Nếu như bạn để ý, những chiếc cốc được sử dụng hàng ngày đều có một số quy tắc nhỏ: Cốc nhựa trong suốt dùng đựng trà sữa, cốc sứ hay cốc giấy nhựa dùng để đựng cà phê nóng, cốc thủy tinh dùng để đựng bia, rượu...Tại sao lại như vậy? Những chiếc cốc làm bằng chất liệu khác nhau sẽ có những tác dụng khác nhau? Những loại cốc nào có hại cho cơ thể con người?

Nói đến loại cốc có hại cho cơ thể con người, đầu tiên bạn nghĩ đến thường là cốc nhựa. Tuy nhiên, có rất nhiều loại nhựa và không phải cốc nhựa nào cũng có hại cho cơ thể con người.

Hầu hết các loại cốc nhựa đều không chịu được nhiệt độ cao bởi chúng làm từ nhựa polystyrene, polyethylene terephthalate,…Các loại cốc nhựa làm bằng chất liệu trên nếu dùng để đựng đồ uống nóng sẽ sinh ra các chất độc hại như styrene monomer, dùng thường xuyên chẳng khác nào tự đầu độc mình.

Ảnh minh hoạ.

Tuy nhiên, sẽ không khoa học nếu nói về độc tính ngoài liều lượng, sự di chuyển của monome styren chủ yếu phụ thuộc vào nhiệt độ tiếp xúc, mức độ và thời gian.

Sự di chuyển của monome styren nói chung không vượt quá 0,025% hàm lượng của nó, muốn đạt đến lượng monome styren có hại, trừ khi bạn uống hàng trăm cốc đồ uống nóng bằng chất liệu nhựa không chuẩn, nếu không sẽ không ảnh hưởng nhiều đến cơ thể.

Có một loại cốc nữa là cốc làm bằng nhựa epoxy, loại nhựa này sẽ giải phóng monome bisphenol A trong điều kiện nhiệt độ cao hoặc ánh sáng, có hại cho cơ thể con người. Vì vậy, hầu hết các loại bình sữa trẻ em hiện nay sẽ không sử dụng chất liệu nhựa epoxy.

Một số người nghĩ rằng cốc giấy dùng một lần cũng có hại cho cơ thể con người. Trên thực tế, miễn là cốc giấy dùng một lần không được sử dụng để đựng đồ uống quá nóng trong thời gian dài thì sẽ không có quá nhiều vấn đề.

Ảnh minh hoạ.

Liệu cốc uống nước bằng thép không gỉ có vượt quá tiêu chuẩn kim loại nặng không? Để chống gỉ, cốc inox đã thêm hơn 10% nguyên tố niken, mangan và crom để tạo thành thép cacbon thấp, nhưng những nguyên tố này có hại cho cơ thể con người.

Cốc thép không gỉ chất lượng cao phù hợp với các quy định của các quốc gia khác nhau trong đó, sự di chuyển của crom đều không vượt quá 0,4 mg/dm2, ngay cả khi phải ở trong môi trường axit trong thời gian dài, sự di chuyển của các ion crom cũng không được vượt quá tiêu chuẩn. Do vậy, sử dụng cốc sứ hoặc cốc thủy tinh, về cơ bản không có sự di chuyển của các chất độc hại.

Cốc sứ cho cà phê và cốc thủy tinh cho bia? Khi pha cà phê, nhiều người chọn ly sứ hoặc ly thủy tinh thay vì ly inox. Trên thực tế, điều này liên quan mật thiết đến khả năng dẫn nhiệt của chất liệu cốc. Sau khi pha cà phê hoặc trà, nhiệt từ cà phê và trà được truyền đến cốc bằng cách dẫn nhiệt, cốc lại truyền nhiệt ra không khí.

Ảnh minh hoạ.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng độ dẫn nhiệt của cốc thép không gỉ là cao nhất trong ba vật liệu (14,3 W/mK), độ dẫn nhiệt cao này và nhiệt độ giữa cốc và chất lỏng cân bằng tương đối nhanh chóng, có nghĩa là chất lỏng trong cốc thép không gỉ sẽ nguội nhanh chóng.

Trong khi hệ số dẫn nhiệt của cốc sứ là khoảng 3,8 W/mK thì độ dẫn nhiệt của cốc thủy tinh là khoảng 1,1 W/mK. Theo đó, trong số ba vật liệu trên, chất lỏng có thể duy trì nhiệt độ cao trong cốc thủy tinh trong thời gian dài nhất.

Vì cốc thủy tinh tỏa nhiệt chậm nhất và hiệu quả cách nhiệt tốt nhất, vậy tại sao cốc trong quán cà phê nói chung không dùng cốc thủy tinh mà dùng cốc sứ?

Một mặt, vì người châu Âu đã uống cà phê bằng cốc sứ vào thế kỷ 15, thủy tinh chỉ mới được công nghiệp hóa vào thế kỷ 19, văn hóa cà phê truyền thống quyết định vẫn sử dụng gốm sứ làm cốc đựng cà phê.

Mặt khác, do kính dễ bị hở và xước bề mặt sau va chạm nên sẽ ảnh hưởng đến hình thức bên ngoài và các yếu tố khác. Trên thực tế, chỉ cần cốc sứ được làm dày hơn cốc thủy tinh một chút là có thể đạt được hiệu quả cách nhiệt như cốc thủy tinh.

Ngoài ra, cốc thủy tinh có tác dụng làm giảm sự trao đổi nhiệt giữa môi trường bên ngoài, bia lạnh lại lạnh, dùng cốc thuỷ tinh có thể giữ bia ở nhiệt độ thấp hơn trong thời gian dài hơn.