Theo Newsweek, một số đồng minh của Tổng thống Donald Trump tại đảng Cộng hòa đang lên kế hoạch khiếu nại các phiếu đại cử tri bầu cho Tổng thống đắc cử Joe Biden vào ngày 6/1 năm sau.

Giới chức cấp cao tại Thượng viện Mỹ, trong đó có lãnh đạo phe đa số Mitch McConell, từng lên tiếng kêu gọi các thành viên của mình không tham gia bất kỳ nỗ lực phản đối kết quả bầu cử nào. Tuy nhiên, một số nhà lập pháp của đảng Cộng hòa được cho là vẫn để ngỏ khả năng ủng hộ những nỗ lực này.

Vậy điều gì sẽ xảy ra trong phiên họp Quốc hội Mỹ ngày 6/1? Và quy trình khiếu nại phiếu đại cử tri thường diễn ra như thế nào?

Những sự kiện xảy ra trong ngày 6/1

Sau khi tuyên thệ nhậm chức vào ngày 3/1, các thành viên Quốc hội Mỹ sẽ nhóm họp tại thủ đô Washington D.C vào 1 giờ chiều ngày 6/1, để mở các hòm phiếu và tiến hành kiểm đếm các phiếu đại cử tri.

Hiến pháp Mỹ quy định, Chủ tịch Thượng viện (tức Phó Tổng thống Mỹ), trước sự chứng giám của Thượng viện và Hạ viện, sẽ mở tất cả các hòm phiếu được niêm phong và đọc to số phiếu đại cử tri chính thức của từng tiểu bang cho các ứng viên tổng thống. Ứng cử viên có số phiếu bầu lớn nhất sẽ trở thành tổng thống Mỹ.

Trong trường hợp Phó Tổng thống Mỹ không thể tham dự phiên họp ngày 6/1, một Chủ tịch Thượng viện tạm quyền, tức thành viên cao tuổi nhất thuộc phe đa số tại Thượng viện, sẽ có trọng trách kiểm phiếu hộ. Trong trường hợp của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, người có khả năng thay thế Phó Tổng thống Mike Pence là ông Chuck Grassley, Thượng nghị sĩ 87 tuổi từ bang Iowa.

Trường hợp số phiếu đại cử tri bị khiếu nại

Theo Hiến pháp Mỹ, bất kỳ thành viên nào của Hạ viện đều có quyền khiếu nại phiếu đại cử tri tại tiểu bang của họ dưới dạng văn bản. Tuy nhiên, những khiếu nại này sẽ chỉ có giá trị nếu được các thành viên của Thượng viện ký phê chuẩn.

Trường hợp những khiếu nại từ Hạ viện được một hoặc nhiều Thượng nghị sĩ thông qua, thì lưỡng viện sẽ tạm ngưng phiên họp để thảo luận riêng về chúng trong tối đa 2 giờ đồng hồ.

Tuy nhiên, quá trình thảo luận sẽ chỉ diễn ra khi cả lưỡng viện đều bỏ phiếu đồng thuận với các khiếu nại. Nếu điều này xảy ra, Quốc hội Mỹ có thể can thiệp hoặc thậm chí thay đổi số phiếu đại cử tri của một hoặc nhiều tiểu bang bị khiếu nại. Nếu không, số phiếu đại cử tri ban đầu vẫn sẽ được giữ nguyên.

Theo Newsweek, một số đồng minh của Tổng thống Trump tại Hạ viện, đứng đầu là Hạ nghị sĩ Mo Brooks của bang Alabama, đã lên tiếng về ý định khiếu nại số phiếu đại cử tri trong cuộc họp hôm 6/1 năm sau. Một số thượng nghị sĩ của Đảng Cộng hòa cũng tỏ ra để ngỏ khả năng ủng hộ nỗ lực này, như Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville từ bang Alabama.

Dù vậy, cơ hội để Hạ viện, do đảng Dân chủ kiểm soát, và Thượng viện, nơi đảng Cộng hòa chiếm đa số, đồng thuận với bất kỳ khiếu nại nào là rất mong manh. Thậm chí, lãnh đạo phe đa số Mitch McConnell, cùng các thành viên cấp cao khác của đảng Cộng hòa trong Thượng viện, được cho là đã hối thúc các thành viên của mình không tham gia vào bất kỳ nỗ lực nào của Hạ viện để ngăn cản chiến thắng của ông Biden.

Trường hợp không có khiếu nại nào xảy ra

Trong trường hợp tất cả các phiếu đại cử tri được kiểm đếm hết, và mọi khiếu nại đều không có hiệu lực, Phó Tổng thống Mike Pence, với tư cách là chủ tịch Thượng viện, sẽ tuyên bố Tổng thống đắc cử Joe Biden và Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris là những người chiến thắng.

Dù đây đó có thể là một khoảnh khắc khó xử đối với ông Mike Pence, nhưng nó không phải là chưa từng có tiền lệ. Sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2000, cựu Phó Tổng thống Al Gore từng phải tuyên bố chiến thắng cho chính đối thủ của mình, cựu Tổng thống George Bush, vào ngày 6/1 năm 2001.