Nữ cửu vạn: khoẻ như chiến sĩ, chí khí như nam nhi

Với mong muốn cho gia đình có cuộc sống đủ đầy, con cái được học hành, các nữ cửu vạn cam chịu cuộc sống mưu sinh nặng nhọc nơi biên giới Lào Cai.

Nữ cửu vạn: khoẻ như chiến sĩ, chí khí như nam nhi
Gian nan đời nữ cửu vạn
Trong cái buốt tê tái nơi miền biên giới, phóng viên trong vai một nam thanh niên lang thang kiếm một chân làm cửu vạn tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai, mong được trải nghiệm cuộc sống của những đời cửu vạn nơi đây.
Sau khi nhẫn nại, kiên trì tha thẩn từ khi Mặt Trời mới rạng cho đến nhá nhem tối, cuối cùng may mắn cũng đã mỉm cười khi tôi được người quen giới thiệu vào đội quân cửu vạn của một chủ buôn lớn.
Các bạn “cửu,” trong đó có nhiều phụ nữ, nhìn tôi bằng con mắt soi mói, có vẻ không tin tưởng vào sức khỏe để đảm đương một “núi hàng” trên vai gầy thư sinh. Công việc ban đầu thật chẳng dễ dàng với tôi, nhưng đối với các “bóng hồng” cửu vạn, công việc này diễn thường ngày.
Vừa thoăt thoắt chuyển những kiện hoa quả lên xe đẩy, chị Trịnh Thị Lựa quê huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, có thâm niên làm cửu vạn cũng ngót 10 năm nơi đây, chia sẻ với tôi: "Mình xa quê từ khi 15 tuổi, đến Lào Cai giúp việc cho một người họ hàng, nhưng vì bác dâu khó tính, hay đánh đập nên đành theo chân những người đồng hương đi làm cửu vạn.”
Tuổi thanh xuân của chị như bóng câu qua nơi đất khách quê người. Tưởng như hạnh phúc đã mỉm cười khi chị gặp được một "bạn cửu" cùng cảnh xa xứ, rồi có với nhau một mặt con. Nhưng cũng chẳng được bao lâu, hạnh phúc gia đình tan vỡ, chị phải gửi con về quê cho ông bà chăm sóc.
“Nghĩ đến tương lai của con cùng với mưu sinh thường nhật, mình cố bám trụ lấy nghề để có đồng ra đồng vào, bởi cuộc sống nơi quê nhà chỉ dựa vào mấy sào ruộng là chết đói”,hị Lựa rưng rưng.
Đôi lúc, câu chuyện bị rơi vào khoảng lặng khi chị bộc bạch những nhọc nhằn và cả những niềm vui trong cuộc sống thường ngày: "Từ 3h sáng tinh mơ, mình và những người trong nghề đã í ới gọi nhau đi cho kịp đóng hàng của chủ buôn, chờ trời sáng để chuyển đi. Khi cái gió rét căm căm xuyên thấu vào da thịt, nhiều người còn đang say giấc nồng thì tụi mình đã vội dậy đi chạy hàng cho kịp xuất hàng cho các chủ buôn, đôi khi vội quá cũng chỉ kịp vơ lấy cái áo gió khoác vào để buộc hàng lên xe phòng khi lạnh buốt".
Chị Lựa kể trong khi hơi thở bốc thành khói trong cái lạnh đầu mùa: “Làm một lúc là nóng bừng, rồi chú sẽ thấy mồ hôi tuôn như tắm”.
Cùng ở trọ với chị Lựa còn năm người phụ nữ khác đến từ các tỉnh Thái Bình, Hòa Bình, Yên Bái, Lào Cai… Các chị đều khoảng ngoài 40 tuổi, thân hình nhỏ bé nhưng rất xốc vác và rất thạo việc.
Các chị chia sẻ, kiếm được một chân cửu vạn nơi đây không dễ bởi nếu không có người thân quen hay không “qua tay” tên cai việc thì sẽ chịu cảnh ngồi vên không ai mướn. Những ngày đầu lạ nước lạ cái, cửu vạn mới chỉ làm những việc vặt lấy miếng cơm qua ngày, sau đó thì thành thổ địa rồi; các bà chủ, ông chủ cứ giao việc nào là chắc chắn phải hoàn thành. Ngày nào may mắn thì họ kiếm được tiền trăm, không thì cũng chỉ đủ tiêu qua ngày, thậm chí có ngày chẳng có việc, ngồi dài còn mệt mỏi hơn cả khi khuân vác.
Mỗi “bóng hồng” một phận đời
Khi màn sương tan dần, tôi mới nhìn rõ những mái tóc ngả màu sương gió, đôi mắt của các chị chứa đầy sự mệt mỏi và nhiều nỗi lo. Hôm nay có việc đấy nhưng còn ngày mai, ngày kia?
Khoảng 7h 30 sáng, những chuyến hàng từ bên kia Trung Quốc được các “bóng hồng” cửu vạn thồ về Việt Nam và ngược lại.
Trên đôi vai bé nhỏ, họ mang vác số lượng lớn gấp đôi trọng lượng của cơ thể, chân đi lảo đảo, nhưng tay thồ vẫn vững chắc lắm. Vừa làm, họ vừa kể với nhau những câu chuyện vội vã cho vơi đi sự mệt nhọc.
Chị Trần Thị Nga ở huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên, vừa vác một bao quần áo nặng, vừa thở hổn hển, nhưng vẫn cố thêm vào câu chuyện của các chị khác: “Làm thế này tuy cực nhọc nhưng còn hơn con Liễu, nghe bọn nó dụ dỗ vác hàng lậu nhiều tiền, một đêm bằng cả tuần phơi mặt, tưởng ngon ăn, một lần trót lọt, chuyến này hàng tuần rồi chưa ló mặt về, không biết tính mạng ra sao hay là bị bán đi rồi”.
Ngày 20/10 không hoa hồng
Bóng tối đã bắt đầu bao phủ, không còn nhìn rõ mặt người, tôi theo các chị về nhà trọ ăn một bữa cơm “trước lạ sau quen” để làm thủ tục nhập hội.
Tôi nhìn quanh nhà trọ lụp xụp, ánh đèn còn mờ mờ, rồi cười gượng gạo khơi mào:"Sắp 20/10 rồi, chị Lựa đã được ai tặng quà gì chưa?" Mọi con mắt tò mò đổ dồn về phía tôi và tôi chợt nhận ra mình đã hỏi một câu rất hết sức vô duyên.
Đối với những người phụ nữ này, mỗi ngày trôi qua đều là những ngày nặng nhọc, các chị chấp nhận và thậm chí còn muốn vất vả hơn nữa để gia đình, con cái có được cuộc sống no đủ hơn.
Một chị đang bưng bát cơm lên, không nhịn được bật cười: “Nếu tôn vinh phụ nữ thì một ngày có nhằm nhò gì, với chúng tôi thì ngày nào cũng là ngày 20/10 mới đúng”.
Câu nói đùa của chị nhưng lại đầy ý nghĩa sâu xa. Với những nữ cửu vạn nơi vùng biên này, ngày nào cũng phải đổ mồ hôi nước mắt, thậm chí là máu để có miếng cơm manh áo. Ước mơ của họ chỉ giản dị là có sức khỏe và ngày nào cũng có chủ hàng thuê khuân vác để có tiền nuôi con cái ăn học, khôn lớn, không phải nhọc nhằn như mình nữa.

Tiền triệu từ một đêm làm cửu vạn vùng biên

Tiền triệu từ một đêm làm cửu vạn vùng biên
- Khi tất cả đã chìm sâu vào giấc ngủ cũng là lúc các "phi đội" cửu vạn ở Bản Phiệt (Bảo Thắng, Lào Cai) bắt đầu công việc cho một đêm dài.

Nhất thân, nhì quen

Từ lâu, Km số 6 Bản Phiệt đã là một trong những nơi vận chuyển hàng lậu qua đường tiểu ngạch một cách rầm rộ nhất. Đêm nào cũng vậy, khoảng thời gian từ 23h là lúc các tay buôn ra mặt chỉ huy đám cửu vạn bốc dỡ hàng hóa ở khu vực biên giới để vận chuyển về Việt Nam hoặc ngược lại.

Có được một suất cửu vạn trong "phi đội" bốc vác không hề đơn giản. Để có danh sách trong "phi đội" này, cửu vạn phải có những mối quan hệ thân quen, thậm chí là anh em người nhà đủ sức tin tưởng mới có thể được chủ hàng gật đầu đồng ý.

Nhờ một người bạn là người bản địa giới thiệu là anh em, chúng tôi mới được chủ hàng ở Bản Phiệt ghi tên vào danh sách cửu vạn. Mỗi nhóm bốc hàng tập trung khoảng 10 thanh niên to khoẻ, số nhiều là người Tày hoặc người Mông ở khắp các huyện thuộc tỉnh Lào Cai.

23h đêm, hầu hết tất cả cửu vạn đến xin việc đều tập trung tại quán bún phở, đồ ăn đêm Chung Thủy 2 sát ngay cạnh đường quốc lộ. Ở đó, phía bên trong là nơi để xe, phía ngoài các cửu vạn tập trung ăn uống hoặc ngồi chờ việc. Khi nào chủ hàng gọi, các cửu vạn mới được vào kho bốc dỡ hàng theo chỉ đạo của các "cai đầu dài".

Một cửu vạn tên Chư, người dân tộc Mông ở huyện Bảo Hà cho biết, cả tuần lễ ngồi chờ tại quán ăn đêm này để xin việc nhưng chưa được. Lý do rất đơn giản, vì không có người quen trong các nhóm bốc vác ban đêm nên chủ hàng không tin tưởng.

Những điều luật bất thành văn ở khu vực bốc vác hàng lậu khá nghiêm ngặt. Vì thế, anh bạn người bản địa nhận tôi vào làm bốc vác đã ra quy định cấm tôi không được ghi âm chụp ảnh, không được ngó nghiêng hay xâm phạm vào khu vực của nhóm cửu vạn khác.

Được biết, những kho hàng lậu ở Bản Phiệt đều có những "bảo kê" rất hung tợn, sẵn sàng đánh đập hoặc xử lý bằng luật rừng với những cửu vạn chẳng may phạm luật. Đã có những người bị đánh thừa sống thiếu chết, thậm chí bị trừng phạt bằng những kiểu tra tấn như thời trung cổ.

Chưa hết, để giám sát một cách chặt chẽ, tại các kho hàng này đều có các camera được lắp đặt rất tinh vi. Nhóm nào chuyển hàng, nhận hàng hoặc bốc dỡ hàng đều được quan sát rất kỹ càng.

Ngoài đường quốc lộ, các "đại bàng" (tức các tay bảo kê có nhiệm vụ canh gác - PV) đi lại bằng xe máy để quan sát những người bị tình nghi là nhà báo, công an mật hoặc biên phòng để báo về cho chủ hàng ngừng bốc dỡ.

Phóng viên trong vai cửu vạn.
Phóng viên trong vai cửu vạn.

Có sức khoẻ và biết im lặng

Theo tìm hiểu của chúng tôi, ở khu vực biên giới Bản Phiệt, mỗi đêm có hàng trăm cửu vạn được huy động để vận chuyển những bao tải hàng sang bên kia biên giới. Hàng hóa gồm đủ thứ, từ mì chính đến thịt lợn, thịt bò, bột ngọt, sữa, nước ngọt đến quần áo, chăn màn...

Cứ một tấn hàng bốc dỡ thành công, cửu vạn được trả 65.000đ. Một nhóm 10 người có nhiệm vụ chuyển hàng xuống các xuồng máy chờ sẵn dưới sông. Để làm được liên tục mấy tiếng liền, cửu vạn phải có sức khỏe dẻo dai và giỏi mang vác vật nặng.

Một nguyên tắc ở các kho hàng lậu là cửu vạn phải biết im lặng. Khi vào làm, chủ hàng tên Hương nói với chúng tôi: nếu chẳng may bị biên phòng quây bắt thì không được khai gì, chỉ nói không biết. Ai hỏi gì cũng không được nói địa chỉ, tên tuổi của chủ hàng hoặc cách thức vận chuyển.

Anh Mà Thanh Ván ở Mường Khương là trưởng nhóm của một đội cửu vạn có mặt ở Bản Phiệt cho biết: "Nếu anh em khoẻ mạnh, nhanh nhẹn thì một đêm sẽ bốc được hàng chục kho hàng. Tính ra, mỗi cửu vạn cũng được từ 500.000 - 800.000 đồng/đêm. Nhưng nếu không thuận lợi hoặc bị biên phòng bắt thì coi như mất trắng".

Đúng 0 giờ đêm, một đội xuồng máy từ phía Trung Quốc chở hàng tiến tới áp sát khu vực kho hàng ở Bản Phiệt. Sau khi được phân công, các trưởng nhóm dẫn cửu vạn đến vận chuyển hàng lên bờ, sau đó chuyển thẳng lên các xe container đã chờ sẵn phía trong một con đường nhỏ.

Chúng tôi hì hục chuyển những bao tải các loại to nhỏ. Phía bên trong bao tải được trưởng nhóm tiết lộ là bột ngọt và thuốc lá. Có những xuồng máy chỉ chuyên chở hàng điện tử hoặc thực phẩm.

Gian truân phận nữ “ẵm heo” ở chợ Bà Rén

Gian truân phận nữ “ẵm heo” ở chợ Bà Rén
Chợ heo lớn nhất nhì Việt Nam

Nóng: Phước Sang lại bị tố quỵt nợ tiền tỉ?

(Kiến Thức) - Dù chủ nợ mới điện thoại, nhắn tin nhiều lần: nếu ông Sang không trả tiền thì gia đình sẽ phải dọn ra đường để ở, nhưng Phước Sang không thèm quan tâm...

Nóng: Phước Sang lại bị tố quỵt nợ tiền tỉ?

Những ngày qua, trên mạng internet xuất hiện đoạn clip dài 39S có tên “tolan tran” với nội dung tố “Lưu Phước Sang thiếu nợ không trả”; “Lưu Phước Sang trốn nợ”. 

Theo nội dung trong clip, hiện tại nghệ sĩ Phước Sang có nợ người này số tiền hơn 2 tỉ đồng.

Chủ nợ kể thảm: Dù điện thoại, nhắn tin nhiều lần, nếu ông Sang không trả tiền thì gia đình sẽ phải dọn ra đường để ở (vì đang ở nhà thuê) nhưng Phước Sang cũng không thèm quan tâm và như vậy là Phước Sang cố tình không muốn trả nợ.

 
Nội dung đoạn clip "tố Lưu Phước Sang thiếu nợ không trả" được đang trên mạng của chị Lan
 Nội dung đoạn clip "tố Lưu Phước Sang thiếu nợ không trả" được đang trên mạng của chị Lan

Đọc nhiều nhất

Chi tiết nơi an nghỉ của Anh hùng phi công Nguyễn Văn Bảy

Chi tiết nơi an nghỉ của Anh hùng phi công Nguyễn Văn Bảy

(Kiến Thức) - Sau lễ tang tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng, linh cữu của Đại tá, Anh hùng lực lượng vũ trang Nguyễn Văn Bảy sẽ được đưa về quê nhà Đồng Tháp, mộ phần Anh hùng phi công sẽ được đặt dưới rặng tre trong vườn nhà.
 Chân dung 12 đại tá vừa được bổ nhiệm Giám đốc công an tỉnh

Chân dung 12 đại tá vừa được bổ nhiệm Giám đốc công an tỉnh

(Kiến Thức) - Vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công an đã điều động, bổ nhiệm nhiều giám đốc công an tỉnh, các tân giám đốc công an tỉnh đa phần đều không phải người địa phương. Đây là điểm mới trong công tác nhân sự, được kỳ vọng sẽ góp phần hạn chế tiêu cực.

Tin mới