Ông Obama nói việc tự động cắt 1.000 tỷ USD công chi nếu Quốc hội không đạt thỏa hiệp về ngân sách là một chuyện xấu. Nhưng bớt cắt giảm ngân sách quốc phòng bằng cách cắt giảm nhiều hơn về giáo dục, an sinh xã hội và trợ cấp y tế lại càng xấu hơn.

Tổng thống Obama nói rằng không thể buộc người cao tuổi và gia đình đi làm phải chịu gánh nặng cắt giảm thâm hụt ngân sách quốc gia, trong lúc những người giàu nhất không được yêu cầu đóng góp thêm. Theo ông, tăng trưởng kinh tế toàn diện đòi hỏi phải có cách tiếp cận cân bằng về giảm thâm hụt: có nghĩa là mọi người cần chia sẻ trách nhiệm một cách công bằng.

Tổng thống Obama cũng kêu gọi Quốc hội thông qua luật đầu tư vào các dự án thúc đẩy kinh tế như xây dựng cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và giáo dục, giải quyết hiện tượng biến đổi khí hậu bằng cách tăng chi cho các dự án năng lượng sạch.

Tổng thống Obama một lần nữa kêu gọi cải cách nhập cư. Ông thúc giục các nhà lập pháp phê chuẩn đề xuất cải tổ luật di trú, mở đường trở thành công dân Mỹ đối với khoảng 11 triệu người nhập cư bất hợp pháp.

Trong khi đề nghị nhượng bộ trước một vài đòi hỏi của phe Cộng hòa về cắt giảm chi tiêu, Tổng thống Obama ủng hộ việc đánh thuế  thuế cao hơn đối với những người giàu và một kế hoạch chi tiêu trị giá 50 tỷ USD tạo công ăn việc làm thông qua việc xây dựng lại đường sá và cầu cống.

Để bù đắp các khoản cắt giảm ngân sách,  ông Obama muốn tăng thu nhập khoảng 800 tỷ USD bằng cách loại bỏ các lỗ hổng thuế mà  những người giàu nhất nước Mỹ đang được hưởng.

Ông Obama đề xuất việc tăng mức lương tối thiểu cho người lao động Mỹ từ  7,25 USD/h lên 9 USD/h. Phe Cộng hòa vẫn phản đối tăng mức lương tối thiểu vì lo rằng điều này sẽ khiến các doanh nghiệp sa thải nhân viên.

Tổng thống Obama ủng hộ chương trình trị giá 50 tỷ USD để tài trợ cho các dự án xây dựng lại cơ sở hạ tầng như sửa chữa cầu cống, đường sá bị xuống cấp, nhưng nhiều thành viên đảng Cộng hòa cương quyết chống lại chi tiêu kích cầu, sau khi chính quyền Obama đã bỏ ra 787 tỷ USD kích thích kinh tế nhưng vẫn không dẫn đến một sự đảo ngược đáng kể trong tỷ lệ thất nghiệp.

Trong khoảnh khắc đầy cảm xúc nhất của bài phát biểu kéo dài một giờ, Tổng thống Obama thúc giục Quốc hội Mỹ cấm các loại vũ khí tấn công và thực hiện các biện pháp kiểm soát súng đạn.

Tuy nhiên, trong tâm của Thông điệp liên bang để “xây dựng những nấc thang cơ hội mới” dành cho tầng lớp trung lưu. Trước hàng trăm nhà lập pháp và quan chức chính phủ, Tổng thống Obama nói: “Đây là nhiệm vụ chưa hoàn thành của chúng tôi trong việc đảm bảo rằng chính phủ này hoạt động vì đại đa số người Mỹ chứ không vì thiểu số ít ỏi”.

Giữa lúc Tổng thống Obama đọc thông điệp liên bang, Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner cáo buộc đề xuất của ông Obama “chỉ khác có chút ít các chính sách kích thích kinh tế đã bị thất bại trong việc sửa chữa nền kinh tế và tạo công ăn việc làm cho người Mỹ”. Ông Boehner còn nói: “Tổng thống (Obama) đã có một cơ hội để đưa ra một giải pháp tối nay và ông ta đã bỏ lỡ cơ hội này”.

Tổng thống Obama nói al-Qaeda bây giờ chỉ còn là bóng mờ và nước Mỹ không cần gửi cả vạn quân nhân ra nước ngoài để đối phó các mối đe dọa của các chi nhánh al-Qaeda. Thay vào đó, Mỹ cần giúp đỡ các nước như Yemen, Libya và Somalia tự bảo vệ an ninh; Mỹ sẽ có hành động trực tiếp chống lại những kẻ khủng bố đe dọa nước Mỹ.