Sinh năm 1930 trong một gia đình có truyền thống ca trù, ngay từ nhỏ Nguyễn Thị Chúc đã sống trong tiếng đàn, nhịp phách và được bố mẹ truyền nghề đàn hát. 12 tuổi Nguyễn Thị Chúc chính thức hát cùng giáo phường của gia đình ở Khâm Thiên, Ngã Tư Sở. Với giọng hát trời phú, Nguyễn Thị Chúc nhanh chóng trở thành gương mặt được nhiều người yêu mến. Thế nhưng, nghiệp ca của Nguyễn Thị Chúc phải trải qua nhiều thăng trầm do biến cố thời cuộc.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc.

Giai đoạn toàn quốc kháng chiến, Nguyễn Thị Chúc phải gác lại tiếng ca, nhịp phách để tham gia vào đội văn công tuyên truyền. Sau năm 1954, khi nghệ thuật ca trù không có chỗ đứng do bị coi là tàn tích của chế độ phong kiến cũ, giọng ca trẻ tiếp tục phải một phen lận đận. Các nhà hát ca trù bị đóng cửa, nhiều đào nương kép đàn đã phải bỏ nghề, bỏ Tổ, sống mai danh ẩn tích. Cô Chúc phải bỏ nghề về làm ruộng nuôi gia đình.

Năm 1995, khi ca trù được quan tâm trở lại, nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc trở thành gương mặt tiêu biểu trong Câu lạc bộ Ca trù Thăng Long và Câu lạc bộ Ca trù Hà Đông. Bà cũng là người đã cùng học trò là Phạm Thị Huệ thành lập CLB ca trù Thăng Long, nay là phường ca trù Thăng Long, để truyền dạy ca trù cho thế hệ trẻ.

Năm 2005, bà Nguyễn Thị Chúc đã được Bộ VHTTDL công nhận là nghệ nhân dân gian. Những năm gần đây bà Nguyễn Thị Chúc còn được mời làm ban giám khảo cho các cuộc thi ca trù toàn quốc, đồng thời tham gia các hoạt động giao lưu văn hóa giới thiệu ca trù đến bạn bè quốc tế.

Được coi là "báu vật sống" của ca trù, thế nhưng cuộc sống của nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc chịu không ít cơ cực, nghèo khổ. Đến cuối đời, nghệ nhân phải chống chọi với căn bệnh suy thận và vĩnh biệt cõi đời ở tuổi 84. Sự ra đi của nghệ nhân Nguyễn Thị Chúc khiến nhiều người yêu môn nghệ thuật truyền thống này phải ngậm ngùi, tiếc nuối. Kể từ sau khi NSND Quách Thị Hồ qua đời, ca trù lại vắng bóng thêm một nghệ nhân tài hoa, trọn đời sống vì tiếng ca, nhịp phách.