Tình yêu vốn là đề tài muôn thuở của văn chương. Ngay từ trong các tác phẩm văn học dân gian, ái tình luôn được ca ngợi bằng những mỹ từ đẹp nhất.

Bên cạnh những đề tài như: Chuyện anh hùng diệt quái thú, chuyện ma quỷ, hay thần tích chống lại thiên tai, thì những thiên tình sử đẫm nước mắt của lứa đôi luôn dành được sự quan tâm đặc biệt.

Sau đây, chúng ta hãy cùng điểm qua một số truyền thuyết và truyện truyền kỳ nổi tiếng.

Ngưu Lang - Chức Nữ là đôi tình nhân nổi tiếng trong văn học dân gian Trung Quốc. Câu chuyện biệt ly của vợ chồng chàng chăn trâu và nàng tiên xinh đẹp đã trở thành nguồn cảm hứng cho biết bao tác phẩm nổi tiếng.

Câu chuyện này được lưu truyền rộng rãi từ thời Hán. Truyện Ngưu - Chức cũng được xem là một trong “Tứ đại truyền thuyết dân gian” của Trung Quốc.

Ngưu Lang vốn là một chàng chăn trâu nghèo khổ. Vô tình nhìn thấy 7 nàng tiên tắm dưới sông, chàng đã lém lỉnh giấu xiêm y của một trong số họ. Trong lúc đi tìm lại y phục, vì vô tình để Ngưu Lang nhìn thấy thân thể của mình, nên Chức Nữ đồng ý làm vợ chàng. Họ sống hạnh phúc bên nhau, sinh đủ trai gái.

Biết chuyện, Ngọc Hoàng vô cùng tức giận, bắt Chức Nữ về trời. Cảm thương cho số phận của họ, mỗi năm vào ngày 7/7 âm lịch, quạ và chim khách rủ nhau kết thành cầu Ô Thước để vợ chồng Ngưu Lang - Chức Nữ được đoàn tụ.

Khi du nhập vào nước ta, câu chuyện về Ngưu Lang- Chức Nữ còn được gọi là “Chuyện ông Ngâu - bà Ngâu”. Người xưa cho rằng, Chức Nữ mỗi năm chỉ được gặp chồng có một lần, nên oán giận, khóc than. Vì thế mà tháng 7 âm lịch luôn có mưa. Đó cũng là lý do những cơn mưa dài triền miên của tháng 7 được gọi là mưa ngâu.

Bạch Xà - Hứa Tiên

Bạch Xà và Hứa Tiên là nhân vật chính của Bạch Xà truyện, còn có tên khác là Hứa Tiên và Bạch nương tử.

Bạch Xà vì nuốt được viên tiên đơn của Hứa Tiên đánh rơi nên mới tu luyện thành công. Cảm kích ơn này, 18 năm sau nàng đã nhận lời làm vợ chàng. Cả hai cùng đến Trấn Giang mở hiệu thuốc.

Hòa thượng Pháp Hải đem chuyện Bạch Xà là rắn thành tinh nói với Hứa Tiên. Chàng tin lời vị hòa thượng, nên vào tết Đoạn ngọ đã lừa vợ uống rượu hùng hoàng để nàng hiện nguyên hình. Thấy vậy, Hứa Tiên thất kinh mà chết. Bạch Xà phải đến núi Côn Luân trộm cỏ tiên để cứu chồng.

Lần này, Pháp Hải quyết dùng trăm phương nghìn kế chia rẽ hai người. Bạch Xà và Hứa Tiên phải ly biệt ngót hai mươi năm. Đến khi con trai của họ đỗ trạng nguyên, vợ chồng mới được đoàn tụ.

Thường Nga - Hậu Nghệ

Thường Nga còn có tên gọi khác là Hằng Nga, nàng và người chồng là Hậu Nghệ gắn với truyền thuyết Hằng Nga bôn nguyệt.

Hậu Nghệ và Thường Nga vốn là tiên trên trời. Khi ấy 10 con trai của Ngọc Hoàng biến thành 10 mặt trời ngày đêm chiếu sáng, khiến đất đai khô cằn, chim thú đều chết. Để cứu chúng sinh, Hậu Nghệ bắn rơi chín mặt trời.

Ngọc Hoàng vô cùng tức giận với việc làm của chàng, nên đã đày hai vợ chồng Hậu Nghệ xuống trần làm người phàm.

Thường Nga vô cùng buồn bã vì bản thân không còn được bất tử. Thấy vậy, Hậu Nghệ liền lặn lội tìm thuốc trường sinh cho vợ. Tây Vương Mẫu cho chàng một viên tiên đơn, dặn rằng: Mỗi người chỉ được uống nửa viên, ắt sẽ trường sinh.

Thường Nga không biết, vô tình uống cả viên. Sau đó, nàng bay lên cung trăng. Ở đây, ngày đêm Thường Nga chế thuốc trường sinh, mong có một ngày Hậu Nghệ cũng được bất tử giống mình.

Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài

Chuyện tình cảm động, sống chết có nhau của Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài được ví như “Romeo và Juliet của Trung Quốc".

Có một số cứ liệu cho rằng truyền thuyết bắt nguồn từ một câu chuyện có thật, xảy ra vào thời Đông Tấn. Từ cuối thời nhà Đường, đã có những ghi chép về câu chuyện tình cảm động này.

Chúc Anh Đài là con gái, nhưng quyết cải trang thành con trai để dấn thân vào con đường học vấn. Nàng gặp Lương Sơn Bá và đem lòng cảm mến.

Cha mẹ Chúc Anh Đài đã hứa gả con gái cho Mã Văn Tài, đôi uyên ương vì thế mà chia lìa. Một thời gian sau Sơn Bá sinh bệnh mà chết.

Trong ngày thành hôn với họ Mã, Anh Đài nguyện chết cùng người yêu, chứ nhất quyết không làm cô dâu của người khác.