Sáng ngày 13/11, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày Báo cáo thẩm tra các báo cáo về công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật và công tác thi hành án năm 2018.

Móc ngoặc tạo “nhóm lợi ích”

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nhấn mạnh tới 8 vấn đề còn tồn tại. Mặc dù tội phạm được kiềm chế trên nhiều lĩnh vực nhưng lại gia tăng về số người chết do hậu quả của các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm thuộc lĩnh vực xâm phạm trật tự xã hội (1.451 người chết, tăng 3,9%); một số loại tội phạm tăng như: cướp tài sản tăng 5,1%, giết người tăng 3,9%, trong đó có một số vụ án giết nhiều người với thủ đoạn dã man, tàn bạo gây bức xúc, lo lắng trong xã hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga. Ảnh: Quochoi.vn

Bên cạnh đó, công tác quản lý cán bộ trong lực lượng phòng, chống tội phạm vẫn còn sơ hở nên đã để xảy ra một số vụ án có sự tham gia của một số sỹ quan cấp cao trong lực lượng Công an.

Cụ thể, vụ án Công ty CNC ổ chức đánh bạc trực tuyến trên mạng Internet bằng hình thức game bài với gần 43 triệu tài khoản tham gia đánh bạc. Tổng số tiền thu lợi bất chính trên 9.853 tỷ đồng, thu giữ trên 1.760 tỷ đồng; khởi tố điều tra, làm rõ 105 bị can về các tội danh liên quan, trong đó có cả sự tham gia, tiếp tay của một số sỹ quan cấp cao của Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an.

Một số cá nhân, doanh nghiệp đã móc ngoặc với cán bộ có chức vụ, quyền hạn tại một số địa phương để tạo các “nhóm lợi ích” hoặc lợi dụng công tác nghiệp vụ, các “tổ chức bình phong” nhằm dùng ảnh hưởng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại rất lớn cho Nhà nước.

Đáng chú ý, có những vụ việc liên quan đến một số sỹ quan Công an, Quân đội, lãnh đạo một số địa phương đã kéo dài trong nhiều năm, nhưng đến nay mới được phát hiện, xử lý. Điển hình như vụ Phan Văn Anh Vũ, (Vũ "nhôm") vụ Đinh Ngọc Hệ ("Út trọc")…

Một số đối tượng lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và sơ hở trong quy trình tổ chức Kỳ thi trung học phổ thông Quốc gia năm 2018 để sửa điểm, làm sai lệch kết quả thi ở các tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, gây bất bình trong xã hội, làm mất lòng tin của người dân, nhất là học sinh về sự công bằng, nghiêm minh, khách quan của kỳ thi.

Các loại ma túy mới liên tục xuất hiện, trong đó có nhiều loại mạnh, cực độc gây tác hại nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc phát hiện, nhận diện loại ma túy mới còn nhiều hạn chế.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng nêu thực trạng về việc làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần để một số đối tượng trốn tránh trách nhiệm hình sự đã xảy ra từ nhiều năm trước nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp để khắc phục triệt để. Tình trạng mua bán người đã xảy ra ở cả 63 tỉnh, thành phố, trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em ở các vùng miền núi, vùng dân tộc thiểu số bị mua bán ra nước ngoài; hiện nay vẫn còn 519 nạn nhân chưa được giải cứu.

Còn 5.279 người bị kết án tù nhưng chưa thi hành án

Về công tác thi hành án cho thấy, số án tồn đọng chuyển kỳ sau vẫn ở mức cao và tăng. Việc thu hồi tiền, tài sản trong các vụ án trọng điểm kết quả rất thấp.

Bà Lê Thị Nga cho hay, hiện số người bị kết án phạt tù nhưng chưa áp giải thi hành án và đang ở ngoài xã hội còn nhiều (hiện còn 5.279 người). Vẫn để xảy ra 20 vụ phạm nhân trốn khỏi cơ sở giam giữ; có 3.529 lượt phạm nhân vi phạm kỷ luật và 30 phạm nhân phạm tội mới. Đáng lưu ý, có 02 trường hợp phạm nhân chết do cán bộ trại giam dùng nhục hình.

“Uỷ ban Tư pháp đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân của việc chậm áp giải người đã có quyết định thi hành án phạt tù đi thi hành án và khẩn trương có biện pháp giải quyết tình trạng này, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật”, bà Nga nói.