Thanh tra Bộ NN&PTNT vừa xử phạt 4 cơ sở sản xuất, pha chế, kinh doanh nước mắm tại các tỉnh An Giang, Vĩnh Long và TPHCM với tổng mức xử phạt 782 triệu đồng do vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.

Trong số 4 cơ sở sản xuất pha chế kinh doanh nước mắm trên, có 3 cơ sở là Cty TNHH MTV Điều Hương (huyện Châu Thành, tỉnh An Giang), Công ty TNHH chế biến thực phẩm Hòa Hiệp (thành phố Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long), Cty TTHH Thực phẩm Tấn Phát (huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long) sử dụng hoạt chất công nghiệp trong quá trình sản xuất.

Cụ thể, các cơ sở trên sử dụng dụng dung dịch bột ngọt Vedan, hóa chất Soda (Na2CO3) - hóa chất công nghiệp để trung hòa axit; dùng nước ép đầu tôm để chưng cất tạo ra “nước hoa cà”. Đây là loại dung dịch chấm hoặc nước mắm bán thành phẩm, nước dịch bổi cá…đạt tới 35-35 độ đạm. Các cơ sở này sau đó bán dung dịch này cho các cơ sở pha đấu nước mắm, nước tương.

Trao đổi với PV Tiền Phong, PGS TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ thực phẩm (ĐH Bách khoa Hà Nội) cho biết, sô đa (Na2CO3) có thể được dùng trong chế biến thực phẩm và cả công nghiệp. Vừa rồi, Thanh tra Bộ NN&PTNT phối hợp với công an phát hiện tại 3 công ty nói trên sử dụng sô đa công nghiệp là vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm.

Theo PGS Thịnh, nước mắm làm từ cá và muối. Tuy nhiên, trong quá trình đó, nhà sản xuất có thể sử dụng soda để hỗ trợ quá trình thủy phân nhanh hơn, đồng thời dùng để trung hóa a xít để vị nước mắm dịu hơn, không bị gắt. Bản chất sô đa thì giống nhau, nhưng sô đa công nghiệp thường dùng làm sơn, sản xuất xút… không cần tách bỏ các độc chất có thể kể đến như thủy ngân, chì cadimi, asen do không ảnh hưởng đến sản phẩm công nghiệp.

Nguồn sô đa công nghiệp được nhập từ nước nhiều nước, nên mức độ nhiễm tạp chất, kim loại nặng khác nhau. Trong khi đó, đối với sô đa dùng trong công nghiệp thực phẩm, phải qua quá trình tinh chế để loại bỏ các tạp chất, kim loại nặng... để không ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. “Nếu dùng xút để sản xuất thực phẩm, nhẹ thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, còn nặng có thể bị xử lý hình sự. Đây là lời cảnh báo cho các doanh nghiệp sản xuất nước mắm, sử dụng tùy tiện các chất mà không tuân thủ theo cảnh báo của Nhà nước về an toàn thực phẩm, gây hại sức khỏe cho người dân”, PGS Thịnh nói.

Lãnh đạo Cục Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho rằng, phụ gia dùng trong công nghiệp, nguyên tắc là không được dùng trong chế biến thực phẩm, kể cả chất tạo màu, như chất vàng ô (dùng trong công nghiệp sơn)… gây nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng.