Barcelona của những tháng đầu năm 1988 được miêu tả như một chiến trường thực thụ. Với hoàn cảnh nội bộ lục đục, họ đã trải qua chuỗi trận tồi tệ nhất tính từ mùa giải 1941/1942 khi rơi vào nhóm những đội hạng 2 chỉ vài năm sau khi được coi là CLB hùng mạnh tại châu Âu. Tuy nhiên trong tình cảnh khó khăn đó, BLĐ của Barcelona đã đưa ra một quyết định rất sáng suốt khi bổ nhiệm huyền thoại Johan Cruyff lên làm HLV trưởng.

Cuộc thay máu mang tính thời đại

Ngay trong những ngày đầu tiên tại vị, Cruyff đã tiến hành công cuộc vực dậy đội bóng bằng việc chấm dứt hợp đồng với hàng loạt những cầu thủ có tư tưởng chống đối. 15 cái tên đã bị gạch bỏ khỏi kế hoạch của Cruyff bao gồm cả những cầu thủ thuộc đội hình chính. Thay vào đó, Cruyff mang về những cầu thủ trẻ đầy nhiệt huyết như Txiki Begiristain, Jose Mari Bakero, Julio Salinas, Eusebio Sacristan và biến họ trở thành đội hình trong mơ thời điểm bấy giờ.

“Tôi rất tự hào khi được ông ấy đưa về Barcelona, khi đó tôi chỉ 23 tuổi và những lý tưởng của Cruyff dường như đã khai sáng cho tôi”, Eusebio chia sẻ.

Johan Cruyff đã thay máu toàn bộ Barcelona với một lứa cầu thủ trẻ đầy tiềm năng.

Tuy nhiên, Johan Cruyff lại quyết định giữ lại thủ lĩnh của cuộc nổi loạn tại Barcelona thời điểm đó, José Ramón Alexanko. Huyền thoại người Hà Lan đã đứng ra bảo vệ trung vệ đội trưởng của đội bóng xứ Catalan trước báo chí với những lời lẽ xoa dịu tình hình. Alexanko sau đó đã tận tụy cống hiến cho đội bóng chủ sân Catalan và trở thành một mắt xích không thể thiếu trong sơ đồ chiến thuật của cựu cầu thủ người Hà Lan.

“Tôi thà chiến thắng với tỷ số 5-4 hơn là 1-0”

Ông Johan Cruyff đã trả lời như vậy sau khi được hỏi rằng ông sẽ đem đến lối đá nào cho Barcelona. “Thánh Johan” chính là người đã sáng lập sơ đồ 3-4-3 mà Barcelona và nhiều CLB khác hiện nay vẫn đang sử dụng, một bước đột phá trong nền bóng đá thế giới khi những sơ đồ 4-4-2 hay 3-5-2 vẫn đang thịnh hành thời điểm ấy.

Cruyff đặt nền móng cho một kỷ nguyên hưng thịnh của Barcelona.

“Tôi đã bị chỉ trích rất nhiều khi chỉ chơi với 3 hậu vệ nhưng đó là điều ngu ngốc nhất tôi từng nghe”, Cruyff khẳng định. Chính Johan Cruyff đã đặt nền móng cho phong cách kiểm soát và chơi bóng đẹp mắt mà sau này 28 năm, những HLV tiếp theo của Barcelona đều chọn nó làm lý tưởng của mình.

Theo Cruyff, tỉ lệ kiểm soát bóng là rất quan trọng trong bóng đá, khi bóng chỉ luân chuyển trong chân của một đội thì điều đó đồng nghĩa với việc đối thủ của họ không thể tổ chức tấn công. Hơn thế nữa, kiểm soát bóng tốt là tiền đề của những pha di chuyển và đường chuyền sáng tạo, từ đó việc bàn thắng có đến hay không chỉ là vấn đề thời gian.

Sẽ không có Iniesta hay Xavi nếu không có Cruyff

Việc áp dụng lối đá tấn công tổng lực đã nảy sinh ra vấn đề về việc thiếu hụt những cá nhân sở hữu kỹ năng chơi bóng tốt, những nghệ sĩ thật sự trên sân bóng. Johan Cruyff hiểu rằng không thể liên tục đi chiêu mộ những cầu thủ bên ngoài và từ đó lò đào tạo La Masia đã ra đời.

Pep Guardiola không phụ lòng người thầy đáng kính của mình.

Khi cả thế giới đang chuộng những mẫu cầu thủ có chiều cao trên 1m80, Johan Cruyff quyết định lựa chọn ngược lại. “Tôi có một lứa cầu thủ trẻ khá là nhỏ con, họ không thể gây áp lực bằng thể hình nhưng lại rất thông minh”, Cruyff chia sẻ.

Lứa cầu thủ trưởng thành từ La Masia như Ferrer, Amor hay Sergi đều không cao quá 1m80 nhưng họ đều là những cầu thủ rất quan trọng của Barcelona thời bấy giờ. Với trường hợp của Pep Guardiola, ông suýt chút nữa không được chọn khi CLB quyết định chỉ giữ lại những cầu thủ trẻ cao trên 1m80 trước khi Johan Cruyff xuất hiện.

Nếu không có “Thánh Johan”, nhiều khả năng Messi, Iniesta, Xavi, hay Thiago đều không có ngày hôm nay với chiều cao khiêm tốn của họ.

Johan Cruyff đã thay đổi cả nền bóng đá Tây Ban Nha

“Cruyff khiến chúng tôi thấm nhuần tư tưởng chơi bóng của ông ấy và nó sẽ còn mãi trường tồn tại đây”, Eusebio chia sẻ khi đã trở thành HLV. Sự thành công của Barcelona và La Masia chứng tỏ Johan Cruyff đưa ra những quyết định chính xác về việc tôn thờ bóng đá đẹp. Nó đã trở thành một bài học vỡ lòng cho nhiều HLV và nhà lãnh đạo tại Tây Ban Nha thời điểm này.

Lý tưởng của Cruyff sẽ còn mãi với thời gian.

Bóng đá Tây Ban Nha luôn sản sinh ra những cầu thủ vươn lên đẳng cấp thế giới một phần là do công tác đào tạo trẻ và lý tưởng mà Johan Cruyff theo đuổi. Đó chính là bí quyết tạo nên một nền bóng đá hưng thịnh mà hiện nay nhiều quốc gia trên thế giới đang dần học tập.

“Johan Cruyff đã xây lên một nhà nguyện, những người đi theo như tôi chỉ việc gìn giữ và phát triển nó thôi”, Pep Guardiola trả lời sau khi được hỏi bí quyết thành công của Barcelona.