Nhìn lại trận siêu sóng thần khủng khiếp nhất trong lịch sử
Trận sóng thần khủng khiếp cao hơn cả tòa nhà Empire State xảy ra năm 1958, sau một vụ lở đất ở vịnh Lituyab (Mỹ).
Lê Trang (theo Live Science)
Tháng 7/1958, một trận động đất mạnh 8,3 độ ở đường đứt gãy Fairweather làm rung chuyển bờ biển phía nam Alaska. Sự kiện này dẫn đến một vụ lở đất lớn tại vịnh Lituya, gây ra siêu sóng thần kinh hoàng quét qua vùng nước hẹp và khiến 5 người thiệt mạng.
Cơn sóng khổng lồ san phẳng cây cối trên các sườn dốc bao quanh vịnh với độ cao tối đa lên tới 524 m so với mực nước biển - cao hơn tòa nhà Empire State ở New York (443 m). Đây được gọi là độ cao runup - độ cao mà sóng đạt được sau khi đổ bộ.
"Đây là trận sóng thần lớn nhất từng được ghi lại và có nhân chứng chứng kiến", Hermann Fritz, giáo sư kỹ thuật dân dụng và môi trường tại Viện Công nghệ Georgia, chuyên gia về sóng thần và bão, cho biết.
Ông cho biết thêm, có khả năng còn những trận sóng lớn hơn trong lịch sử Trái Đất. Điều này có thể suy ra từ các trầm tích địa chất, nhưng chúng vẫn chưa được lý giải rõ ràng.
Fritz là tác giả chính của một nghiên cứu công bố trên tạp chí Pure and Applied Geophysics năm 2009. Nghiên cứu này tái tạo trận sóng thần ở vịnh Lituya bằng cách sử dụng một bể thí nghiệm chuyên dụng với tỷ lệ 1:675 mô phỏng hình dạng của vịnh.
Các nhà nghiên cứu ước tính, với sóng thần đạt độ cao này, trận lở đất ban đầu có thể đã đổ khoảng 30 triệu m3 đá xuống vịnh Lituya.
Vụ lở đất dữ dội cung cấp lực để tạo ra cơn sóng lớn kỷ lục, nhưng hình dạng của vịnh mới là lý do thực sự khiến sóng cao đến vậy, theo Fritz.
Vịnh Lituya thuộc loại fjord - loại vịnh nhỏ ven biển dài và hẹp với các sườn dốc được tạo ra từ một sông băng cổ đại. Vịnh dài khoảng 14,5 km với điểm rộng nhất là 3,2 km.
Khu vực này có độ sâu tối đa 220 m và nối với vịnh Alaska bằng một khe hở rộng 300 m. Trận lở đất gây ra sóng thần năm 1958 xảy ra tại vịnh nhỏ Gilbert nằm ở phía cuối fjord, cách biển xa nhất.
Trong một trận sóng thần do lở đất điển hình, sóng sẽ tỏa ra theo hình quạt. Nhưng do độ dốc lớn của vịnh Lituya, cộng thêm vị trí xuất phát, khiến toàn bộ sức mạnh của sóng dồn về một hướng. Vì không có nơi nào khác để chảy đi nên nước bị đẩy lên những dốc núi cao xung quanh.
Đó là lý do khiến trận sóng thần năm 1958 đạt độ cao khủng khiếp như vậy, Fritz nói. Loại sóng cực mạnh này được gọi là siêu sóng thần (megatsunami).
Đây không phải là trận sóng thần đầu tiên thuộc loại này xảy ra ở vịnh Lituya. Các nhà địa chất đã tìm thấy dấu vết về những trận sóng thần nhỏ hơn vào các năm 1853, 1854 và 1936, nhưng bằng chứng về chúng đã bị trận siêu sóng thần cuốn trôi.
Một số người sống sót sau trận sóng thần kỷ lục dù đang ở trên thuyền trong vịnh khi xảy ra lở đất. Họ đã vượt qua trận sóng hoặc chạy thoát qua cửa vịnh.
Sau khi sóng tan khoảng ba tuần, vịnh Lituya mới được đánh giá là đủ an toàn để các nhà nghiên cứu khảo sát. Các nhà nghiên cứu khi đó miêu tả, có tới hàng triệu cây bị bật gốc và trôi nổi trong vịnh.
10 năm nhìn lại thảm họa động đất, sóng thần ở Nhật Bản
(VietnamDaily) - Những bức ảnh được hãng AP đăng tải dưới đây cho thấy sự "hồi sinh" phần nào tại những vùng đất từng bị tàn phá nặng nề trong thảm họa động đất và sóng thần ở Nhật Bản 10 năm trước.
Vào ngày 11/3/2011, trận động đất mạnh 9 độ Richter đã gây nên sóng thần cao 40 m ở Nhật Bản. (Nguồn ảnh: AP)
Nhìn lại trận động đất phá hủy “thiên đường cướp biển” Jamaica năm 1692
Port Royal là hang ổ của bọn kẻ cướp, buôn lậu và các trò trác táng. Nó được các sử gia mô tả là “thành phố xấu xa và tội lỗi nhất thế giới” thời điểm đó.
Port Royal là đô thị nằm tại một hòn đảo nhỏ ngoài khơi, đối diện với thủ đô Kingston của đảo quốc Jamaica. Trong quá khứ, nơi đây từng được mệnh danh là “thiên đường cướp biển” .
Vào thế kỷ 17, nơi này là hang ổ của đám kẻ cướp, buôn lậu và các trò ăn chơi trác táng. Nó được các sử gia mô tả là “thành phố xấu xa và tội lỗi nhất thế giới” thởi điểm đó.
Có những người cả đời bị say tàu xe, nhẹ thì chóng mặt buồn nôn, nặng thì nội tạng như muốn tuột luôn ra ngoài, thậm chí có những triệu chứng như ngã quỵ, choáng váng khổ sở không thể chịu nổi.
Hiện tượng say tàu xe có liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Theo nghiên cứu, sự xuất hiện của chứng say tàu xe liên quan đến tần số rung động, cụ thể mức độ buồn nôn ở bệnh nhân tăng lên theo cường độ rung động.
Mức độ say lên đến đỉnh điểm khi hành khách chuyển động tần số thấp khoảng 0,2 Hz. Đau lòng thay, với các phương tiện giao thông thông thường, chẳng hạn như ô tô, tàu thủy, máy bay, v.v., tần số va đập thường vào khoảng 0,2 Hz.
(Vietnamdaily) - Cầm theo camera xông vào phòng ngủ rồi kéo tấm chăn ra, người chồng phát hiện vợ mình và người con nuôi là nhà sư trẻ đang nằm cùng nhau mà không mảnh vải che thân.
(VietnamDaily) - Bà Lyudmila Putina, vợ cũ của Tổng thống Nga Putin, từng là tiếp viên hàng không của hãng Aeroflot và có thời gian giảng dạy ngôn ngữ tại trường Đại học Tổng hợp Leningrad.
(Vietnamdaily) - Sự ra đi của nữ sinh 14 tuổi ở tỉnh Hà Nam, Trung Quốc khiến gia đình đau lòng và bức xúc trước hành vi ngược đãi, bạo hành của nhà trường.
(VietnamDaily) - Trong số 25 người con, Tào Tháo được cho là yêu thương Tào Xung nhất. Người con này sớm bộc lộ sự thông minh, tài trí hơn người. Nếu Tào Xung không chết năm 13 tuổi thì có lẽ giúp Tào Tháo hoàn thành giấc mơ thống nhất thiên hạ.
Các nhà khoa học đưa ra một giả thuyết thú vị rằng người ngoài hành tinh có thể thực chất là người bản địa từ Trái Đất cổ đại, có công nghệ tiên tiến hơn chúng ta.
(VietnamDaily) - Người Trung Quốc thời phong kiến ca ngợi rượu nữ nhi hồng là đệ nhất danh tửu. Những ai sở hữu loại rượu này đều được xem như "báu vật". Theo đó, người ta chỉ mang rượu nữ nhi hồng ra dùng vào những dịp đặc biệt như tiếp khách quý, kết hôn.
Vạn Lý Trường Thành (Trung Quốc) là một trong những công trình kiến trúc vĩ đại nhất thế giới từng được xây dựng trong lịch sử. Có rất nhiều sự thật thú vị mà không phải ai cũng biết về di tích này.
Một người dò kim loại ở Đức đã tìm thấy kho báu tiền cổ khủng. Gần 3.000 đồng tiền thời La Mã tại địa điểm "bất thường" - phía bắc tuyến phòng thủ của đế chế.
Các nhà khoa học nhận định, con nhện sói này có thể đã dựa vào sức mạnh, tốc độ và nọc độc của mình để nhanh chóng hạ gục con chuột mà không cần dùng đến mạng nhện để bắt mồi.
Thanh gươm huyền thoại trong truyền thuyết Vua Arthur, Excalibur được cho là mang sức mạnh thần thánh và biểu trưng cho quyền lực của vị vua chính danh
Mới đây, đột phá khoa học về giấc mơ đã chính thức được xác nhận, giao tiếp hai chiều trong giấc mơ đã trở thành hiện thực, khiến nhiều người không khỏi bàng hoàng.
Các tòa lâu đài cổ không chỉ đẹp về mặt kiến trúc mà còn chứa đựng những câu chuyện lịch sử thú vị, phản ánh nền văn hóa và phong tục tập quán của thời đại mà chúng đã tồn tại.
Các nhà khoa học tại Viện Đại dương Schmidt (Mỹ) đã phát hiện một hệ sinh thái phức tạp và chưa từng được biết đến tại các hang động núi lửa dưới các lỗ thông thủy nhiệt ở đáy biển ngoài khơi Trung Mỹ.
Vlad III - Vương công xứ Wallachia là nguyên mẫu của nhân vật bá tước ma cà rồng trong tiểu thuyết Dracula lừng danh thế giới. Cuộc đời Vlad III có nhiều thăng trầm, biến cố.
Rừng nhiệt đới Amazon là một trong những hệ sinh thái đa dạng nhất thế giới, nơi sinh sống của hàng nghìn loài động vật độc đáo. Dưới đây là danh sách 15 loài động vật đặc biệt nhất của rừng Amazon.
Trong thế giới động vật phong phú và đa dạng, khỉ lùn Tarsier nổi bật như một viên ngọc quý hiếm. Chúng thuộc họ Tarsiidae, là một trong những loài linh trưởng nhỏ nhất trên hành tinh.
(Vietnamdaily) - Là món quà kỳ diệu mà thiên nhiên ban tặng cho phố núi Gia Lai, tháng 11 hàng năm, núi lửa Chư Đăng Ya lại càng thu hút du khách khi hoa dã quỳ nở rộ khắp nẻo đường báo hiệu mùa lễ hội
(Vietnamdaily) - Được mệnh danh là “lá phổi xanh” của miền Đông Nam Bộ, Rừng Mã Đà nguyên sơ, trong lành, ẩn chứa nhiều trải nghiệm lý thú mà du khách ưa khám phá không thể bỏ lỡ khi đến Đồng Nai.
Đức Quốc xã từng bí mật lên kế hoạch xây dựng một siêu hạm đội với tham vọng làm chủ biển cả, nhưng cũng chính ý đồ này góp phần dẫn đến thất bại của họ trong Thế chiến 2.
Được xuất bản lần đầu vào năm 1923, “Emily ở trang trại Trăng Non” của nữ nhà văn Lucy Maud Montgomery nhanh chóng chiếm được tình cảm của độc giả, đặc biệt là những ai yêu thích dòng văn học dành cho thiếu nhi
