Theo bài báo đăng trên trang mạng The Straits Times của Singapore ngày 11/9, trong nhiều năm qua, chính sách chính thức của Jakarta vẫn là Indonesia không phải là một bên tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.

Tổng thống Indonesia Joko Widodo trên một chiến hạm trong vùng biển Natuna. Ảnh: abc.net.au

Thế nhưng, giữa Indonesia và Trung Quốc đã từng xảy ra ba vụ đụng độ trên biển vào năm 2016, trong đó có vụ chiến hạm Indonesia bắt giữ một tàu cá Trung Quốc và các thuyền viên của tàu này. Những vụ đó xảy ra ngay trong Vùng đặc quyền kinh tế xung quanh quần đảo Natuna của Indonesia. Indonesia cũng phản đối việc Bắc Kinh gộp vùng biển xung quanh quần đảo Natuna vào cái gọi là bản đồ “đường 9 đoạn” mà Bắc Kinh tự vạch ra để khẳng định chủ quyền ở Biển Đông.

Hồi tháng 7 vừa qua, Jakarta đã đặt lại tên vùng biển phía bắc quần đảo Natuna thuộc Vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia trên Biển Đông là Biển Bắc Natuna. Đây là khu vực có hoạt động khai thác dầu khí của Indonesia. Theo giới quan sát, việc đặt tên Biển Bắc Natuna chính là nhằm bác bỏ yêu sách “đường 9 đoạn” tham lam phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông.

Ngoài việc đặt tên Biển Bắc Natuna, từ năm ngoái, Indonesia cũng đã tăng cường sự hiện diện quân sự trên trên quần đảo Natuna và dự kiến triển khai các chiến hạm đến khu vực này. Chính quyền Jakarta dự trù mở rộng hải cảng trên đảo chính của Natuna để có thể tiếp nhận các tàu lớn hơn, đồng thời nối dài thêm đường băn sân bay tại căn cứ không quân tại đây để các máy bay quân sự lớn có cất, hạ cánh.

Chuyên gia Ian Storey của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore nhận định Indonesia coi như đã trở thành một bên tranh chấp ở Biển Đông và theo ông, việc “công nhận thực tế này càng sớm càng tốt”.

Giáo sư Frega Ferdinand Wenas Inkiriwang của Đại học Quốc phòng Indonesia cũng cho rằng với việc đặt tên Biển Bắc Natuna, Indonesia đã gián tiếp trở thành một bên tranh chấp ở Biển Đông.

Nhưng chuyên gia Aaron Connelly của Viện Chính sách Quốc tế Lowy (Sydney, Australia) lại cho rằng việc đặt tên nói trên chưa thật sự biến Indonesia thành một quốc gia tranh chấp ở vùng biển này.

Bẩ chấp việc Trung Quốc là một trong những đối tác thương mại lớn nhất cũng như là một trong những nhà đầu tư hàng đầu ở Indonisia, Jakarta vẫn không ngại thách thức yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông. Indonesia đang tìm cách kiểm soát một vùng biển Natuna giàu tài nguyên và coi đây là vấn đề chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ.