WLTP, ôtô điện sẽ được thử nghiệm trong điều kiện vận hành thực tế. |
EPA là chu trình thử nghiệm dùng ở Mỹ. |
MPGe về cơ bản là đơn vị đo quãng đường mà một chiếc ôtô điện có thể đi được với lượng điện năng tiêu thụ 33,7 kWh. Nếu có thể đi được 100 dặm với điện năng tiêu thụ 33,7 kWh (tương đương 3,78 lít nhiên liệu) thì chiếc ôtô điện đó sẽ có chỉ số là 100 MPGe.
Những yếu tố ảnh hưởng đến phạm vi di chuyển thực tế của ôtô điện
Tất nhiên, phạm vi di chuyển do nhà sản xuất đưa ra theo các chu trình vẫn có thể khác với con số thực tế. Nguyên nhân là bởi có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến phạm vi di chuyển thực tế của ô tô điện. Những yếu tố này có thể được chia thành 4 nhóm. Thứ nhất là các yếu tố vật lý của xe như tính khí động lực học, trọng lượng hay lực cản lăn. Thứ hai là điều kiện ngoại cảnh như thời tiết hoặc nhiệt độ ngoài trời. Thứ ba là cách lái của người điều khiển. Thứ 4 chính là điều kiện đường sá. Do đó, một chiếc xe chạy mượt mà, không tăng tốc gấp trong điều kiện thời tiết ấm áp, ít gió và trên đường đẹp sẽ có phạm vi di chuyển cao hơn.
Trong những yếu tố trên, nhiệt độ ngoài trời ảnh hưởng tương đối lớn đến phạm vi di chuyển của ôtô điện. So với xe dùng động cơ đốt trong, phạm vi di chuyển và điện năng tiêu thụ của ô tô điện bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi nhiệt độ bên ngoài. Nhiệt độ ngoài trời ảnh hưởng đến cả hiệu suất pin cũng như nhu cầu sưởi ấm hoặc làm mát nội thất. Trong khi đó, việc sưởi ấm hay làm mát nội thất lại không được tính đến trong chu trình thử nghiệm.
Nhiệt độ hoạt động lý tưởng của pin ôtô điện thường dao động từ 10 - 35 độ C. Ở nhiệt độ cao hơn, hệ thống làm mát pin sẽ được kích hoạt bằng điều hòa điện áp cao, đồng nghĩa với việc ngốn nhiều điện hơn. Ở nhiệt độ thấp, quá trình hóa học trong pin lithium-ion sẽ diễn ra chậm hơn, làm giảm khả năng sạc và xả của pin. Ở nhiệt độ dưới 0 độ C, pin cần phải được sưởi ấm bằng hệ thống sưởi điện áp cao. Vì vậy, mùa xuân và mùa thu là lý tưởng nhất cho ôtô điện khi cả pin lẫn nội thất đều không cần phải làm mát hay sưởi ấm.
Nhiệt độ ngoài trời ảnh hưởng lớn đến phạm vi di chuyển của ôtô điện. |