Nghe Tây kể chuyện ăn thịt chó Việt Nam: Đủ mọi cảm xúc

(Kiến Thức) - "Thịt chó là một thứ thịt dai, khô khan và có mùi ngai ngái, khiến tôi liên tưởng đến thịt chuột túi nấu quá lửa", vị khách Tây Andrew Taylor từng chia sẻ như vậy. 

Nghe Tây kể chuyện ăn thịt chó Việt Nam: Đủ mọi cảm xúc
Chia sẻ của du khách Andrew Taylor trên tờ The Sydney Morning Herald của Australia.
Đã quá muộn để rút lui trong cuộc phiêu lưu ẩm thực tại Việt Nam khi người phục vụ bàn ở nhà hàng “Nam Định” đặt một đĩa thịt chó xuống trước mặt chúng tôi.
Cô bạn của tôi, Yip, tỏ ra thèm thuồng khi dùng đũa gắp một miếng thịt chó có phần mỡ và da khá dày, chấm nó vào một bát nhỏ mắm tôm chanh ớt và cho nó vào miệng một cách điệu nghệ.
Khi đang nhai, cô dừng lại nhìn tôi và nói “Phải ăn cả mỡ để cảm nhận được trọn vẹn hương vị của thịt chó”, rồi gắp thêm một miếng thịt nữa vào đĩa.
Đó là một buổi chiều muộn ở TP HCM, trước giờ cao điểm của các quán ăn buổi tối. Dù vậy, các nhà hàng ở đường Nguyễn Trãi thuộc quận 1 đã sẵn sàng phục vụ thực khách những chú chó đang nằm nhe răng trước quầy.
Nghe Tay ke chuyen an thit cho Viet Nam: Du moi cam xuc
Món thịt chó ở Việt Nam khiến du khách Andrew Taylor thực sự ấn tượng.
Thịt chó có nguồn gốc từ các tỉnh phía Bắc của Việt Nam, nhưng nó cũng không thiếu khách hàng trên con phố ẩm thực của TP HCM này, nơi xe máy, người đi bộ và trẻ em chen chúc nhau trên con đường hẹp.
Tất cả mọi người trong nhà hàng đã tạm ngừng ăn uống để xem tôi cắn miếng thịt chó đầu tiên trong đời mình. Tôi nhai rất chậm, trong lúc hình ảnh các chú chó cưng tôi từng nuôi lần lượt hiện về trong tâm trí và liếm vào mặt tôi.
Đây là một thứ thịt dai, khô khan và có mùi ngai ngái, khiến tôi liên tưởng đến thịt chuột túi nấu quá lửa. Nhưng nó rẻ hơn nhiều, chỉ cần 60.000 đồng, tương đương 2,75 USD một suất, và hấp dẫn hơn nhiều khi vừa ăn vừa uống bia.
Trong khi đó, người đầu bếp bên ngoài vẫn từ từ quay một con chó trên chiếc xiên để đảm bảo nó chín giòn đều.
Có rất nhiều cách để chế biến thịt “người bạn tốt nhất của con người”, và trên khung kính của đầu bếp dán cả một danh sách những món ăn ngon nhất từ thịt chó. Có cả những “sợi dây” dài trông như những sợi xúc xích đẫm máu cuộn tròn trên đĩa, bên cạnh thứ gì đó trông như tim cừu.
Thực đơn nhà hàng cung cấp những lựa chọn chi tiết đến từng bộ phận cơ thể chú chó, bao gồm cả chân, đuôi. Mỗi một nồi lẩu chó có giá 80.000 đồng. Thậm chí, đầu bếp sẵn sàng chế biến những món ăn theo yêu cầu của khách dù không có trong thực đơn.
Một cụ bà xương xẩu ngồi gần đó nhìn tôi. Bà vẫy tôi đến bàn của mình, chọn một miếng thịt và nhét nó vào miệng của tôi. Yip nói với tôi đó là dạ dày khi tôi cố gắng để nhai và cảm nhận sự ngon của nó.
Bà “bảo mẫu” nhìn tôi nuốt chửng và giơ ngón tay cái lên đầy vẻ đắc thắng.
"Ngon", tôi nói bằng tiếng Việt, mặt dù thực lòng tôi suýt ói thứ vừa nuốt.
Tại một bàn gần đó, một nhóm thanh niên nam nữ đang ngồi chờ nồi lẩu sôi. Có thể thấy chiếc chân chó nổi lều bều giữa các loại rau trong nồi nước dùng.
Món chả chó của chúng tôi cuối cùng cũng đến, và món này thì thật sự ngon. Tôi nhường món dạ dày và đuôi cho vòm miệng tinh tế của Yip để tập trung thưởng thức thịt chó xay nhỏ trộn đậu xanh và hành tây bọc trong một chiếc lá. Nó có mùi thơm ám khói dịu dàng.
Tiếp đó là sườn chó nướng, có hương vị quế, và tôi có thể khẳng định là: ngon.
Tuy nhiên, chúng tôi nhận ra mình đã gọi quá nhiều, và chỉ có thể ăn hết non nửa lượng đồ đã gọi. Yip yêu cầu một túi đựng đồ ăn mang về, và giải thích rằng cụ bà kia sẽ đánh giá cao sự quý trọng thức ăn này.
Một người ngồi bàn kế bên tỏ ra ấn tượng với khả năng ăn thịt chó của tôi đã sang bàn của chúng tôi, vuốt ve bộ râu của tôi và nói với Yip rằng tôi rất đẹp trai.

Nước Anh tranh luận yếu tố văn hóa trong ăn thịt chó

Nhiều nghị sĩ Anh cho rằng không thể lấy văn hóa ra làm bình phong cho việc ăn thịt chó, một số ý kiến khác ngược lại.

Nước Anh tranh luận yếu tố văn hóa trong ăn thịt chó
Các nghị sĩ Anh đã bày tỏ quan điểm trước thông tin số lượng chó bị giết thịt lên tới 20 triệu con ở Trung Quốc, 5 triệu con ở Việt Nam và 2 triệu con ở Hàn quốc.
Matthew Offord, nghị sĩ vùng Hendon và là người ăn chay trong 30 năm qua, đã lên tiếng trong cuộc tranh luận về vấn đề buôn bán thịt chó ở Hạ viện Anh. Ông Offord đã bày tỏ lo ngại rằng Anh đang “tiếp cận một cách quá lý tưởng hóa và áp đặt” khi nói các quốc gia khác nên, hay không nên ăn gì.

Lạ lùng dòng họ ăn thịt chó là rụng răng, hóa điên

Hễ con cháu dòng họ Đinh Công cứ ăn thịt chó là rụng răng, nôn mửa, hóa điên…

Lạ lùng dòng họ ăn thịt chó là rụng răng, hóa điên
Dòng họ Đinh Công nơi xứ Mường heo hút của vùng Thanh Sơn, Phú Thọ chẳng những gây xôn xao về việc lập một ngôi mộ lớn thờ “mẫu khuyển” mà còn khiến nhiều người nửa tin nửa ngờ về một lời nguyền bất hành văn lưu truyền nhiều đời. Rằng, hễ con cháu họ Đinh Công mà “phạm úy” động đến miếng thịt chó là ắt gặp chuyện chẳng lành. Nhẹ thì bị rụng răng, nôn mửa, nặng thì trở nên ngơ ngẩn, điên điên dại dại…

Lạ kỳ thôn ở Hà Nội nhất định ăn thịt chó đầu năm

Cứ ngày mùng 4 Tết hằng năm, bữa cơm sum vầy của mọi nhà ở thôn Yên Trường (Chương Mỹ, Hà Nội) nhất định phải là cỗ thịt chó.
 

Lạ kỳ thôn ở Hà Nội nhất định ăn thịt chó đầu năm
Lệ bất di dịch, đến hẹn ăn món “mộc tồn”
La ky thon o Ha Noi nhat dinh an thit cho dau nam
 Cứ mùng 4 tháng Giêng hằng năm, cả thôn Yên Trường lại nhộn nhịp ăn cỗ thịt chó (ảnh minh họa). Nguồn: Internet

Gọi thịt chó là “mộc tồn” ấy là học theo cách chơi chữ của Trạng Quỳnh thuở xưa. "Mộc" có nghĩa là "cây", "tồn" là "còn", “cây còn” nói lái là “con cầy”, tức chỉ thịt chó qua cách nói ý nhị, văn hoa…

Nếu nhiều làng quê Việt tảo mộ vào tháng Chạp, hoặc tiết thanh minh tháng Ba, riêng ở Yên Trường, người dân đi thăm mộ phần tổ tiên vào ngày mùng 4 Tết. Lệ bất di bất dịch, hằng năm, vào ngày này mùng 4 tháng Giêng, khắp thôn Yên Trường rộn ràng, nô nức như trẩy hội. Dù sinh sống khắp nơi, con cháu của hơn 50 dòng họ trong thôn lại đổ về sum họp, lũ lượt ra đồng tảo mộ.

Sau khi “thăm các cụ”, tri ân công đức tổ tiên, từng họ tề tựu tổ chức cỗ tiệc thịt chó. Vào ngày này, khắp khôn Yên Trường dậy mùi riềng, mẻ… Bữa tiệc sum vầy mùng 4 đầu xuân, nhất định phải là cỗ thịt chó.

La ky thon o Ha Noi nhat dinh an thit cho dau nam-Hinh-2
Không kiêng kỵ, nhưng người dân trong thôn vẫn giàu có, nhà tầng mọc lên san sát. 
Ông Nguyễn Bá Kỳ (67 tuổi) cho biết: “Lệ ăn thịt chó đầu năm vào mùng 4 tháng Giêng cổ truyền từ lâu đời. Không ai biết chính xác từ bao giờ, tôi năm nay gần 70 tuổi, chỉ biết đời bố tôi, ông tôi đã có. Có lẽ, ngày Tết ăn nhiều thịt lợn, gà chán ngấy, các cụ xưa đổi món mới cho ngon miệng mà thành lệ truyền hậu thế”.

Những nét riêng độc đáo

Trưởng thôn Nguyễn Gia Tứ kể, “vào lệ”, họ nào lớn tiêu thụ hết 80 - 90kg thịt chó (đã mổ sẵn, mua từ đại lý - PV), họ nhỏ cũng hết trên 30kg. Ngày này mỗi năm, cả thôn chế biến hết cả tấn “mộc tồn”. Các đại lý thịt chó trong thôn phải mua gom chó sống từ trước Tết nửa tháng mới đủ phục vụ.

Chẳng những không kiêng thịt chó đầu năm, cách chế biến thịt chó ở Yên Trường cũng mang những nét riêng độc đáo. “Mâm cỗ thịt chó cổ các cụ xưa truyền lại gồm 2 đĩa dồi luộc, 2 bát xáo răm hành, 2 bát xương. Ngày nay, người làng chế biến thêm một số món mới phong phú như nấu măng, xáo canh đu đủ. Cách chế biến độc đáo riêng, ăn một bữa nhớ cả đời”, ông Tứ nói.

La ky thon o Ha Noi nhat dinh an thit cho dau nam-Hinh-3
Trưởng thôn Yên Trường - Nguyễn Gia Tứ thổ lộ về nét văn hóa riêng biệt của làng. 

Ông Nguyễn Đình Thành, Phó trưởng thôn phấn khởi chia sẻ: “Ngày thường, món thịt chó đã là khoái khẩu của làng. Vào lệ càng tuyệt vời, không thể thiếu thịt chó, thiếu không thành cỗ. Con cháu các dòng họ có khi 30, mùng Một không về được. Nhưng ngày mùng 4 Giêng người từ Hà Nội, Hải Dương…, người trong Nam bay ra tụ họp, trở về với cội nguồn. Mọi người quần tụ thưởng thức món ăn cổ truyền quê hương, chia sẻ vui buồn sau 1 năm tất bật, động viên nhau vươn lên trong năm mới”.

Vị Phó thôn tâm tình, thịt chó ở Yên Trường nổi tiếng độc đáo, ngon lạ, đặc biệt với hai món xáo răm hành và dồi. “Vị cay bùi của hành và rau răm, kết hợp vị ngọt của xương tạo nên nồi xáo có vị hấp dẫn riêng. Món dồi khác biệt hoàn toàn các nơi khác, có hành tươi, lá ổi, lạc rang hòa quện cho vị bùi thơm, ngậy ít nơi sánh bằng. Chẳng vậy mà có ông khách ở Phú Thọ được ăn một bữa nhớ mãi, gọi điện luôn luôn mời tôi lên chơi chỉ để làm giúp cho một bữa thịt chó ngon ra trò”, ông Thành nói.

Một trong những món thịt chó “trứ danh” khác của đất Yên Trường đó là món giò chó. Vậy nhưng, món này ít được sử dụng phổ biến vì chi phí đắt đỏ, cách làm cầu kỳ, công phu hơn hết.

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Gia Tứ, ăn thịt chó ngày mùng 4 Tết có họ chỉ ăn theo đinh (nam giới của mỗi nhà), họ khác cho phép cả trai cả gái đều được dự tiệc. Dù đặc biệt ngon, nhưng thịt chó chỉ được dùng phổ biến vào ngày giỗ và ngày “Lệ làng” mùng 4 tháng Giêng, tuyệt nhiên không bày cúng lễ, không ăn trong các đám cưới.

Giàu của cải, đậm sắc văn hóa

Mặc dù đi ngược quan niệm kiêng ăn thịt chó vào những ngày đầu tháng, đầu năm vì sợ xui rủi ở nhiều nơi, đời sống người dân “thôn chuyên ăn thịt chó đầu năm” vẫn thịnh vượng, đậm đà bản sắc văn hóa.

La ky thon o Ha Noi nhat dinh an thit cho dau nam-Hinh-4
Vào làng, không khó bắt gặp nhiều ô tô của người dân. 

Ông Tứ chia vui, người Yên Trường không mê tín, không sợ xui rủi, bao năm ăn thịt chó đầu năm chẳng hề gì. “Toàn thôn có hơn 1.200 hộ dân, phát triển đa dạng ngành nghề như mây tre đan mỹ nghệ, thợ nề, thợ mộc, kinh doanh… Nghề thủ công mỹ nghệ tinh xảo, được công nhận là Làng văn hóa và làng nghề thủ công mỹ nghệ”, ông Tứ chia sẻ.

Thôn có chợ trung tâm buôn bán nhộn nhịp, sầm uất, doanh thương phát triển thịnh vượng, đường làng ngõ xóm được bê tông hóa kiên cố, nhà tầng mọc lên san sát. Nhiều gia đình giàu có, nuôi con ăn học thành tài, hàng chục doanh nghiệp thành đạt, không chỉ tạo việc làm cho người địa phương mà còn giúp các lao động các xã lân cận.

“Đáng tự hào, thôn ngày một nổi lên nhiều tỷ phú, có cô gái trẻ mới ngoài 20 tuổi buôn bán vải vóc ở TP.HCM đã gửi tiền về xây nhà gần 2 tỷ; rồi đứng nhất nhì thôn như gia đình ông Trình Bá Long xây hẳn siêu thị 5 tầng, trang bị thang máy hiện đại, người ra vào tấp nập”, ông Tứ nói.

Giàu có về vật chất, đời sống tinh thần nhân dân thôn Yên Trường phong phú, đậm đà bản sắc truyền thống. Vào cuối tháng Giêng, người dân trong thôn long trọng tổ chức “Tết cùng”. Sự kiện đặc biệt này nhằm kỷ niệm tích xưa, khi giặc đến làng, người dân đồng lòng ném bánh chưng, thịt lợn, thức ăn xuống giếng cổ để cất giấu trước khi di tản. Sau khi giặc khuất bóng, lạ kỳ những thực phẩm dưới giếng vẫn sử dụng được. Cho là “lộc trời”, người dân làm “Tết cùng” để lễ đất trời, tưởng nhớ cha ông có công giữ làng…

Nằm gần trung tâm thôn, đình cổ thôn Yên Trường giàu giá trị văn hóa truyền thống, được Nhà nước tôn vinh là Di tích lịch sử cấp Quốc gia. Cứ 3 năm 1 lần, nhằm ngày 5.2 âm lịch, hội làng được tổ chức.

Ngày Hội diễn ra với những nghi lễ đặc sắc: tế, rước thành hoàng làng từ Đình xuống Quán và ngược lại; trai gái rộn ràng thi hát quan họ, các trò chơi chọi gà, cờ tướng, thổi cơm thi, kéo co…ghi đậm dấu ấn bản sắc văn hóa một vùng quê xứ Đoài…

Đọc nhiều nhất

Tin mới