Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã có cuộc gặp với người đồng cấp Ngụy Phượng Hòa của Trung Quốc ngày 18/10 tại Singapore.

Trong cuộc gặp kéo dài gần 1 tiếng 30 phút, ông Mattis đã cố gắng làm dịu bớt những nội dung sắc bén trong bài phát biểu của Phó tổng thống Mỹ Mike Pence hôm 4/10 tại Viện Hudson.

Lãnh đạo Lầu Năm Góc kêu gọi 2 lực lượng quân sự cần vượt qua những khác biệt hiện nay thông qua đối thoại.

Tiết lộ với New York Times, một quan chức cấp cao Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết ông Mattis cũng lập lại lời mời ông Ngụy Phượng Hòa sang thăm Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis (trái) gặp Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phương Hòa. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, những lời nói nồng ấm không che giấu được thực tế rằng căng thẳng Mỹ - Trung vẫn chưa giảm đi. Tổng thống Donald Trump tháng qua đã công khai cáo buộc Trung Quốc can thiệp kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ.

Bài phát biểu đầu tháng của Phó tổng thống Mike Pence tại Viện Hudson được giới chuyên gia xem như một tuyên bố mở màn chiến tranh lạnh mới. Vừa qua, Mỹ còn rút khỏi liên minh bưu chính đã tồn tại 144 năm qua vì không muốn Trung Quốc tiếp tục hưởng lợi.

Vấn đề Biển Đông tiếp tục là điểm căng thẳng lớn nhất giữa Lầu Năm Góc và Bắc Kinh. Trả lời New York Times, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Randall Schriver cho biết ông Mattis đã thử hướng tiếp cận mới trong đối thoại với Trung Quốc về vấn đề này tại cuộc gặp với ông Ngụy.

“Bộ trưởng đã đề cập về những phản ứng mà ông nghe được từ các quốc gia khác, cũng như những lo ngại và bối rối của họ đối với việc Trung Quốc có lời nói không đi đôi với hành động”, ông Schriver cho biết.

“Theo tôi, bộ trưởng nhận thấy việc các nước khác trong khu vực không đủ sự tự tin để lên tiếng đã góp phần làm tăng thêm sức mạnh cho Trung Quốc. Ngài bộ trưởng muốn để cho ông Ngụy hiểu rằng ông đã nghe được rất nhiều bất bình từ các nước khác”, Schriver cho biết.

Bài phát biểu ngày 4/10 tại Viện Hudson của Phó tổng thống Mỹ Mike Pence đã công kích hàng loạt chính sách của Trung Quốc. Ảnh: AP.

Mỹ thời gian qua vẫn kiên quyết thực hiện các hoạt động tuần tra bảo vệ tự do hàng hải trên Biển Đông. Rủi ro chạm trán với hải quân Trung Quốc ngày một cao.

Cuối tháng 9, tàu khu trục USS Decatur suýt đâm vào một tàu khu trục Trung Quốc sau khi bị tàu này chặn đầu với khoảng cách gần 40 m. Bộ trưởng Mattis cho rằng tàu Trung Quốc cố ý tạo ra va chạm khi ảnh chụp cho thấy họ để sẵn đệm chống va đập ở mạn tàu.

Mỹ cũng muốn có thêm nhiều nước cùng tham gia hoạt động phản đối tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên thực địa.

Tuy nhiên, ông Schriver cũng nhấn mạnh rằng mỗi quốc gia “có quyền tự quyết định cách họ tiếp cận song phương với Trung Quốc như thế nào”.