Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến mãn nguyện khi được phong tặng danh hiệu ở tuổi 78

Tháng 3/2024, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến chính thức nhận phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú. Bà là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi của lĩnh vực sân khấu nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú ở tuổi U80.

Chia sẻ với Dân Việt, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến cho biết, bà vô cùng hạnh phúc và sung sướng vì được phong tặng danh hiệu ở tuổi 78. Trước đó, khi Nghệ sĩ Nhân dân Trung Hiếu – Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội gọi bà lên ký vào hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú, bà vẫn không mấy tin là mình sẽ được. Vì trước đó bà từng làm hồ sơ nhưng sau khi trình lên Hội đồng các cấp thì bị gạt vì không đủ huy chương. Với bà, việc được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú khiến bà cảm thấy mãn nguyện. Nếu mai này có "nhắm mắt xuôi tay" thì cũng không còn gì phải lăn tăn, ân hận.

Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến bên những hình ảnh kỷ niệm. Ảnh: DVTC

"Thế hệ diễn viên sân khấu kịch Hà Nội như tôi với chị Lê Mai đều có nhiều năm hoạt động nghệ thuật và đều được phong tặng danh hiệu. Dẫu vậy, chúng tôi cũng chưa bao giờ trách móc hay oán than gì ai. Chúng tôi vẫn sống vui, sống khỏe, sống điềm tĩnh.

Thời điểm hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu của tôi bị trượt, mọi người cứ hỏi vì sao, tôi bảo mình không có vướng mắc gì cả vì lý lịch nhà tôi rất rõ ràng. Những năm còn công tác tôi cũng không vi phạm kỷ luật gì cả. Cái số của tôi nó thế nên tôi an phận chấp nhận thôi. Ngày xưa, tôi cũng có mấy lần làm hồ sơ nhưng đen cái là đến lượt tôi thì đều khóa sổ.

Chẳng hạn, năm nay, Đoàn có chỉ tiêu 5 người đủ điều kiện phong tặng danh hiệu thì đến người trước tôi là họ khóa sổ. Tức là mình cũng có tên trong danh sách nhưng đến lượt mình thì đã đủ chỉ tiêu. Trước đây, khi diễn vở "Thầy khóa làng tôi", diễn vỡ cả sân khấu nhưng chỉ được 3 huy chương bạc, 1 huy chương vàng… Những người đóng vai chính họ ẵm hết rồi, đến tôi lại không được. Được cái, hồi chưa được phong tặng danh hiệu, dù đã U80 nhưng vẫn được đạo diễn vẫn mời tôi đóng phim, đóng quảng cáo ầm ầm, đi đến đâu người ta cũng yêu thương và quý trọng", Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến nói thêm.

Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến rất thân thiết với Nghệ sĩ Ưu tú Lê Mai. Ảnh: HTL

Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến cho biết, hiện tại, cuộc sống bà rất bình yên và nhẹ nhàng. Bà sống cùng vợ chồng người con trai ở phố Hàng Vải. Con trai của bà hiện công tác ở Đài Truyền hình Việt Nam. Hai người con gái của bà đã định cư ở CHLB Đức. Thời chưa có dịch Covid-19, mỗi năm bà sang thăm các con một lần, nhưng khoảng 3 năm nay, bà thấy mình yếu hơn nên không đi sang bên đó nữa mà các con về thăm bà.

Lương hưu của bà giờ mỗi tháng cũng được 5 triệu đồng, cộng với thỉnh thoảng đi đóng phim và quảng cáo nên cũng đủ tiêu, đủ sống, không phải phụ thuộc vào con cái. Những lúc được mời đóng phim, bà vẫn tự phóng xe máy đến phim trường rồi lại phi xe về. Dù ở tuổi 78, bà không nhanh nhẹn được như trước nhưng vẫn đủ sức khỏe để làm việc đó. Thấy mẹ có tuổi rồi nhưng vẫn thường xuyên phóng xe đi đóng phim, các con của bà cũng hơi lo lắng nhưng thấy mẹ vui nên cũng không cản.

"Được cái, trời phú cho tôi sức khỏe, mắt vẫn còn tinh, tai vẫn còn thính, tay chân vẫn vững nên phi xe máy đi đóng phim trong nội hoặc ngoại thành vẫn không vấn đề gì. Có nhiều phim quay tận Đại Mỗ, Long Biên, Hà Đông… thì tôi vẫn tự đi xe đến chứ không cần xe đoàn phim đến đón. Lương hưu của tôi giờ được 5 triệu đồng, nếu có phim hay, tôi vẫn đi làm để vui và đỡ nhớ nghề. Tôi tham gia phim ảnh hoặc tiểu phẩm cũng không phải vì tiền bạc. Tiền thù lao cho một vai phụ nhiều khi không đủ xăng xe đi lại nhưng tôi vẫn thích", Nghệ sĩ Kim Xuyến bộc bạch.

Những khi không phải đi đóng phim, bà thường gặp gỡ các nghệ sĩ cùng thời như: Thanh Tú, Lê Mai. Bà quý tính nghệ sĩ Lê Mai, vì hai người ở gần nhà nhau, chơi với nhau từ thuở hàn vi lại có nhiều điểm chung nên dễ nói chuyện.

Nghệ sĩ Kim Xuyến đóng "Làng ế vợ" cùng diễn viên Bình Trọng. Ảnh: TL

"Hầu như ngày nào, tôi với chị Lê Mai cũng nói chuyện. Trước thì chị Lê Mai sống một mình ở phố Phan Đình Phùng nhưng mới đây, gia đình Lê Khanh chuyển về sống cùng mẹ. Thi thoảng nhà có việc gì Lê Khanh cũng hay gọi tôi đến chơi. Hoặc thi thoảng thấy hai bà không gặp nhau, thì Khanh lại đưa mẹ sang nhà tôi để chơi. Có với nhau quãng thời tuổi trẻ ở Nhà hát Kịch Hà Nội nên chúng tôi hiểu và thường tâm sự nhiều với nhau. Lê Mai rất dễ chịu và dễ tính nhưng cũng thiệt thòi nhiều", Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến cho hay.

Không còn nặng lòng sau khi bạn đời đi xa

Hỏi nghệ sĩ Kim Xuyến chuyện chồng mất chưa lâu, có thấy nhớ chồng… nữ nghệ sĩ cười một tràng thật giòn rồi nói: "Ông nhà tôi mất tháng 3/2022, cũng cách hơn 2 năm rồi nên tôi không còn nặng lòng như ngày xưa nữa. Những ngày ông ấy mới mất, tôi cũng buồn và trống trải lắm. Toàn nhận lời đi đóng phim cho khuây khỏa, lên đến đoàn phim là quên hết những chuyện đang đè nặng trong lòng. Trước khi mất, chồng tôi có 18 năm bị tai biến, tôi phải quán xuyến đủ thứ vì các con cũng bận bịu công việc.

Bức ảnh kỷ niệm của Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến và chồng. Ảnh: HTL

Ngày xưa sống có ông, có bà nên lúc ông nhà tôi mất, tôi cũng buồn lắm. Nhưng tôi cứ động viên mình, ông ấy đi được cũng là một sự giải thoát vì khi sống lâu mà đủ các thể loại bệnh tật hành hạ thì con người ta cũng không còn cảm thấy hạnh phúc nữa. Ông ấy mất rồi tôi cũng đỡ vất vả hơn, nhất là không phải lo toan, nghĩ ngợi nhiều như trước. Trước đây, đi đâu tôi cũng không yên tâm, cứ xong việc cái là phải chạy về ngay để lo cho ông ấy.

Tôi từng nói với rất nhiều bạn bè và đồng nghiệp, tôi quá may mắn khi có một gia đình hạnh phúc, chồng hết mực ủng hộ vợ, các con quý trọng nghề của mẹ. Tôi quen ông nhà tôi khi đã vào Đoàn Văn công Nhân dân Hà Nội. Ngày đó, đơn vị pháo binh của ông ấy mời chúng tôi về biểu diễn.

Tôi lúc đó mới 17, còn ông ấy 19. Buổi tối chúng tôi biểu diễn văn nghệ phục vụ các các bộ, chiến sĩ, người dân… buổi sáng ra sân cổ vũ bóng đá. Ông ấy là một cầu thủ cao 1m75, thời đó ít ai có chiều cao như vậy và chơi bóng rất cừ trong đội bóng của đơn vị. Chúng tôi quen biết nhau trong dịp ấy.

Đến năm 1965 thì tổ chức đám cưới. Những ngày đầu đến với nhau nghèo khổ lắm, cái gì cũng thiếu thốn. Vì thời đó là thời chiến, chúng tôi đi biểu diễn chủ yếu phục vụ thôi, một đồng lương cũng không có, diễn cho nhân dân toàn được trả bằng lạc, bún phở, khoai lang… Mãi sau này mới có chế độ được quy ra tem mua hàng thực phẩm.

Tôi nhớ hồi đó, mỗi tháng được 2kg đường, 2 hộp sữa, 4 người chung nhau con gà. Hôm nào được mua gà là Kim Xuyến, Lê Mai, Trịnh Mai, Phạm Bằng cùng chung nhau, đưa về nhà ai đó thịt rồi cùng ăn. Cuộc sống của chúng tôi thời đó dù không được đủ đầy, sung sướng nhưng luôn tràn ngập tiếng cười, niềm vui. Vợ chồng, con cái luôn yêu thương nhau, nhường cho nhau mọi thứ.

Bao nhiêu năm qua, tôi vẫn luôn để cái hình cưới của hai vợ chồng trong ví cầm tay để nhớ về những ngày tháng ấy. Những ngày tháng hạnh phúc không thể miêu tả bằng lời mà chỉ có thể cảm nhận theo cách riêng của mình", Nghệ sĩ Ưu tú Kim Xuyến kể thêm.