“Chúng ta phải quay trở lại vạch xuất phát. Vào thời điểm đó, chúng ta mới bắt đầu xây dựng một trật tự thế giới mới ở cả châu Âu và các nơi khác”, ông Gorbachev nói trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Tass khi ông nhớ lại cuộc gặp gỡ của mình với Tổng thống Mỹ George Bush Sr. ở Malta ở Malta ngày 23/12/1989.

Cựu lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev.

Theo đó, trong suốt cuộc thảo luận diễn ra nhiều tuần sau sự kiện Bức tường Berlin sụp đổ, hai nhà lãnh đạo đã vượt qua những bất đồng và thừa nhận sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh.

“Đó là các dấu hiệu của một cuộc Chiến tranh Lạnh” sau một loạt các bế tắc khiến quan hệ Moscow-Washington nguội lạnh xoay quanh sau sự kiện Crimea sáp nhập và những bất ổn ở Ukraine.

“Chúng ta có thể và chúng ta phải ngăn chặn toàn bộ tiến trình đó giống như những gì chúng tôi đã làm hồi thập niên 1980. Chúng ta đã chọn cách xuống thang và thống nhất hai miền nước Đức. Thậm chí, thời điểm đó, tình hình còn khó khăn hơn cả bây giờ. Vậy tại sao chúng ta lại không thể làm điều đó lại một lần nữa”, ông nói.

Theo lời vị cựu lãnh đạo Liên Xô, một trật tự thế giới mới sau cuộc Chiến tranh Lạnh đã cho phép các cường quốc giải quyết nhiều vấn đề mâu thuẫn tồn tại lâu dài trên khắp toàn cầu một cách nhanh chóng.

Ông cho biết, Nga đã trải qua những thời kỳ hết sức khó khăn sau khi Liên Xô tan rã và việc Mỹ lợi dụng tình hình. Tuy nhiên, tình hình bây giờ đã thay đổi.

“Thật là tốt khi mà Tổng thống Putin bây giờ chú trọng vào việc nâng cao khả năng quốc phòng, an ninh và phát triển các vũ khí mới và hiện đại hóa quân đội. Quân đội chúng ta bây giờ được trang bị rất tốt. Chúng ta có thể đánh bại trong trường hợp cần thiết. Tuy nhiên, đó không phải là kịch bản vào lúc này. Đó là các dấu hiệu của cuộc Chiến tranh Lạnh mới và tiến trình đó phải bị ngăn lại”, ông khẳng định.

Tổng thống Mỹ George Bush Sr. (trái) bắt tay với lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev trong hội nghị cấp cao Mỹ-Liên Xô ngày 3/12/1989.

Những gì đang diễn ra là “không thể chấp nhận được”,cựu chính trị gia 83 tuổi nói. “Các hàng rào đang được dựng lên bao quanh nước chúng ta. Điều này thúc đẩy cộng đồng quốc tế chống lại Nga”.

Nhà cựu lãnh đạo Liên Xô nêu ý tưởng về một trật tự thế giới mới. “Tôi nghĩ rằng, chúng ta vẫn còn có thời gian để ngăn việc đó. Những quốc gia nên ngăn chặn điều này và bắt đầu xây dựng một trật tự thế giới mới mà có thể đáp ứng các thách thức mà cộng đồng quốc tế đang đối mặt”.

Ông bày tỏ sự sẵn sàng của mình trong việc góp sức để xuống thang căng thẳng giữa Nga và Mỹ cùng một nhóm “những người có ảnh hưởng từ phía Mỹ” có cùng chung quan điểm với ông. “Tôi có một số ý tưởng”, ông nói và nhấn mạnh rằng, tiến trình xuống thang nên bắt đầu ở châu Âu.

“Châu Âu có tầm tác động rất tích cực đối với vấn đề này. Trên tất cả, châu Âu phải trở thành một người đầu tàu trong quá trình tạo lập trật tự thế giới mới”.