Điều trị trầm cảm sau sinh hiệu quả bằng Đông y

Theo một nghiên cứu nhỏ tại Bệnh viện Hùng Vương, TP.HCM, tỉ lệ bệnh nhân có dấu hiệu trầm cảm sau sinh là 41%,

Điều trị trầm cảm sau sinh hiệu quả bằng Đông y
Theo một nghiên cứu nhỏ tại Bệnh viện Hùng Vương, TP.HCM, tỉ lệ bệnh nhân có dấu hiệu trầm cảm sau sinh là 41%, còn theo báo cáo mới hơn tại Bệnh viện Từ Dũ con số này chỉ là 12,5% trong đó 5,3% trầm cảm thực sự.
Trầm cảm sau sinh
Các biểu hiện trầm cảm sau sinh ban đầu thường không được gia đình phát hiện. Chỉ đến khi nhiều hậu quả đau lòng xảy ra và bệnh ở giai đoạn nặng, người ta mới chú ý thì đã muộn.
Trầm cảm sau sinh là tình trạng liên quan đến suy nghĩ và cảm giác mệt mỏi, buồn chán, lo lắng xuất hiện sau sinh. Những phụ nữ mắc bệnh trầm cảm sau sinh thường kèm theo trạng thái lo sợ con mình sẽ bị hại và bản thân mình là người mẹ xấu. Trầm cảm sau sinh có thể nhẹ, vừa hoặc nặng, có thể thoáng qua hoặc kéo dài. Bệnh có thể điều trị và trong một số trường hợp có thể dự phòng.
Dieu tri tram cam sau sinh hieu qua bang Dong y
 
Sau đây là những triệu chứng tâm lý gợi ý tình trạng trầm cảm sau sinh:
- Tâm trạng buồn bã.
- Giảm hứng thú hoạt động.
- Cảm thấy vô dụng hay tội lỗi.
- Khó tập trung hoặc không quyết đoán.
- Thường nghĩ đến cái chết và tự tử.
- Thay đổi khẩu vị và tăng hoặc giảm cân.
- Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
- Suy nghĩ, hành động, phản ứng chậm.
- Mệt mỏi, thiếu sinh lực.
Trong Đông y cũng có một chứng bệnh do trạng thái tâm lý quá căng thẳng, áp lực kéo dài làm tinh thần bồn chồn không yên, dễ tức giận, hay hờn khóc, bụng có cảm giác đầy, đau, trong cổ như có vật gì ngăn nghẹn, chóng mặt, mất ngủ… được gọi là chứng uất.
Theo sách Đan khê tân pháp - lục uất thì có tới các loại uất: Khí uất, Huyết uất, Thực uất, Thấp uất và Đờm uất, và nêu ra bài Lục uất thang, Việt cúc hoàn để trị. Tuy nhiên trong các loại này, trước hết do khí uất sau đó thấp, đờm, nhiệt, huyết, thức ăn mới uất lại sinh ra bệnh.
Nguyên nhân chủ yếu do lo nghĩ quá độ, mong muốn không đạt, uất giận không tháo gỡ được, Can khí uất kết, Mộc không sơ Thổ, Tỳ khí không thăng, đàm thấp chất chứa ở trong, đàm khí uất kết gây các triệu chứng tinh thần uất ức hoặc nói lảm nhảm một mình, nói năng lẫn lộn hoặc cười khóc bất thường, lúc vui, lúc buồn, hoặc như ngơ ngẩn, không thiết ăn uống. Hoặc do giận dữ làm hại Can, Mộc uất hóa hỏa, Can hỏa thịnh ảnh hưởng đến Tâm Phế, khiến cho Tâm hỏa nội động, Phế mất chức năng tuyên giáng. Hoặc Can hỏa thịnh thì Thận âm bị suy tổn, tinh huyết khô, cân mạch mất sự nuôi dưỡng, gây nên chứng nội phong.
Điều trị
Về điều trị, trên lâm sàng thường gặp các thể sau:
Can khí uất kết:
Triệu chứng: tinh thần uất ức, hay tức giận, thở dài, ngực cảm thấy đầy, khó chịu, hông sườn đầy đau, ợ hơi, kém ăn, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Huyền.
Pháp trị: sơ can, lý khí, giải uất.
Bài thuốc: Sài hồ sơ can tán (Cảnh Nhạc toàn thư): bạch thược, chỉ xác, hương phụ, sài hồ đều 8g, trần bì 6g, xuyên khung 6g, chích thảo 4g.
Khí trệ đờm uất:
Triệu chứng: trong họng cảm thấy như có vật gì ngăn nghẹn, khạc không ra, nuốt không xuống, ngực đầy tức, sườn đau, rêu lưỡi trắng nhạt, mạch huyền hoạt.
Pháp trị: hóa đờm, lý khí, giải uất.
Bài thuốc: Bán hạ hậu phác thang (Kim quỹ yếu lược): bán hạ, phục linh, tía tô đều 12g; hậu phác 2g, sinh khương 3 lát. Thêm chỉ xác, hương phụ, phật thủ, toàn phúc ngạnh.
Dieu tri tram cam sau sinh hieu qua bang Dong y-Hinh-2
 
Tâm tỳ đều hư:
Triệu chứng: hay lo âu, buồn phiền, sợ hãi, hồi hộp, mệt mỏi, hay quên, mất ngủ, kém ăn, chóng mặt, sắc mặt không nhuận, chất lưỡi nhạt, mạch tế nhược.
Pháp trị: kiện tỳ, dưỡng tâm, ích khí, bổ huyết.
Bài thuốc: Quy tỳ thang gia giảm (Tế sinh phương): bạch linh, đương quy, toan táo nhân, viễn chí đều 8g; bạch truật, nhân sâm, hoàng kỳ, long nhãn đều 10g, cam thảo, mộc hương đều 2g.
Ưu uất thương thần:
Triệu chứng: hoảng hốt, không yên, hay buồn lo, khóc, có lúc hay ngáp, chất lưỡi nhạt, mạch tế.
Pháp trị: dưỡng tâm, an thần.
Bài thuốc: Cam mạch đại táo thang (Kim quỹ yếu lược): cam thảo 12g, đại táo 10 quả, tiểu mạch 40g, thêm bá tử nhân, hợp hoan hoa, phục thần, táo nhân.
Song song với điều trị bằng thuốc còn có các biện pháp không dùng thuốc như: tư vấn, tập luyện, thư giãn, thiền, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt… góp phần cải thiện các triệu chứng căng thẳng, đau nhức, giúp bệnh nhân ăn ngon, ngủ ngon hơn. Trong đó, quan trọng nhất phải huy động sự hỗ trợ từ người thân, gia đình, chuyên gia tư vấn giúp cho bệnh nhân không cảm thấy cô độc, luôn được gần gũi, chia sẻ, tin tưởng rằng bản thân sẽ tốt hơn và sớm phục hồi, mọi lo lắng chỉ là tạm thời.

Trầm cảm sau sinh khi nào chồng nên biết để cứu vợ?

(Kiến Thức) - Trầm cảm sau sinh có thể dẫn đến những hệ lụy rất nghiêm trọng thậm chí còn có những hành vi mất kiểm soát.

Trầm cảm sau sinh khi nào chồng nên biết để cứu vợ?
Trang tram cam sau sinh khi nao chong nen biet de cuu vo?
 Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, hiện nay có khoảng 300 triệu người trên thế giới mắc chứng trầm cảm sau sinh với các biểu hiện rối loạn tâm thần trong thời gian kéo dài. Ảnh: Bệnh viện đa khoa quốc tế Thu Cúc.

Bà mẹ từng trầm cảm nói về vụ mẹ giết con 35 ngày tuổi

(Kiến Thức) - Nếu bạn đã trải qua trầm cảm sau sinh giống tôi thì sẽ hiểu và dành đôi chút cảm thông cho người mẹ trong vụ giết con hơn tháng tuổi.

Bà mẹ từng trầm cảm nói về vụ mẹ giết con 35 ngày tuổi
 Mới đây, cái chết thương tâm của em bé hơn tháng tuổi bị mẹ ruột sát hại đã thực sự gây chấn động. Cộng đồng mạng sôi sục, ý kiến cũng nhiều chiều tuy nhiên cũng chưa bao giờ có một vụ án mà nhiều người, nhất là các mẹ bỉm sữa lại đồng cảm với thủ phạm đến thế.
Nhiều người thương xót cho bi kịch xảy ra tất cả chỉ vì căn bệnh trầm cảm sau sinh. Nhiều người có thể chưa từng trải qua căn bệnh sẽ không tin được có căn bệnh lạ như một loại thần kinh nhất thời, khiến các bà mẹ quên đi tình mẫu tử và có những ý nghĩ đáng sợ vô cùng xấu xa đến thế.

Ôm con 2 tháng tuổi nhảy xuống ao tự tử vì trầm cảm sau sinh

"Đó là một người mẹ trẻ, sinh con lần đầu. Cô vừa được ra viện sau thời gian dài điều trị chứng trầm cảm sau sinh", bác sĩ  BV Quân y 103, chia sẻ.
 

Ôm con 2 tháng tuổi nhảy xuống ao tự tử vì trầm cảm sau sinh
Tìm đến các bác sĩ chuyên khoa tâm thần sau khi xảy ra sự việc người mẹ sinh năm 1997 bị trầm cảm nặng, không kiểm soát được hành vi đã giết đứa con 35 ngày tuổi ở huyện Thạch Thất, Hà Nội, chúng tôi được nghe nhiều câu chuyện thương tâm như thế.
Om con 2 thang tuoi nhay xuong ao tu tu vi tram cam sau sinh
TS Tô Thanh Phương - Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần trung ương 1. Ảnh: Việt Hùng. 
Mẹ trầm cảm sau sinh tăng nặng vì thái độ của gia đình
PGS.TS bác sĩ cao cấp Cao Tiến Đức, Chủ nhiệm bộ môn Tâm thần và Tâm lý y học, khoa Tâm thần, Bệnh viện Quân y 103 (Hà Nội) cũng chia sẻ về ca bệnh trầm cảm sau sinh gần đây nhất ông vừa tiếp nhận.
Đó là một người mẹ trẻ sinh con lần đầu. Trước khi được đưa vào viện, cô từng ôm đứa con 2 tháng tuổi nhảy xuống ao tử tử, nhưng được cấp cứu kịp thời. Sau khi điều trị chứng trầm cảm sau sinh, người mẹ này đã được xuất viện vào đầu tháng 6.
Trong cuộc đời tiếp xúc với các bệnh nhân tâm thần, PGS Đức vẫn không thể quên người mẹ bị trầm cảm sau sinh đầu tiên mà ông trực tiếp điều trị. Sau khi sinh em bé 3 ngày, người mẹ này có biểu hiện lạ, không cho con bú, xa lánh bé. Bên cạnh đó, cô còn có ghét chồng, ăn ngủ kém.
“Lúc đó, khái niệm trầm cảm không như bây giờ. Nhiều bác sĩ điều trị cho cô gái này nhưng không hiệu quả nên bệnh ngày càng nặng”, PGS Đức kể lại.
Khi đến gặp bác sĩ Đức, ông chẩn đoán cô bị trầm cảm sau sinh nhưng trước đó gia đình vẫn cho rằng cô "khó tính, làm mình làm mẩy". Bác sĩ Đức nhấn mạnh chính thái độ đó của người thân đã khiến bệnh của cô ngày càng nặng. May mắn, người mẹ này được phát hiện và điều trị kịp thời trước khi xảy ra hậu quả khủng khiếp.
Om con 2 thang tuoi nhay xuong ao tu tu vi tram cam sau sinh-Hinh-2
 Trầm cảm sau sinh có thể gặp với bất cứ phụ nữ nào sau khi sinh con. Ảnh: RD.

 Mẹ giết con trong cơn trầm cảm nặng

Là tiến sĩ về trầm cảm đầu tiên ở Việt Nam, với 31 năm điều trị những nữ bệnh nhân mắc căn bệnh này, TS.BS Tô Thanh Phương - Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần Trung ương I (Hà Nội), cho biết bản thân đã chứng kiến không ít trường hợp chị em bị trầm cảm sau sinh.

TS Phương chia sẻ vấn đề này đã xảy ra với chị em từ rất lâu và có thể gặp với bất cứ ai.

Cách đây hơn 10 năm, bác sĩ đã từng chứng kiến một trường hợp tương tự khi người mẹ bị trầm cảm sau sinh ra tay sát hại chính con gái của mình.

“Khi đó bệnh trầm cảm sau sinh vẫn chưa được phổ biến rộng rãi như bây giờ, nên nhiều người cho rằng người phụ nữ giết con là có mục đích trả thù. Chỉ khi người phụ nữ phát điên, được công an đưa đến bệnh viện, được các bác sĩ thăm khám, kết luận bị trầm cảm thì mọi người mới tin”, TS Phương cho biết.

Sau nhiều tháng kiên trì điều trị, người mẹ ấy đã hồi phục và biết rằng mình đã sát hại con nên đau đớn, ám ảnh vô cùng.

Sau sinh, người mẹ không chỉ phải đối mặt với trầm cảm!

Theo PGS Đức, trầm cảm sau sinh có các triệu chứng đầy đủ là buồn (thể hiện khí sắc, trầm, vẻ mặt buồn rầu), chán (mất hứng thú, sở thích). WHO liệt kê thêm triệu chứng quan trọng nữa là mệt mỏi, giảm năng lượng, hay ngồi hoặc nằm một chỗ.

Ngoài ra, bệnh nhân có những triệu chứng rối loạn ăn uống, giấc ngủ, lo lắng, cẳng thẳng, bứt rứt, bồn chồn, bi quan, mặc cảm tội lỗi, và nhiều biểu hiện trên cơ thể như đau đầu, đau bụng, đau ngực, khớp, tim, vã mồ hôi… Cuối cùng, người bệnh có ý tưởng hoặc hành vi tự sát. Các triệu chứng này tồn tại ít nhất 2 tuần. Mỗi bệnh nhân có 2-3 triệu chứng thường gặp.

Theo PGS Đức, người trầm cảm thường có xu hướng tự sát. Hiện nay, y học đã nghiên cứu thêm hành vi tự sát mở rộng, nghĩa là người bệnh không chỉ tự giết mình, mà còn tự giết những người xung quanh mình, sau đó tự sát.

Chuyên gia cũng cảnh báo thêm sau khi sinh, người mẹ có thể đối mặt với nhiều rối loạn tâm thần, không chỉ là trầm cảm sau sinh. Đó có thể là rối loạn cảm xúc, tâm thần phân liệt,...

“Nhiều người không mắc trầm cảm nhưng lại có các rối loạn tâm thần khác. Khi đó, việc sinh đẻ là động lực để căn bệnh này bộc phát. Đó là do căng thẳng tâm lý, sự suy yếu về cơ thể, biến đổi tâm lý, biến đổi về nội tiết tố. Phụ nữ sau sinh phải đối mặt với nhiều rối loạn khác. Do đó, gia đình và bác sĩ phải biết phân biệt và phát hiện kịp thời để có phương pháp điều trị riêng đối với từng căn bệnh”, PGS Đức khuyến cáo.

Sau sinh, người mẹ không chỉ phải đối mặt với trầm cảm!

Theo PGS Đức, trầm cảm sau sinh có các triệu chứng đầy đủ là buồn (thể hiện khí sắc, trầm, vẻ mặt buồn rầu), chán (mất hứng thú, sở thích). WHO liệt kê thêm triệu chứng quan trọng nữa là mệt mỏi, giảm năng lượng, hay ngồi hoặc nằm một chỗ.

Ngoài ra, bệnh nhân có những triệu chứng rối loạn ăn uống, giấc ngủ, lo lắng, cẳng thẳng, bứt rứt, bồn chồn, bi quan, mặc cảm tội lỗi, và nhiều biểu hiện trên cơ thể như đau đầu, đau bụng, đau ngực, khớp, tim, vã mồ hôi… Cuối cùng, người bệnh có ý tưởng hoặc hành vi tự sát. Các triệu chứng này tồn tại ít nhất 2 tuần. Mỗi bệnh nhân có 2-3 triệu chứng thường gặp.

Theo PGS Đức, người trầm cảm thường có xu hướng tự sát. Hiện nay, y học đã nghiên cứu thêm hành vi tự sát mở rộng, nghĩa là người bệnh không chỉ tự giết mình, mà còn tự giết những người xung quanh mình, sau đó tự sát.

Chuyên gia cũng cảnh báo thêm sau khi sinh, người mẹ có thể đối mặt với nhiều rối loạn tâm thần, không chỉ là trầm cảm sau sinh. Đó có thể là rối loạn cảm xúc, tâm thần phân liệt,...

“Nhiều người không mắc trầm cảm nhưng lại có các rối loạn tâm thần khác. Khi đó, việc sinh đẻ là động lực để căn bệnh này bộc phát. Đó là do căng thẳng tâm lý, sự suy yếu về cơ thể, biến đổi tâm lý, biến đổi về nội tiết tố. Phụ nữ sau sinh phải đối mặt với nhiều rối loạn khác. Do đó, gia đình và bác sĩ phải biết phân biệt và phát hiện kịp thời để có phương pháp điều trị riêng đối với từng căn bệnh”, PGS Đức khuyến cáo.

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Nam giới ăn gì bổ tinh hoàn?

Nam giới ăn gì bổ tinh hoàn?

Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh không chỉ giúp cải thiện sức khỏe toàn diện mà còn nâng cao chức năng tinh hoàn, hỗ trợ quá trình sinh tinh và sản xuất hormone sinh dục.