Ở Việt Nam, trứng bắc thảo giờ chắc chẳng còn xa lạ gì với các tín đồ ẩm thực. Nó còn được gọi là trứng bách thảo, bách nhật trứng, thiên niên bách nhật trứng, được làm từ trứng vịt hoặc trứng gà ủ trong một hỗn hợp gồm đất sét, tro, muối, vôi và trấu... trong nhiều tuần lễ, thậm chí nhiều tháng.
Đặc biệt, trong giai đoạn cách ly xã hội, nhiều hộ gia đình chăn nuôi quy mô lớn không thể tiêu thụ trứng đã phải bán với giá rẻ như cho hoặc mang đi tiêu hủy làm phân bón thì trứng bắc thảo được nhiều người lùng mua với giá từ 8.000 - 10.000 đồng/quả.
Trứng này có mùi vị khá đặc biệt. Những người mới lần đầu ăn thì có vẻ khá khó ăn bởi có mùi hơi nồng, hắc, khai nhẹ đặc trưng. Tuy nhiên, khi ăn quen thì lại trở thành món ăn gây nghiện của nhiều người.
Chuyên sản xuất trứng bắc thảo tại Thốt Nốt (Cần Thơ) từ năm 2015 đến nay, anh Nguyễn Văn Chiến cho biết trên Dân Việt, mỗi tháng, bên anh bán ra thị trường khoảng 70.000 – 100.000 quả trứng bắc thảo. Riêng tháng sát Tết Nguyên đán, anh bán ra được hơn 200.000 quả.
Ở Trung Quốc, người ta có thể làm món này từ trứng cút và trứng gà. Chúng được bán sẵn trong các cửa hàng tạp hóa và nhà hàng ở quốc gia này. Dù có mùi khó chịu, món ăn lâu đời này vẫn được yêu thích bởi vị ngon và giàu chất dinh dưỡng.
Theo BBC, các nhà khoa học ước tính trứng gà bắc thảo đã ra đời từ 500 năm trước, vào thời nhà Minh. Theo truyền thuyết, khi đó ở tỉnh Hồ Nam, một người nông dân đã phát hiện nhiều trứng vịt bị chôn vùi lâu ngày trong bùn và vôi tôi (một loại canxi hydroxit). Thay vì bỏ đi, ông đã nếm thử những quả trứng và phát hiện chúng có vị ngon với màu sắc kỳ lạ. Sau đó, ông tự làm những mẻ trứng của riêng mình, cho thêm trà và muối để có vị ngon hơn.
Ngày nay, công thức làm trứng bắc thảo ở Trung Quốc không thay đổi nhiều. Những quả trứng gà, vịt hay chim cút được ngâm trong dung dịch gồm trà đen đặc, vôi, muối, tro gỗ từ 7 tuần đến 5 tháng. Sau khi ngâm, lòng trắng trứng trông giống thạch, có màu nâu sẫm, xám đậm hoặc xanh lá cây. Lòng đỏ của trứng có màu xanh đen và mềm. Một số quả trứng sau khi ngâm còn có hoa văn giống bông tuyết ở lớp vỏ.
Do có mùi khai, chúng thường được cho là ngâm với nước tiểu ngựa. Tuy nhiên, giả thuyết này đã hoàn toàn bị bác bỏ bởi độ pH trong nước tiểu không đủ để làm ra loại trứng này. Dù mùi khó chịu, trứng bắc thảo lại mang hương vị của phô mai Camember, ngậy và cay.
