Sự tranh giành các nguồn lực giữa hai cường quốc, mối đe dọa bành trướng kinh tế và tham vọng địa chính trị ngày càng tăng từ Trung Quốc – đó là những điều mà theo ông Vlachos, giáo sư từ Naval War College (Mỹ), lâu nay đang chuẩn bị cho một xung đột quân sự bùng phát.

Giáo sư Mỹ lưu ý rằng, các phương tiện truyền thông hàng đầu của Trung Quốc không còn úp mở khi bình luận về khả năng Trung Quốc tham gia các cuộc chiến tương lai. Chính quyền Trung Quốc thực sự đang chuẩn bị về tinh thần, công tác hình thành ý kiến xã hội đã chứng tỏ điều này - Giáo sư người Mỹ nhận xét. Tuy nhiên, vì lý do nào đó mà ông Vlahos không hề đề cập đến vấn đề xét về phương diện kỹ thuật quân sự Trung Quốc chưa thể cạnh tranh với Mỹ. Chẳng lẽ Trung Quốc sẽ mạo hiểm hành động theo nguyên tắc – quan trọng không phải sức mạnh mà là tinh thần chiến đấu?

Chiến tranh giữa Mỹ - TQ là điều khó tránh?

Theo ý kiến loạt các chuyên gia thì chẳng hề có bất cứ cơ sở cho một cuộc đối đầu quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ. Gần như cùng lúc khi Giáo sư người Mỹ cho in bài báo trên The national Interest, Trung tâm Các nghiên cứu chiến lược và quốc tế ở Washington đã công bố báo cáo nhan đề "Giải mã chiến lược cường quốc Trung Quốc vĩ đại đang lớn mạnh ở châu Á". Trái lại, lập luận của báo cáo này chứng minh rằng, sự đối đầu quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ là vô căn cứ. Tác giả báo cáo lưu ý là trước hết giữa Mỹ và Trung Quốc không hề có tranh chấp lãnh thổ. Thứ hai, mặc dù Trung Quốc đang tăng nhanh tiềm lực quân sự, tiến hành cuộc chạy đua vũ trang với Mỹ giống Liên Xô trước đây, nhưng Trung Quốc rõ ràng không có đủ sức. Đối đầu quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc là không thể vì hai quốc gia này đang bị ràng buộc lẫn nhau về kinh tế, - ông Leonid Ivashov, Chủ tịch Trung tâm phân tích địa chính trị Nga nhận xét:

“Người Mỹ sẽ không thể chóng váng tái cơ cấu nền kinh tế và ngành công nghiệp để đảm bảo cho thị trường của mình hàng hóa giá rẻ. Người Trung Quốc cũng không thể kiếm đâu ra một thị trường béo bở hơn Mỹ. Vì thế không bên nào muốn gây hấn.”

Một câu hỏi có khả năng nảy sinh: Vậy mục tiêu của Chủ tịch Tập Cận Bình là gì khi ông tập trung vào tay mình quyền lực trên tất cả các lĩnh vực hoạt động của nhà nước, bao gồm cả quân đội? Ông thậm chí còn điều khiển nhóm cải cách quân đội. Các chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Washington nhận định rằng, những thay đổi được nêu trên xuất phát từ thực tế Trung Quốc hiện nay tập trung vào nhiệm vụ đảm bảo chủ quyền lãnh thổ và an ninh hai tuyến giao thông quan trọng vận chuyển hydrocarbon qua biển Hoa Nam /Biển Đông/ và eo biển Malacca. Theo báo cáo được nêu, tuyên bố Trung Quốc phải trở thành một cường quốc hàng hải hùng mạnh do Chủ tịch Tập thực hiện tại Hội ​​nghị toàn thể lần thứ III Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản khóa XVIII, nên được xem xét như lời kêu gọi nâng cấp tiềm năng quốc phòng chứ không hề chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự.

Tất nhiên, Trung Quốc quan ngại trước chính sách "trở lại châu Á" của Mỹ. Nhưng trên hết, Trung Quốc sẽ tranh giành sự ảnh hưởng trong khu vực với Mỹ thông qua những đòn bẩy kinh tế. Vì vậy, không có căn cứ gì cho các hành động quân sự của Trung Quốc chống Mỹ - các chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế Washington kết luận.