Cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 sáng 23/2 một lần nữa đề cập đến vấn đề lưu thông hàng hóa của một số địa phương có dịch. Thực tế, hàng hóa của địa phương có dịch như Hải Dương đang bị ùn ứ, gặp khó trong lưu thông khi địa phương khác “thắt chặt” để chống dịch.

Về kết nối tiêu thụ hàng hóa của Hải Dương, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết cơ quan này đã làm việc với các nhà tiêu thụ lớn. Họ đã sẵn sàng tiêu thụ nhưng đang gặp khó khăn trong khâu tổ chức vận chuyển, do mỗi nơi làm một kiểu nên rất vướng.

PGS TS Trần Đắc Phu nhận định việc một số địa phương “bế quan tỏa cảng” là không đúng. Bởi cơ quan quản lý Nhà nước đã ban hành văn bản quy định “hàng rào kỹ thuật” để bảo đảm việc thông thương hàng hóa trong điều kiện phòng chống dịch.

Ông đề nghị các địa phương nghiên cứu quy định Trung ương đã ban hành để áp dụng đúng, tránh “ngăn sông cấm chợ”, ảnh hưởng tới sản xuất và đời sống người dân.

Báo cáo thêm về tình hình dịch ở Hải Dương, lãnh đạo tỉnh này cho biết địa phương đã bước sang ngày thứ 7 thực hiện giãn cách xã hội trên toàn tỉnh. Số lượng ca mắc đã giảm sâu, hoàn toàn làm chủ được tình hình tại các “điểm nóng” như Cẩm Giàng, Chí Linh.

Về xét nghiệm, tỉnh Hải Dương đã nâng công suất xét nghiệm lên 80.000 mẫu/ngày và hoàn toàn có thể nâng lên 120.000 mẫu/ngày (mẫu gộp) để tiến hành xét nghiệm tầm soát diện rộng thời gian tới.

Với ổ dịch ở Kim Thành, tỉnh đang tập trung cao độ với chủ trương áp dụng những biện pháp mạnh mẽ nhất, phong tỏa chặt, xét nghiệm diện rộng, để khẩn trương dập dịch.

PGS TS Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế, đánh giá cao nỗ lực trong công tác phòng chống dịch của tỉnh Hải Dương. Nhấn mạnh còn một tuần nữa hết giãn cách xã hội, ông Sơn nói đây là thời gian quan trọng nên Hải Dương cần tập trung hơn nữa, quyết liệt hơn nữa để sớm khống chế dịch bệnh, mang lại cuộc sống bình thường cho người dân.

Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề nghị tỉnh Hải Dương tính toán cụ thể, khoa học trong việc triển khai xét nghiệm diện rộng cho công nhân các khu công nghiệp, tập trung vào những nhóm, khu vực nguy cơ cao (bến xe, người buôn bán…) để triển khai xét nghiệm tầm soát, bảo đảm vừa hiệu quả trong chống dịch, vừa hiệu quả về kinh tế.

Đặc biệt, Hải Dương cần triển khai theo đúng hướng dẫn là xét nghiệm diện rộng, có chỉ định. Ông Sơn đề nghị tỉnh giao Sở Y tế chủ trì cùng với Sở LĐTB&XH, Ban Quản lý các khu công nghiệp đánh giá nguy cơ của từng nhà máy để làm căn cứ chỉ định xét nghiệm, không phải xét nghiệm cho công nhân của tất cả nhà máy đóng trên địa bàn.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị trước tiên phải làm tốt việc khai báo y tế, từ đó mới truy vết, khoanh vùng, dập dịch, không quá nặng việc truy tìm F0. Đồng thời, địa phương phải kết hợp với tuyên truyền, vận động người dân cung cấp thông tin, phát giác ca bệnh; phát huy vai trò của các tổ chống dịch cộng đồng.

Phát biểu chỉ đạo, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhận định về cơ bản, dịch bệnh được kiểm soát tốt trên cả nước. Ngay cả Hải Dương, khi phân tích kỹ dữ liệu, đến nay chỉ phát hiện 3 ca mắc Covid-19 tại cộng đồng không nằm trong các khu vực phong tỏa hay khu cách ly tập trung và cả 3 ca này đã truy vết được.

Phó thủ tướng chỉ ra một số bài học kinh nghiệm được rút ra trong quá trình phòng chống dịch tại Hải Dương.

Cụ thể, sau khi điểm đúng ổ dịch ở TP Chí Linh, phát hiện ra biến thể lây lan nhanh của virus SARS-CoV-2, Hải Dương đã đề ra chiến lược phong tỏa trong phong tỏa và dần hoàn thiện.

Quá trình xử lý tình huống dịch xuất hiện trong khu công nghiệp, các nhà máy lớn có hàng nghìn công nhân phải cách ly ngay lập tức. “Để chuẩn bị đón một chuyến bay giải cứu vài trăm người phải mất mấy tuần, trong khi ở Hải Dương trong vòng 24 giờ phải xử lý cách ly cho hàng nghìn người”, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam so sánh.

Đối với xét nghiệm tầm soát diện rộng trong cộng đồng, Bộ Y tế phải có hướng dẫn, Hải Dương phải chỉ đạo rất cụ thể nhà máy, xí nghiệp nào, ở khu vực nào bắt buộc xét nghiệm cho công nhân mới được hoạt động để tránh lãng phí.

“Hiện nay, chi phí xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp PCR tương đương tiêm vaccine cho 2 người. Trung tâm kiểm soát bệnh tật các địa phương phải có trách nhiệm điều phối hoạt động xét nghiệm”, Phó thủ tướng chỉ đạo.

Ông Vũ Đức Đam lưu ý tuyệt đối không để tình trạng yêu cầu tất cả doanh nghiệp phải xét nghiệm Covid-19 cho công nhân mới được hoạt động, vì việc này không chỉ gây tốn kém mà còn tạo tâm lý "cứ nghi ngờ lại xét nghiệm", hoặc có kết quả âm tính rồi lại chủ quan.

Với đất nước có 100 triệu dân, đường biên giới rất dài và nền kinh tế mở, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh Việt Nam vẫn phải đón chuyên gia nước ngoài vào phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

“Không ai có thể nói Việt Nam tuyệt đối không có mầm bệnh trong cộng đồng. Lúc nào chúng ta cũng phải sẵn sàng. Chống dịch bao giờ cũng phải khẩn trương nhất, quyết liệt nhất, đồng bộ nhất", Phó thủ tướng nói.

Phó thủ tướng cũng đề nghị tỉnh Hải Dương khuyến khích người dân không trong vùng dịch đeo khẩu trang vải; xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những trường hợp khai báo không trung thực về dịch bệnh, thậm chí những gia đình có thành viên là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức thì phải có trách nhiệm.